Φώτης Μαστροκώστας (Θάνος).

 

Από τους πρώτους αντάρτες της ομάδας του Άρη, έμεινε μαζί του μέχρι το τέλος.
Γενήθηκε το 1914 στη Σπερχειάδα Φθιώτιδας . Πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο και πήρε μετάλλιο ανδρείας. Ήταν ο ένας από τους 4 που συναντήθηκαν στις 22 Μαίου στη Καλύβα του Στεφανή (οι άλλοι ήταν τα αδέρφια Νίκος και Βαγγέλης Λέβας και ο Βασίλης Ξυνοτρούλιας) με τον Άρη Βελουχιώτη δημιουργόντας τη πρώτη ομάδα ανταρτών του ΕΛΑΣ.
Αναδείχθηκε σε καπετάνιο του Αρχηγείου Φθιώτιδος και κατόπιν σε καπετάνιο του 2/32 Συντάγματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδος.Ήταν ένας από τους 3 πιο έμπιστους του Άρη ( οι άλλοι 2 ήταν ο Κωστούλας που ήταν ο επικεφαλής των Μαυροσκούφηδων, και ο Λέων που ήταν ο Ιπποκόμος) και πάντα αναλάμβανε τις πιο δύσκολες αποστολές.
Μετά τη Βάρκιζα αρνήθηκε να παραδώσει τα όπλα και ακολούθησε τον Άρη στη περιπλάνησή του μέχρι το τέλος στη Μεσούντα.
Μετά την αυτοκτονία του Άρη κατάφερε να φτάσει στη γενέθλια πόλη (...ήξερε και το τελευταίο μονοπάτι σε όλη τη περιοχή) χωρίς να πέσει στα χέρια των διωκτών του.
Αφού ξεκουράστηκε μερικές μέρες, ξύρισε τη πλούσια γενειάδα, έκοψε τα μαλλιά του, φόρεσε κουστούμι ,και ξεκίνησε με το τραίνο απ το Λιανοκλάδι για την Αθήνα με σκοπό να "χαθει" μέσα στη ανωνυμία της μεγαλούπολης.
Στα μέσα της διαδρομής όμως τον αναγνώρισε ένας Σπερχειαδίτης (είχε και ένα χαρακτηριστικό ο Μαστροκώστας,του έλειπε ο δείκτης από το ένα χέρι) με αποτέλεσμα να τον συλλάβουν οι χωροφύλακες .
Στις δίκες που ακολούθησαν καταδικάστηκε σε θάνατο , γλύτωσε μεν την εκτέλεση αλλά έμεινε πολλά χρόνια στη φυλακή όπου και αρρώστησε βαριά από φυματίωση.Αποφυλακίστηκε το 1961, γύρισε στη Σπερχειάδα όπου και μετά από μια βδομάδα πέθανε.