Η ντομάτα σώζει!

Της Λώρη Κέζα.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Βήμα".

Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε απέναντι στους ψηφοφόρους του την τρυφερότητα που δείχνουν οι γονείς όταν βάζουν τα παιδιά τους για ύπνο. Αν λοιπόν κάποιοι υπόσχονται «θα σου κατεβάσω ένα αστεράκι από τον ουρανό να το έχεις για πορτατίφ», με την ίδια πειστικότητα, την ίδια αγάπη ο ηγέτης έταζε μεγάλα έργα. Το 1983 υποσχέθηκε στον θεσσαλικό κάμπο να τους κατεβάσει όχι ένα αστεράκι αλλά ένα ποταμάκι να τους ποτίζει. Κάπως έτσι ξεκίνησε η περιπέτεια του Αχελώου τον οποίο εδώ και 30 χρόνια επιχειρούν να εκτρέψουν όλες οι κυβερνήσεις.

Η τελευταία φάση για την εκτέλεση του έργου ξεκίνησε το 2006 από τον μπετατζή κ. Γ. Σουφλιά ο οποίος με νομοθετική ρύθμιση προσπάθησε να παρακάμψει πέντε αποφάσεις  του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Χθες το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάνθηκε ότι το φαραωνικό έργο παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία για το περιβάλλον. Πάπαλα λοιπόν η μεταφορά των υδάτων…

Η υπόσχεση για το ποταμάκι είχε τρία αποτελέσματα. Πετάχτηκαν λεφτά, καταστράφηκε το περιβάλλον και δημιουργήθηκε κακή αγροτική νοοτροπία. Τα χρήματα που δαπανήθηκαν υπολογίζονται στα 3 δισ. ευρώ, από το 1992 κι εντεύθεν. Στον αντίποδα, θα πουν οι υποστηρικτές του έργου, υπήρξε ανάπτυξη. Δούλεψαν φουλ οι εργολάβοι, δημιούργησαν θέσεις εργασίας, αγόρασαν τόνους  τσιμέντου και χάλυβα ενισχύοντας τα αντίστοιχα εργοστάσια, που με τη σειρά τους απασχολούσαν εργάτες και πάει λέγοντας.

Αυτά είναι ωραία να τα διαβάζει κανείς σε πινακάκια όπου η ανάπτυξη περιγράφεται μέσα από αριθμούς. Η επίσκεψη από κοντά είναι αποκαρδιωτική. Δεν μπορεί μέσα στην εκθαμβωτική, παρθένα φύση να χτίζεται σήραγγα 17 χιλιομέτρων. Να γινόταν μόνο για την ηλεκτρική ενέργεια, με τη μορφή φραγμάτων, θα ήταν ίσως αποδεκτό. Αλλά να καταστρέφεται ένα τμήμα της χώρας για να πάει το νερό από τη μια μεριά στην άλλη, για πολιτικές σκοπιμότητες, είναι πραγματικά θλιβερό.

Όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου έταζε τον ουρανό με τ’ άστρα και τα νερά με φράγματα είχε κάτι στο μυαλό του. Ο αγρότης πρώτα έπρεπε να βρει έτοιμο εισόδημα, από τις επιδοτήσεις, και κατόπιν να ασχοληθεί με τη γη και το προϊόν. Η Ευρώπη πλήρωνε για βαμβάκι οπότε τι σημασία είχε αν επρόκειτο για υδρόφιλη καλλιέργεια σε άνυδρη περιοχή; Ευτυχώς δεν τους ενθάρρυνε να φυτέψουν ρύζια, να μεταφέρει νερό απ’ το Δούναβη.

Με την προσμονή των νερών Αχελώου, δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι το νερό είναι εύκολο να ευρεθεί και μπορούμε να το πετάμε. Επί δεκαετίες χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι ποτίσματος που σπαταλούσαν ως και το 70% της ποσότητας που κατανάλωναν οι αγρότες. Το κλασικό είναι μια επίγεια ποτίστρα, στριφογυριστή, που όταν φυσήξει λίγο το νερό πέφτει στο δρόμο.

Ευτυχώς αυτές οι αντιλήψεις έχουν αρχίσει να υποκαθίστανται από πιο υγιείς. Οι νέοι αγρότες ψάχνονται, μορφώνονται και είναι ανοιχτοί σε νέες προτάσεις. Υπάρχουν νέες προτάσεις και μάλιστα δημιουργούν αισιοδοξία.

Ομάδα γεωπόνων από τη Θεσσαλία και το οικείο πανεπιστήμιο προτείνει την αύξηση των εκτάσεων με κηπευτικά, μεγαλύτερο μερίδιο στην κτηνοτροφία και εισαγωγή ενεργειακών καλλιεργειών. Δημιουργούνται έτσι 50.000 θέσεις εργασίας με εντυπωσιακά οικονομικά αποτελέσματα. Εξηγούσε ο καθηγητής κ. Θ. Γέμπτος ότι αν μια μεγάλη καλλιέργεια δίνει σήμερα εισόδημα των 60 έως 200 ευρώ το στρέμμα, μια καλλιέργεια λαχανικών ή οπωροφόρων δένδρων δίνει από 1000 έως 4000.

Πώς μεταφράζεται αυτό σε νούμερα για τη Θεσσαλία: αν αλλάξει το 20% των εκτάσεων από μεγάλη καλλιέργεια σε οπωροκηπευτικά θα αύξανε το ακαθάριστο εισόδημα των παραγωγών κατά 1 δις. ευρώ το χρόνο, σχεδόν το μισό του συνόλου των επιδοτήσεων που εισπράττουν οι αγρότες όλης της χώρας. Η ντομάτα λοιπόν πρέπει να αντιμετωπιστεί με σεβασμό γιατί θα σώσει την οικονομία. Ας μην την πετάμε στα μούτρα κάθε πολιτικάντη,...δεν της αξίζει.