Δημήτρης Λουκόπουλος.

Ο Δημήτρης Λουκόπουλος γεννήθηκε στη Αρτοτίνα Δωρίδας , στις 30 Αυγούστου 1874 , εκεί έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια κι' έμαθε και τα πρώτα γράμματα . Ήταν το πρώτο , απ' τα εφτά παιδιά , του Αρτοτινού εμποροκτηματία Νικολάκη Λουκόπουλου και της Φροσύνης , το γένος Κότταρη , απ' το Δάφνο , την παλιά Βοστινίτσα . Αφού συμπλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στα Σάλωνα ( Άμφισσα ) , γράφτηκε το 1889 , σε ηλικία δέκα πέντε χρονών στο Διδασκαλείο της Αθήνας . Στα 1892 βγήκε δάσκαλος και διορίστηκε στη Σαλαμίνα , την ίδια δε χρονιά , πήρε μετάθεση γιά το Θέρμο ( Κεφαλόβρυσο ) Τριχωνίδας όπου και υπηρέτησε γιά 33 χρόνια μέχρι το 1925 , με μιά ενδιάμεση διακοπή ενός χρόνου που υπηρέτησε στα Γρεβενά σαν Επιθεωρητής Δημοτικών Σχολείων . Η μακρά διαμονή του στο Θέρμο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το πλούσιο λαογραφικό του έργο το έγραψε στο Θέρμο στην ευρύτερη περιοχή του οποίου πραγματοποίησε τις μελέτες και έρευνές του, τον πολιτογραφούν Αιτωλό. Στο Θέρμο έγραψε τα έργα του: "Στα βουνά του Κατσαντώνη", "Στ Αγραφα", "Γεωργικά της Ρούμελης", "Ποιμενικά της Ρούμελης", "Πως υφαίνουν και ντύνονται οι Αιτωλοί" κλπ
Παντρεύτηκε τη Μαρία Βασιλοπούλου κι' απόκτησαν τέσσερα παιδιά . Το 1925 αποσπάσθηκε στο Ιστορικό Λεξικό και πήγε στην Αθήνα , ένα χρόνο αργότερα τοποθετήθηκε στο Λαογραφικό Αρχείο και στα 1930 στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο , μέχρι το θάνατό του , ήταν Γραμματέας της Λαογραφικής Εταιρίας .
Το Μάη του 1943 αρρώστησε ξαφνικά και στις 30 Ιουνίου 1943 πέθανε σε ηλικία 69 χρονών , πικραμένος γιά τη σκλαβιά της Πατρίδας του .

Οι Αρτοτινοί , άντρες και γυναίκες , θυμούνται με αγάπη και συγκίνηση τον "Λουκοδάσκαλο" , τον καταδεκτικό , ευγενικό , απλό , καλοσυνάτο χωριανό τους , τον ακαταπόνητο στρατοκόπο και φυσιολάτρη , ΄χωμένο μέσα στα βιβλία και τα χαρτιά του η να κουβεντιάζει και ν' ακούει τις ιστορίες και τα παλιά τραγουδια των ηλικιωμένων χωριανών , κι΄όπου γάμος , πανηγύρι κι' " αρρεβωνιάσματα ", " προζύμια " , " γικώματα " κι' όπου "μετζί " και " ζυγιαφέτι ¨να ξεψαχνίζει τους γεροντότερους γιά παλιά έθιμα , γιά παραδόσεις , προλήψεις , γνωμικά , παροιμίες και γιά όλες τις εκδηλώσεις της " τσοπάνικης " και " γεωργικής " ζωής . Ξεσήκωνε τα μοιρολόγια , απ' τις χαροκαμένες μανάδες , γυναίκες κι' αδερφές , κι' όπου πετύχαινε οργανοπαίχτη καλό και τραγουδιστή , καθόταν κι' έγραφε τους " νηχούς " και τα "λόγια " απ' τ' αθάνατα δημοτικά μας τραγούδια . Έτσι τον θυμούνται οι Αρτοτινοί , κι' αν κανείς τους ρωτούσε τι κάνει ο Δάσκαλος , αυτοί απαντούσαν : " ...γράφ' γιά τα ..τόπια ".

ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ .

1) . " Ακολουθία και βίος του Οσιομάρτυρος Ιακώβου του νέου " . 1894 .

2) . " Σύμμεικτα λαογραφικά Μακεδονίας ". 1917 .

3) . " Σύμμεικτα Αιτωλικά λαογραφικά " . 1921 .

4) . " Αιτωλικαί οικήσεις , σκεύη και τροφαί " . 1925 .

5) . " Φως από τους μύθους μας Α' " . 1926 .

6) . " Φως από τους μύθους μας Β' " . 1926 .

7) . " Ποιά παιχνίδια παίζουν τα Ελληνόπουλα ". 1926 .

8) . " Πως υφαίνουν και ντύνονται οι Αιτωλοί ". 1927 .

9) . " Ποιμενικά της Ρούμελης " . 1930 .

10) . " Στ' Άγραφα ". 1930 .

11) . " Ο Ρουμελιώτης καπετάνιος του 1821 Ανδρίτσος Σαφάκας και το αρχείο το ". 1931 .

12) . " Στα βουνά του Κατσαντώνη " . 1934 .

13) . " Σύμμεικτα λαογραφικά Αιτωλίας " . 1937 .

14) . " Γεωργικά της Ρούμελης ". 1938 .

15) . " Νεοελληνική μυθολογία ". 1940 .

Πέρα απ' τα έργα του που εκδόθηκαν υπάρχουν και πολλά ανέκδοτα , που δεν είδαν το φως της δημοσιότητας , αλλά και εκτός απ' τα βιβλία , έγραψε πάμπολλα έρθρα και μελέτες που δημοσιεύτηκαν , κατά καιρούς , σε εφημερίδες και περιοδικά .