25/4/13

Ο «κομήτης του αιώνα» πλησιάζει ολοταχώς...


Το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» για πρώτη φορά «συνέλαβε» με την κάμερά του και έδωσε τις καθαρότερες έως τώρα εικόνες από τον επερχόμενο κομήτη «ISON», ο οποίος μπορεί να αποδειχτεί προς το τέλος του έτους ο «κομήτης του αιώνα», επισκιάζοντας με τη φωτεινότητα του ακόμα και την πανσέληνο στο νυχτερινό ουρανό της Γης- αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, κάτι όχι δεδομένο ακόμα.
Αυτή τη στιγμή, ο κομήτης -που δεν πρόκειται κατά τα φαινόμενα να απειλήσει τη Γη- βρίσκεται σε απόσταση από τον πλανήτη μας περίπου όσο απέχει ο Δίας, παρόλα αυτά έχει ήδη μεγάλη φωτεινότητα, οδεύοντας ολοταχώς για το «ραντεβού» του με τον Ήλιο φέτος το Νοέμβριο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αστρονόμων. Αν ο κομήτης επιζήσει από το κοντινό πέρασμά του δίπλα στο καυτό άστρο μας, τότε στη συνέχεια ίσως να είναι ορατός ακόμα και τη μέρα στον ουρανό μας.
Ο «ISON» ανακαλύφθηκε από δύο Ρώσους ερασιτέχνες αστρονόμους το Σεπτέμβριο του 2012- τον Vitali Nevski και τον Artyom Novichonok- και πήρε το όνομα του Διεθνούς Επιστημονικού Οπτικού Δικτύου τηλεσκοπίων (International Scientific Optical Network-ISON), με το οποίο έγινε η πρώτη παρατήρησή του. Επισήμως αποκαλείται C/2012 S1.
Όπως σχεδόν όλοι οι κομήτες, ο «ISON» είναι μια «βρώμικη χιονόμπαλα» που αποτελείται από πετρώματα και πάγο. Οι πρώτες μετρήσεις με τη βοήθεια του «Χαμπλ» δείχνουν ότι ο πυρήνας του κομήτη δεν είναι μεγαλύτερος σε διάμετρο από 6,5 χιλιόμετρα, ενώ χάνει σκόνη, αέρια και άλλα υλικά με ρυθμό περίπου 51.000 κιλά το λεπτό, ποσότητα που αυξάνεται όσο πλησιάζει τον Ήλιο και δέχεται την καυτή «ανάσα» του τελευταίου, με συνέπεια σιγά-σιγά ο κομήτης να εξατμίζεται.
Η κεφαλή του κομήτη έχει διάμετρο περίπου 5.000 χιλιομέτρων (μεγαλύτερη από το πλάτος της Αυστραλίας), ενώ η ουρά του έχει κιόλας μήκος πάνω από 92.000 χιλιόμετρα. Ως γνωστόν η κόμη και η ουρά ενός κομήτη σχηματίζονται εξαιτίας του ηλιακού ανέμου, ο οποίος απομακρύνει από τον κομήτη αέρια και σκόνη. Αυτή η αυξημένη απώλεια υλικών θεωρείται ασυνήθιστη για ένα κομήτη τόσο μακριά ακόμα από τον Ήλιο και μπορεί να αποτελεί προμήνυμα ότι τελικά δεν θα κατορθώσει να βγει ακέραιος, όταν θα έχει πλησιάσει πολύ τον «δημιουργό» του ηλιακού μας συστήματος. Το ουράνιο σώμα ίσως διασπαστεί τελείως πριν καν φτάσει στο περιήλιό του (στο κοντινότερο σημείο από τον Ήλιο), σε απόσταση περίπου 1,1 εκατ. χλμ. από αυτόν, στις 28 Νοεμβρίου. Ο κομήτης όμως βρίσκεται ακόμη μακριά από τον Ήλιο, περίπου 650 εκατομμύρια χιλιόμετρα (4,3 Αστρονομικές Μονάδες), στα τέλη Μαρτίου και οι προβλέψεις για την τύχη και την λαμπρότητά του είναι δύσκολες. Παρατηρήσεις από το SWIFT της ΝΑΣΑ έδειξαν ότι ο κομήτης στα τέλη Μαρτίου παρήγαγε κυρίως σκόνη. Στις 30 Ιανουαρίου 2013, ο κομήτης παρήγαγε κάθε λεπτό 51.000 κιλά σκόνης και μόλις 60 κιλά νερού. Το νερό παραμένει παγωμένο μέχρι ο κομήτης να φτάσει σε απόσταση τουλάχιστον 3 Αστρονομικών Μονάδων από τον Ήλιο. Ο κομήτης το Νοέμβριο του 2013 θα περάσει σε απόσταση μόλις 0,012 αστρονομικών μονάδων (μέση ακτίνα της τροχιάς της Γης) κοντά από τον Ήλιο.
Εκτιμάται ότι είναι το πρώτο ταξίδι στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος του συγκεκριμένου κομήτη, ο οποίος μάλλον προέρχεται από το τεράστιο «Νέφος του Όορτ», στις εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Εκεί, περιφέρεται ένας τεράστιος αριθμός παγωμένων κομητών, οι οποίοι κατά καιρούς, λόγω των βαρυτικών διαταραχών από άλλα ουράνια σώματα, ξεφεύγουν από την έως τότε πορεία τους και στρέφονται προς τη «γειτονιά» της Γης.


Δεν υπάρχουν σχόλια: