Τρόικα: Βαθύτερη του αναμενόμενου η κρίση!

Η έκθεση της "τρόικας" που έφερε στην δημοσιότητα το Reuters!

Χωρίς τα μέτρα εκείνα που θα εξασφαλίσουν την οικονομική ισορροπία του προγράμματος οικονομικής εξυγίανσης της χώρας μας δε μπορεί να γίνει η εκταμίευση της επόμενης δόσης της οικονομικής βοήθειας , επισημαίνεται στην έκθεση βιωσιμότητας του Ελληνικού χρέους που εκπόνησε η "τρόικα"! Η έκθεση διέρευσε καθώς περιήλθε στην κατοχή του πρακτορείου Reuters και έτσι τελικά δημοσιοποιήθηκε. Στην έκθεση σημειώνεται ακόμη ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να μην επιτύχει τους στόχους όσον αφορά στη μείωση του ελλείμματος χωρίς επιπλέον μέτρα σταθεροποίησης. «Η δημοσιονομική στρατηγική χρειάζεται να επανεξεταστεί. Δεδομένου ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές δανεισμού το 2012, το πρόγραμμα προσαρμογής υποχρηματοδοτείται», σημειώνεται στην έκθεση, σύμφωνα με το Reuters. Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι η ύφεση είναι μακρύτερη και βαθύτερη από ότι αρχικά αναμενόταν, και τονίζει ότι το οικονομικό πρόγραμμα της χώρας πρέπει να αναθεωρηθεί  καθώς η αδυναμία της Ελλάδας να επιστρέψει στις αγορές το 2012 (όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί) είναι σημαντική. Η τρόικα αναφέρει επίσης ότι πρόκειται να συσταθεί σύντομα η υπηρεσία αποκρατικοποιήσεων στην οποία θα μπορούν να διορίζουν μέλη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης.Οπως αποκαλύπτεται στην έκθεση της τρόικας, η κυβέρνηση έχει ήδη δεσμευτεί για όλο το πακέτο των μέτρων που θα περιλαμβάνει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, το οποίο υποτίθεται ότι βρίσκεται ακόμη στη φάση της επεξεργασίας.

Οι δανειστές μας αποδέχονται ότι έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους για το μέγεθος της ύφεσης, εκτιμώντας ότι θα είναι «βαθύτερη και πιο παρατεταμένη». Παρά ταύτα, τόσο το ΔΝΤ όσο και η Ε.Ε. προειδοποιούν ότι δεν μπορεί να γίνει η εκταμίευση της πέμπτης δόσης του δανείου, αν προηγουμένως δεν διασφαλιστεί η κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας για το 2012. Η τρόικα στην έκθεσή της διαπιστώνει ότι η κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει ικανοποιητικά στο μέτωπο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, αποδίδοντας στην αβελτηρία αυτή ένα μέρος της ευθύνης για τις αποκλίσεις που εμφανίζει ο προϋπολογισμός από τους στόχους. Οσον αφορά τα μέτρα για τα οποία έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση, προκειμένου να καλύψει τις αποκλίσεις αυτές, η έκθεση ενδεικτικά αναφέρει την έκτακτη εισφορά στα Ι.Χ. μεγάλου κυβισμού, καθώς και τη μετατάξη στον υψηλό συντελεστή 23% των υπηρεσιών εστίασης, αύξηση της φορολογίας των ακινήτων, μείωση των φοροαπαλλαγών, αύξηση στα τέλη κυκλοφορίας.
Το πακέτο των μέτρων για το 2011 και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2011-15.

Το νέο πακέτο περικοπών και φόρων προβλέπει:

Α. Δαπάνες.

* Περικοπές του μισθολογικού κόστους στο Δημόσιο τουλάχιστον 800 εκατ. φέτος, πρόθετα 660 εκατ. ευρώ το 2012, 398 εκατ. ευρώ το 2013 και 246 εκατ. ευρώ το 2014, και 71 εκατ. ευρώ το 2015. Οι περικοπές αυτές θα προέλθουν από την επέκταση του κανόνα αποχωρήσεων 1 προς 10 αντί 1 προς 5, το ενιαίο μισθολόγιο, τη μείωση των επιδομάτων και την αύξηση των ωρών εργασίας.

* Μείωση των λειτουργικών δαπανών του Δημοσίου κατά τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ το 2011, 134 εκατ. ευρώ το 2012, 230 εκατ. ευρώ το 2013, 575 εκατ. ευρώ το 2014 και 65 εκατ. ευρώ το 2015.

* Περικοπή των επιδοτήσεων φορέων του Δημοσίου (σχολεία, ΑΕΙ) και κατάργηση άλλων, προκειμένου οι σχετικές δαπάνες να μειωθούν κατά 500 εκατ. ευρώ φέτος και αθροιστικά κατά 855 εκατ. ευρώ την περίοδο 2012-15.

* Εξοικονόμηση τουλάχιστον 468 εκατ. ευρώ φέτος και άνω του 1 δισ. ευρώ στην τετραετία από δημόσιες επιχειρήσεις, όπως ΟΑΣΑ, ΕΑΒ κ.ά.

* Περικοπή αμυντικών δαπανών κατά 250 εκατ. ευρώ το 2013 και 350 εκατ. ευρώ το 2014, στα οποία θα πρέπει να προστεθούν και τα 830 εκατ. ευρώ από τη μη παραλαβή παραγγελιών την περίοδο 2010-15.

* Μείωση της ιατροφαρμακευτικής δαπάνης τουλάχιστον κατά 310 εκατ. ευρώ φέτος και άλλα 1,4 δισ. ευρώ έως το 2015.

* Περικοπές κοινωνικών επιδομάτων και μείωση επικουρικών συντάξεων τουλάχιστον κατά 833 εκατ. ευρώ το 2011 και κατά 5,4 δισ. ευρώ την περίοδο 2012-15.

* Περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 700 εκατ. ευρώ φέτος.

Β. Εσοδα.

* Πρόσθετους φόρους 2,450 δισ. ευρώ φέτος και 3,6 δισ. ευρώ το 2012-15.

* Από τη βελτίωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, το υπουργείο προσδοκά να συγκεντρώσει το 2013 878 εκατ. ευρώ και πάνω από 1,1 δισ. το 2015.

* Αύξηση των κοινωνικών εισφορών (από αύξηση εισφοράς ΟΓΑ, εισφορές υπέρ ανέργων κ.λπ.) προκειμένου να εισπραχθούν φέτος 629 εκατ. ευρώ και 2,4 δισ. ευρώ την περίοδο 2012-15.

Για το θέμα των αποκρατικοποιήσεων η έκθεση της τρόικας αναφέρει ότι «η ελληνική κυβέρνηση είναι μία από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις με το πλουσιότερο χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων». Για τις αποκρατικοποιήσεις η κυβέρνηση, σύμφωνα πάντα με την έκθεση της τρόικας, δεσμεύεται να επιταχύνει τις σχετικές διαδικασίες, ενώ συμφωνήθηκε ότι στο Ταμείο Δημόσιας Περιουσίας που θα συσταθεί, θα μετέχουν έχοντας ενεργό ρόλο εκπρόσωποι της τρόικας και ο έλεγχος για την πορεία του θα γίνεται ανά τρίμηνο. Οσον αφορά τις αλλαγές του χρονοδιαγράμματος, όπως αποκαλύπτεται στο έγγραφο της τρόικας, η πώληση του 34% του ΟΠΑΠ δρομολογείται για φέτος, αντί για το 2012 που είχε προγραμματιστεί αρχικώς. Επιπλέον, το Δημόσιο δεσμεύεται να πωλήσει την άμεση συμμετοχή του 1,6% που διαθέτει στην Εθνική Τράπεζα.

Σε ότι αφορά στην πορεία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η έκθεση της τρόικας επισημαίνει ότι «αν και υπάρχουν βελτιώσεις στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων με τη μείωση των μισθών, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις δεν έχουν ακόμη φθάσει σε κρίσιμη μάζα που θα τους επιτρέψει να έχουν ορατό αποτέλεσμα στην παραγωγικότητα της οικονομίας». Η τρόικα παραδέχεται στην έκθεση ότι έχουν γίνει βήματα όλο το διάστημα προς τη σωστή κατεύθυνση, παρατηρεί ωστόσο ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν βαλτώσει. Οσον αφορά τις προβλέψεις της για την πορεία της οικονομίας, οι προβλέψεις είναι σαφώς πιο απαισιόδοξες από τις αρχικές, εκτιμώντας ότι η χώρα αντιμετωπίζει μια πιο σοβαρή ύφεση. Ετσι, για φέτος προβλέπεται μείωση του ΑΕΠ κατά 3,8%, όμως για το 2012 η ανάκαμψη θα είναι πιο υποτονική, εκτιμώντας ότι το ΑΕΠ θ' ανακάμψει μόλις κατά 0,6% έναντι αρχικής πρόβλεψης 1,1%.

Για την κατάσταση στο χρηματοπιστωτικό τομέα, η τρόικα εκτιμά ότι παραμένει τεταμένη, διαπιστώνοντας ωστόσο ότι οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν επαρκή κεφάλαια. Προανήγγειλε ωστόσο την επιβολή πρόσθετων προβλέψεων στις τράπεζες από την Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου οι τράπεζες να είναι επαρκώς προετοιμασμένες για μια «πιθανή περαιτέρω επιδείνωση» της κατάστασης. Οι πρόσθετες προβλέψεις θα είναι ανάλογες με το προφίλ και τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζει η κάθε τράπεζα ξεχωριστά. 

Αναφορικά με το θέμα της πολιτικής συναίνεσης για τη λήψη των μέτρων που θα βοηθήσουν στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, η τρόικα επισημαίνει στην έκθεσή της ότι «προσδιόρισε ορισμένα σημεία σύγκλισης μεταξύ του προγράμματος προσαρμογής και τις προτάσεις πολιτικής της αξιωματικής αντιπολίτευσης (ΝΔ)». Η ΝΔ υποστηρίζει ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και υπάρχει σύγκλιση απόψεων για τα περισσότερα που αφορούν στην ενίσχυση και την ανάπτυξη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων... Επιπλέον, η τρόικα συμφώνησε με τη ΝΔ για την κρίσιμη σημασία της εξάλειψης των καθυστερήσεων πληρωμών προς τους προμηθευτές και την επίλυση του θέλατος της επιστροφής φόρων το συντομότερο δυνατό, καθώς και σχετικά με την ανάγκη να επιταχυνθεί η απορρόφηση των κονδυλίων των διαρθρωτικών ταμείων. Ωστόσο, η τρόικα είχε την άποψη ότι οι μεγάλες μειώσεις φόρου που προτείνονταν στο οικονομικό πρόγραμα της ΝΔ ήταν μη ρεαλιστικές και ασυμβίβαστες με τους γενικούς στόχους του προγράμματος προσαρμογής. Η τρόικα συμφώνησε τόσο με την κυβέρνηση όσο και με την αντιπολίτευση ότι θα πρέπει να εργαστούν από κοινού προς την κατεύθυνση της φορολογικής μεταρρύθμισης από το φθινόπωρο και μετά, με στόχο την διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την εξάλειψη των φορολογικών απαλλαγών, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των φορολογικών συντελεστών.