Φράγμα Αγίου Νικολάου Άρτας: Ένα νομοθετικό πραξικόπημα που θα ξαναγεννήσει ένα νικηφόρο κίνημα!

Αν κατασκευαστεί το φράγμα αυτό, θα προκληθεί μεγάλη οικολογική καταστροφή στην περιοχή, καθώς θα καταστραφεί ένα εξαιρετικά όμορφο τοπίο, περιστοιχισμένο από έντονη χλωρίδα και πανίδα, με το ορμητικό ποτάμι στη μέση και τα γύρω χωριά να το πλαισιώνουν, χτισμένα με τη λιτή τζουμερκιώτικη αρχιτεκτονική και τη γνωστή ηπειρώτικη αισθητική. Η περιοχή αυτή έχει πολλές προοπτικές ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.

Της Λίτσας Κιτσαντά.

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Εποχή".

Με διαδικασίες - εξπρές και προφανείς σκοπιμότητες η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο (ΥΠΕΚΑ) φέρνει εντός των ημερών προς ψήφιση στη Βουλή ένα πολυνομοσχέδιο, που αφορά μεγάλα περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως η αδειοδότηση για έργα ανάκτησης ή διάθεσης αποβλήτων, αποχαρακτηρισμού δασικών εκτάσεων, χωροταξικού σχεδιασμού, ρύθμισης αυθαιρέτων και πολλά άλλα, ενώ πιάνει μεταξύ άλλων τα «καυτά ζητήματα» του Παρνασσού, του Υμηττού και των μεγάλων φραγμάτων, όπως αυτό του ποταμού Άραχθου (ή αλλιώς «Φράγμα Αγίου Νικολάου Άρτας»), που βρίσκονται στο επίκεντρο ισχυρών τοπικών κινημάτων. Το εν λόγω νομοσχέδιο κατατέθηκε στο όριο της προθεσμίας και με «φωτογραφικές» διατάξεις (όπως π.χ. το άρθρο 56) επιδιώκει, με τρόπο που αγγίζει τα όρια νομοθετικού πραξικοπήματος, να τακτοποιήσει λογαριασμούς και δεσμεύσεις της κυβέρνησης και των κομμάτων που τη στηρίζουν, σε συγκεκριμένους επιχειρηματικούς ομίλους και συμφέροντα.

Μια τέτοια περίπτωση είναι η υπόθεση του Φράγματος Αγίου Νικολάου. Μια υπόθεση που αν και έκλεισε με οριστική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, σκανδαλωδώς ανοίγει τώρα με το νομοσχέδιο αυτό, για να τακτοποιηθεί η εταιρία «Μηχανική Α.Ε.» και ο επιχειρηματίας Εμφιετζόγλου -εκλεκτός του ΛΑΟΣ- που βρίσκεται πίσω από το έργο αυτό.

Για να πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Το 1997 εξαγγέλλεται για πρώτη φορά η κατασκευή ενός μεγάλου φράγματος στη θέση Άγιος Νικόλαος Δαφνωτής Νομού Άρτας, στα όρια με τον Νομό Ιωαννίνων, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 200MW και ύψους 110 μέτρων από τη ΔΕΗ, η οποία όμως αργότερα το εγκαταλείπει ως οικονομικά ασύμφορο, για να εμφανισθεί στη συνέχεια η εταιρία «Μηχανική Α.Ε.» ως ενδιαφερόμενη. Στην εταιρεία αυτή χορηγήθηκε η σχετική άδεια από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) για την κατασκευή του εν λόγω φράγματος ισχύος 93MW και ύψους 85 μέτρων. Το 2003, όμως, εγκρίνεται το χωροταξικό σχέδιο της Ηπείρου, το οποίο αντιτίθεται στην κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων στον ποταμό Άραχθο για λόγους περιβαλλοντικής προστασίας. Περίπου έναν χρόνο μετά, η εταιρία αυτή υποβάλλει τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) και παρά τις ομόφωνες αρνητικές γνωμοδοτήσεις από τα Νομαρχιακά Συμβούλια Άρτας και Ιωαννίνων και τα Δημοτικά Συμβούλια των όμορων δήμων, τα συναρμόδια υπουργεία δίνουν την έγκρισή τους στην ΜΠΕ της «Μηχανικής Α.Ε.». Μια μεγάλη κινητοποίηση βρίσκεται σε εξέλιξη για την αποτροπή του έργου αυτού από κατοίκους και φορείς της περιοχής, μεταξύ των οποίων η Ομοσπονδία Τζουμερκιωτών, ο Σύλλογος Προστασίας Αράχθου, δήμοι, κοινότητες και σύλλογοι της περιοχής των Τζουμέρκων, το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ κ.λπ. Το 2005 οι τοπικοί φορείς προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας και κερδίζουν τη μάχη, καθώς το ΣτΕ με την υπ' αριθμ. 3858/2007 απόφασή του ακυρώνει οριστικά το συγκεκριμένο έργο και ματαιώνει τα σχέδια του Εμφιετζόγλου και της εταιρίας του. Συγκεκριμένα, το Ανώτατο Δικαστήριο όχι μόνο ακύρωσε την έγκριση περιβαλλοντικών όρων αλλά και την άδεια παραγωγής ενέργειας, λόγω αντίθεσης του έργου με τις κατευθύνσεις του Χωροταξικού Σχεδίου της Περιφέρειας Ηπείρου.

Κι ενώ η υπόθεση έκλεισε με νίκη υπέρ του περιβαλλοντικού κινήματος, έρχεται σήμερα η κυβέρνηση των τροϊκανών και του ντόπιου συστήματος διαπλοκής, η κυβέρνηση των προθύμων (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. και ΛΑΟΣ) και μέσα σε μια νύχτα ανοίγει αιφνιδιαστικά το θέμα αυτό, για να τακτοποιήσει μεταξύ των άλλων και τον επιχειρηματικό όμιλο Εμφιετζόγλου, τον εκλεκτό συνεργάτη του Καρατζαφέρη! Η κυβέρνηση Παπαδήμου, κυριολεκτικά στο παρά πέντε και λίγο πριν λήξει η θητεία της, αδιαφορώντας για το φυσικό περιβάλλον και τη ζωή των κατοίκων αυτών των απομακρυσμένων αλλά όμορφων χωριών της Ηπείρου, που φθίνουν μέσα στα τόσα τους προβλήματα, ειδικά τώρα που γιγαντώνεται η οικονομική κρίση, προτάσσει ως πρωτεύοντα και κυρίαρχα τα σχέδια μιας «fast truck» εκποίησης του δημόσιου πλούτου στον βωμό του κέρδους των «ολίγων, ισχυρών και ημετέρων», με φανερή και σκανδαλώδη καταστρατήγηση όρων, περιορισμών και αποφάσεων ανωτάτων δικαστηρίων. Πρόκειται για μια πραξικοπηματική πρακτική της μνημονικής κυβέρνησης Παπαδήμου, ως πιστής διαδόχου της κυβέρνησης Παπανδρέου, με την πλήρη σύμπνοια και συναίνεση των κομμάτων που τη στηρίζουν και με αρνητικές για τον λαό και τον τόπο συνέπειες.

Αν κατασκευαστεί το φράγμα αυτό θα προκληθεί μεγάλη οικολογική καταστροφή στην περιοχή, καθώς θα καταστραφεί ένα εξαιρετικά όμορφο τοπίο, περιστοιχισμένο από έντονη χλωρίδα και πανίδα, με το ορμητικό ποτάμι στη μέση και τα γύρω χωριά να το πλαισιώνουν, χτισμένα με τη λιτή τζουμερκιώτικη αρχιτεκτονική και τη γνωστή ηπειρώτικη αισθητική. Η περιοχή αυτή έχει πολλές προοπτικές ήπιας τουριστικής ανάπτυξης (οικοτουρισμός, παραποτάμιος και ορειβατικός αθλητισμός, ποιοτικές γεωργοκτηνοτροφικές καλλιέργειες κ.λπ.), η οποία θα αποτραπεί με την πιθανή κατασκευή του φράγματος, βυθίζοντας σε ακόμα μεγαλύτερη φτώχεια και ανέχεια τους κατοίκους της. Η κατασκευή του φράγματος θα μετατρέψει το σημερινό βουερό ποτάμι σε ένα σύστημα λιμνών και ξεροποτάμων που θα καταπνίξουν χωριά ολόκληρα και μεταξύ αυτών και το υπέροχο, μονότοξο ιστορικό Γεφύρι της Πλάκας, σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης, στο παρακείμενο κτίσμα του οποίου υπεγράφη το 1944 με τη συμμετοχή του ΕΛΑΣ η γνωστή συμφωνία της Πλάκας, δηλαδή των μεγαλύτερων αντιστασιακών ελληνικών οργανώσεων, της εξόριστης κυβέρνησης του Καΐρου και του συμμαχικού στρατηγείου για την καταδίκη των εχθρών, των δωσιλόγων και των ταγμάτων ασφαλείας. Συγχρόνως θα απειλήσει τη γεωλογική ισορροπία της περιοχής, μιας και τα εδάφη λόγω της ύπαρξης μεγάλης ποσότητας διαλυτού στο νερό ορυκτού άλατος παρουσιάζουν μεγάλες κατολισθήσεις, ενώ η κατασκευή της λίμνης του φράγματος αυτού και η άνοδος του υδροφόρου ορίζοντα που θα προκαλέσει θα έχουν απρόβλεπτες συνέπειες, απειλώντας ακόμη και με πλήρη αφανισμό υπέροχα χωριά με ιστορία και παράδοση, στα οποία έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές Τζουμερκιωτών, μεταξύ των οποίων και η υπογράφουσα το παρόν.

Κι επειδή το θέμα είναι σίγουρα πιο σοβαρό από το συγκινησιακό του μέρος, πρέπει ιδιαίτερα να τονιστεί η οικολογική αλλά και η βαθιά πολιτική του διάσταση, έτσι ώστε να διαμορφωθεί και πάλι ένα μαζικό και ισχυρό κίνημα αντίστασης, ικανό να ανατρέψει τα σχέδια κυβέρνησης και κερδοσκόπων. Γιατί το νομοσχέδιο αυτό εκτός από την επίμαχη «φωτογραφική» διάταξη του άρθρου 56 που παρέχει τη σκανδαλώδη διευκόλυνση στον όμιλο Εμφιετζόγλου για την κατασκευή του φράγματος, περιέχει και την εγκληματική για το περιβάλλον διάταξη του άρθρου 52, η οποία στην ουσία εξομοιώνει τα μεγάλα φράγματα, που προκαλούν μεγάλες και ανεπανόρθωτες ζημιές στα οικοσυστήματα (π.χ. Αγ. Νικολάου, Μεσοχώρας κ.λπ.), με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες και στο όνομα της δήθεν «πράσινης ανάπτυξης» ανοίγει την πόρτα για τη συσσώρευση εκατομμυρίων «πράσινων χαρτονομισμάτων» στα ταμεία μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, οι οποίοι χρηματοδοτούν και στηρίζουν ποικιλοτρόπως τα γνωστά κόμματα εξουσίας και τους κολαούζους τους (π.χ. ΛΑΟΣ), για να μας τάζουν στη συνέχεια «πράσινα άλογα».

Αυτή δεν είναι πράσινη ανάπτυξη. Είναι ασύδοτη κερδοσκοπία. Είναι βάρβαρος καπιταλισμός. Η πολιτική του μνημονίου και της λιτότητας, που διαλύει τα χαμηλά και μεσαία στρώματα της κοινωνίας, μεγαλώνοντας τις στρατιές των φτωχών και των ανέργων, που αφανίζει την ύπαιθρο και καταστρέφει το περιβάλλον στον βωμό του κέρδους, η επίθεση του μεγάλου και αδηφάγου κεφαλαίου, που πάντα έχει ονοματεπώνυμο, θα γεννήσει νέες εστίες αντίστασης και νέα μέτωπα πάλης. Στην Ήπειρο της φτώχειας και της παρακμής, κοντά στον αγώνα των αγροτών-κτηνοτρόφων και των εργαζομένων για τη διάσωση της συνεταιριστικής Δωδώνης, του Πτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Άρτας, των μονάδων που κλείνουν καθημερινά και αφήνουν στον δρόμο εκατοντάδες οικογένειες, κοντά στα κινήματα για τα χαράτσια και την προστασία του Αμβρακικού, προστίθεται πλέον και ένα ακόμη. Το κίνημα για τη διάσωση του ποταμού Άραχθου και την αποτροπή του εγκλήματος της κατασκευής του Φράγματος Αγίου Νικολάου. Ένα κίνημα που θα μπλοκάρει τα σχέδια κυβέρνησης και κερδοσκόπων. Ένα κίνημα που έχει τα κότσια να το κάνει, όπως απέδειξε και η πρόσφατη ιστορία του.