Ισπανικό ταγκό με την πλήρη Ευρωπαϊκή κατάρρευση!

Η Ισπανία, και όχι η Ελλάδα, είναι η πραγματική δοκιμασία για την Ε.Ε.

Bloomberg: Spain Not Greece Is the Real Test for the European Union!

Η αποφασιστική δοκιμασία για τα σχέδια οικονομικής ανάκαμψης της Ευρωζώνης δεν ήταν ποτέ η Ελλάδα, αλλά η Ισπανία και η Ε. Ε. δείχνει με κάθε τρόπο ότι εκεί θα αποτύχει. Το νέο πρόγραμμα λιτότητας της ισπανικής κυβέρνησης δεν κέρδισε την εμπιστοσύνη των επενδυτών και αυτό απειλεί την Ισπανία αλλά και ολόκληρη την Ε. Ε. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να αλλάξουν ρότα πριν να είναι πολύ αργά. Η προχθεσινή δημοπρασία ισπανικών ομολόγων ήταν η πρώτη ετυμηγορία για τον νέο προϋπολογισμό. Δεν πήγε καλά. Η ζήτηση ήταν μικρή και οι τιμές έπεσαν. Το κόστος δανεισμού της χώρας αυξήθηκε, με τις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά να φθάνουν το 5,7%, ρεκόρ από τις αρχές του έτους. Η διαφορά απόδοσης με τα αντίστοιχα γερμανικά ομόλογα αυξήθηκε σχεδόν κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, η μεγαλύτερη από τον Νοέμβριο.

Το πρόβλημα δεν αφορά την ατολμία του νέου προγράμματος λιτότητας της Ισπανίας. Ακριβώς το αντίθετο: ακολουθώντας τις εντολές της Ε. Ε., η Μαδρίτη υπόσχεται ίσως τα αυστηρότερα δημοσιονομικά μέτρα που έχει υιοθετήσει ποτέ η ίδια ή οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή οικονομία. Το νέο πρόγραμμα προβλέπει συρρίκνωση του ελλείμματος από 8,5% στο 5,3% του ΑΕΠ φέτος. Με την οικονομία ήδη να συρρικνώνεται, απαιτείται δημοσιονομική λιτότητα της τάξης του 4% του ΑΕΠ, την ώρα που ο δείκτης ανεργίας ήδη αναρριχάται στο 23%.

Η Ισπανία «ξέφυγε» από τους δύο προηγούμενους υπερβολικά αυστηρούς δημοσιονομικούς στόχους και είναι υποχρεωμένη να καλύψει το χαμένο έδαφος. Εχασε τον στόχο του προϋπολογισμού γιατί οι περιφερειακές κυβερνήσεις -επί των οποίων η Μαδρίτη έχει περιορισμένο έλεγχο- δεν έκαναν αυτό που τους αναλογούσε, ενώ η ανάπτυξη διαμορφώθηκε χαμηλότερη απ' όσο αναμενόταν. Ολα αυτά πολύ πιθανό να ξανασυμβούν. Η υπερβολική λιτότητα υπονομεύει την ανάπτυξη και αυτό αυξάνει τον δημόσιο δανεισμό παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης. Τα νέα σχέδια της κυβέρνησης είναι απλώς μη αξιόπιστα: όσο επιτυγχάνει στη μείωση των δημόσιων δαπανών, τόσο χειρότερη θα είναι η προοπτική της ανάπτυξης και επακόλουθα του δημόσιου χρέους.

Ο συνολικός δείκτης ανεργίας της Ισπανίας είναι ήδη τρομερός, όμως εκείνος που αφορά τους νέους έχει εκτιναχθεί στο 50%. Η ύφεση δεν είναι η μόνη αιτία. Η αγορά εργασίας της χώρας, χωρισμένη από την εποχή του Φράνκο σε έναν παράλογα προστατευμένο τομέα εργαζομένων αορίστου χρόνου και σε έναν ουσιαστικά ανεξέλεγκτο για τους ορισμένου χρόνου, έχει προ πολλού θεωρηθεί από τις πλέον δυσλειτουργικές στον ανεπτυγμένο κόσμο. Οι προσπάθειες μεταρρύθμισης είναι αναγκαίες και έχουν καθυστερήσει, όμως δύσκολα η νέα κεντροδεξιά κυβέρνηση θα κερδίσει στήριξη για μέτρα που θα επιδεινώσουν την αγορά εργασίας. Ηδη απεργίες σαρώνουν τη χώρα και η κυβέρνηση έχασε απρόσμενα σε περιφερειακές εκλογές.

Η ελληνική οικονομία είναι πολύ μικρή, όμως η ισπανική είναι η τέταρτη μεγαλύτερη της Ευρωζώνης. Αν καταρρεύσει, θα συμπαρασύρει τις εύθραυστες ακόμα άμυνες της Ε. Ε. Η Ισπανία δεν μπορεί να ξεπεράσει την κρίση χωρίς επιπλέον βοήθεια από τους Ευρωπαίους εταίρους της. Εκείνοι, για το δικό τους συμφέρον, πρέπει να επιτρέψουν έναν ηπιότερο ρυθμό δημοσιονομικής προσαρμογής και να στηρίξουν την ισπανική ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει βήματα εξισορρόπησης της ανάπτυξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεταξύ των οποίων από τη Γερμανία και την ΕΚΤ. Σημαίνει απευθείας προσωρινή οικονομική στήριξη στην Ισπανία. Πάνω απ' όλα, σημαίνει τη διαβεβαίωση ότι η ΕΚΤ θα δράσει ως δανειστής ύστατης ανάγκης. Η Ισπανία σύρεται σε ένα φαύλο κύκλο οικονομικής, δημοσιονομικής και πολιτικής κατάρρευσης. Ακόμα και τώρα ο κίνδυνος μπορεί να αποφευχθεί, αρκεί η Ε. Ε. να είναι πρόθυμη να δράσει. Αν όμως σταθεί παράμερα για πολύ καιρό και αφήσει την Ισπανία να πέσει στην παγίδα, η πρόκληση συγκράτησης της καταστροφής θα κάνει την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης να μοιάζει με παιχνιδάκι.