Ντοκουμέντα τόσο του Εθνικού όσο και του Δημοκρατικού Στρατού για την μάχη του Πλατάνου Ναυπακτίας τον Γενάρη του 1948.
Στην 3η ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (15-17 Σεπτέμβρη 1947) παίρνεται η απόφαση για μετατροπή του ΔΣΕ σε τακτικό στρατό. Τον Δεκέμβρη του '47 συγκροτείται η "Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση" με επικεφαλής το Μάρκο Βαφειάδη που ήταν ταυτόχρονα και αρχιστράτηγος του ΔΣΕ. Στα πλαίσια της νέας στρατιωτικής και πολιτικής τακτικής τους, οι Δυνάμεις του ΔΣΕ ωθούνται εγκαταλείποντας τον αντάρτικο τρόπο δράσης, να καταλάβουν χωριά και κωμοπόλεις της Ελληνικής υπαίθρου ώστε να εδραιώσουν τις θέσεις τους. Στις 13 του Γενάρη του 1948 οι δυνάμεις του Δημοκρατικού Στρατού επιτίθενται και καταλαμβάνουν την Αράχωβα Ναυπακτίας. Από εκεί κατευθύνονται προς τον Πλάτανο. Η επίθεση τους εναντίον του μεγαλύτερου χωριού της Ναυπακτίας θα εκδηλωθεί στις 17 Ιανουαρίου του 1948. Ο ΔΣΕ όμως στις δεδομένες αντικειμενικές συνθήκες δεν μπορεί να λειτουργήσει ως "τακτικός στρατός". Η μοίρα του είναι προδιαγεγραμμένη και ο αγώνας άνισος...
Ανατρέχοντας στα ιστορικά "ντοκουμέντα" καταλαβαίνουμε εύκολα πως η αλλαγή της τακτικής του ΔΣΕ είναι αυτή που καθόρισε όχι μόνο την εξέλιξη της ίδιας της "Μάχης του Πλατάνου" αλλά τελικά και την πορεία της Ιστορία του Τόπου μας.
 |
| Εφημερίδα "Ελευθερία" 20-1-1948. |
Α΄Σώμα Στρατού,
Γραφείο Α1.
Μάχη Πλατάνου,
17 και 18 Ιαν/ρίου 1948.
1. Μετά την μάχην Αραχώβης (10-1-48) καθ’ ην τέσσαρα Τάγ/τα συμμοριτών επετέθησαν κατά ταύτης, η εκεί δύναμις διλοχίας 6 Τ.Εθνοφρουράς μετά Αποσ/τος Χωρ/κής ελιχθείσα υποχωρητικώς έφθασε εις Πλάτανον.
Το Σ.Στρατού αντιληφθέν ότι οι συμμορίται θα εσυνέχιζον την επίθεσίν των προς Πλάτανον ενίσχυσε την εκεί φρουράν επειγόντως διά δυο ΛΟΚ, λόχου 3 Ταξιαρχίας και λόχου 3ου Τάγματος Εθνοφρουράς. Αι δυνάμεις Πλατάνου υπείγοντο υπό την Δ/σιν του Τχου Κόρκα.
2. Την 06.00 ώραν 17 Ιανουαρίου οι συμμορίται διά τριών ταγμάτων εξαπέλυσαν σφοδροτάτην επίθεσιν εξ όλων των κατευθύνσεων και ιδία από ύψωμα 1404 (Χ.7226) – Προφήτης Ηλίας (Χ.7327) και εκ της Νοτίας παρυφής Πλατάνου.
Ταυτοχρόνως έτερον τάγμα συμμοριτών κατέλαβε τα χωρία Αχλαδόκαστρο (Χ.6923) – Διασελάκι (Χ.685250) – γέφυρα Ευήνου (Χ.680225) ίνα απαγορεύση κίνησιν ημετέρων ενισχύσεων προς Πλάτανον.
3. Καθ’ όλην την ημέραν 17 Ιανουαρίου οι συμμορίται επετίθοντο μετά λύσσης εναντίον της πανταχόθεν κυκλωμένης ηρωϊκής φρουράς ήτις υπό τον ήρωα διοικητήν της Τχη Κόρκαν Ιωάννην απέκρουσε απάσας τας επιθέσεις με σοβαρωτάτας διά τους συμμορίτας απωλείας.
Η επίθεσις εσυνεχίσθη και κατά την διάρκεια της νυκτός καθώς και την 18 Ιανουαρίου οπότε οι συμμορίται αντιληφθέντες τας από Νότου και Ανατολών ημετέρας κινήσεις εγκατέλειψαν την Νοτίαν παρυφήν του χωρίου και τα Ανατολικώς υψώματα συμπτυχθέντες προς Βορράν και Β.Α.
4. Από της εκδηλώσεως της εχθρικής επιθέσεως εκινήθησαν εις ενίσχυσιν Πλατάνου:
(α) 630 τάγμα από Ναύπακτο – Παλαιόπυργο – Πλάτανον.
(β) Τρεις λόχοι 6ου τάγματος Χωρ/κής από Άνω Χώραν διά Αγ.Τριάδος προς Πλάτανον.
(γ) Τρεις λόχοι (ΚΒΕ Μεσολογγίου δυο και λόχος φρουράς Αγρινίου) από Θέρμον διά γεφυρών Ευήνου (Χ.680225) προς Διασελάκι (Χ.685250) και Αχλαδόκαστρον (Χ.6923).
(δ) Εκ των ανωτέρω δυνάμεων το 630 τάγμα αφίχθη 19.00 ώραν 18 Ιανουαρίου Πλάτανον ενισχύσαν την εκεί φρουράν.
Οι λόχοι ΚΒΕ προσέκρουσαν επί ισχυρών αντιστάσεων αρχικώς επί γεφυρών Ευήνου και ακολούθως εις απρόσιτα υψώματα Αχλαδοκάστρου και μετά σκληρόν αγώνα τη υποστηρίξει πυρ/κού και των τεθωρακισμένων κατέλαβον Αχλαδόκαστρο, 19.00 ώραν 18 Ιανουαρίου.
(ε) Αεροπορία:
(ι) Κατά την 17 Ιανουαρίου δεν κατέστη δυνατή η υποστηριξις λόγω κακοκαιρίας.
(ιι) Κατά την 18 Ιανουαρίου η υποστήριξις υπήρξε λίαν αποτελεσματική με σοβαράς διά τον εχθρόν απωλείας διά 12 εξόδων μαχητικών και τριών αναγνωρίσεως διαθετόντων βόμβας.
5. Αξκοί και οπλίται της φρουράς Πλατάνου επέδειξαν άφθαστον ηρωϊσμόν. Ο Δ/τής της φρουράς Τχης Κόρκας Ιωάννης υπήρξεν ο κύριος συντελεστής της νίκης, βοηθούμενος από τον επίσης γενναίον Τχην Γαλιώτον Διοικητήν Διλοχίας Ορεινών Καταδρομών.
6. Ο Δ/τής του Σ.Σ. Υποστράτηγος Παπαδόπουλος διηύθυνε τον αγώνα ευρισκόμενος εις Ναύπακτον βοηθούμενος από Υποσ/γον Κετσέαν Βεν.και Συν/ρχην Σωτηρίου Ιωάννην Δ/τήν 86 περιοχής.
7. Απώλειαι:
(α) Εχθρού: Άνω 200 νεκρών.
(β) Ημετέρων: Νεκροί 10-Τραυματίαι 33-Αγνοούμενοι 24.
Τ.Υ.
 |
| Εφημερίδα "Εμπρός" 20-1-1948. |
Α Π Ο Ρ Ρ Η Τ Ο Σ.
86η ΣΤΡΑΤ/ΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ/Α1.
Αριθ.Πρωτ.Α.Π.
Σ.Τ.Γ.909Α 26.1.48.
ΘΕΜΑ: Έκθεσις επιχειρήσεων κατά Συμμοριτών.
17-20 Ιανουαρίου 1948.
(Πλάτανος Ναυπακτίας)
ΠΡΟΣ: Α΄ΣΣ/Α1
ΚΟΙΝ: ΔΕΡ/Α1
Πρόβλεπε: Χάρται Καρπενησίου, Αγρινίου 1: 100.000
1. Έχθρός:
α) Λησταρχείον Δυτικής Στερεάς ήτοι μια πλήρης Ταξιαρχία 3 Ταγμάτων και λόχου διοικήσεως δυνάμεως 1000 περίπου συμμοριτών.
β) ΙΙΙ Τάγμα Γκιώνας (Νικηφόρου) Αρχηγείου ΦΘ-ΦΩ δυνάμεως 130-150 συμμοριτών.
Πληροφορίαι περί του εχθρού. Ο εχθρός ανατρέψας από εσπέρας 13.1.48 την φρουράν Αραχώβης (Χ.83043) κατέχει της 16ης ιδίου Αράχωβαν, Άγ.Δημήτριον (Χ.7832) Καστανιά (Χ.7730), Κόνισκαν (Χ.7032), με φυλάκια εις Χάνι Λιόλιου (Χ.770285).
Εντύπωσις. Μετά την πτώσιν της φρουράς Αραχώβης, προβλέπετο ως λίαν πιθανή η επίθεσις των συμμοριτών κατά της Φρουράς Πλατάνου μη αποκλειομένης επιθέσεως και κατά της Άνω Χώρας.
Προπαρασκευαστικαί ενέργειαι.
α) Προωθήθη από 14.1.48 εις Πλάτανον διλοχία Τχου Κόρκα (λόχος 501 Τ.Π.συν λόχος 3ου Τ.Ε.) και την 15ην διλοχία Β.Μ.Κ.Τχου Γαλιώτου. Τα τμήματα ταύτα απετέλεσαν τακτικόν συγκρότημα υπό τας Δ/γας του Τχου Κόρκα.
β) Διέταξα μεταστάθμευσιν του δοκιμασθέντος 6ου Τ.Ε.16ην από Πλατάνου εις Ανθόφυτον (Χ.8013) προς ανασυγκρότησιν.
γ) Διετάχθη το Συγκρότημα Θέρμου από της 15ης να τηρή 15 κτήνη εν επιφυλακή δι’ ενδεχομένην κίνησιν τμημάτων του προς Πλάτανον.
δ) Προπαρασκευάσθη βολή πυρ/κού κατά των Δυτικών υψωμάτων Πλατάνου: Αλωνάκι (Χ.7224) και Ψωριάρης (Χ.7226).
ε) Δι’ αποσπάσματος Χωρ/κής και διμοιρίας Πεζικού κατείχετο η επί του Ευήνου ποταμού γέφυρα (Χ.675225) προς εξασφάλισιν κινήσεως ενισχύσεων εκ Θέρμου (Χ.6223) προς Πλάτανον.
στ) Συγκέντρωσις 3 λόχων Τ.Χ. (150 οπλίται) εις Άνω Χώραν και Λόχο Χρηστιά εις Λιμνίσταν.
ζ) Προώθησις τάγματος Ρούφου εις περιοχήν Ελευθέριανη ως εφεδρείαν περιοχής με αποστολήν επεμβάσεως υπέρ α) Πλατάνου β) Άνω Χώρας (αύτη δεν επραγματοποιήθη κατόπιν Δγής Δ/τού Σ.Σ.).
2. Ενέργειαι εχθρού.
α) Την 06.00 ώραν της 17ης Ιανουαρίου ισχυραί δυνάμεις συμμοριτών εξεδήλωσαν επίθεσιν κατά Συγκροτήματος Πλατάνου.
β) Συγχρόνως προώθησαν δυνάμεις προς Διασελάκι (Χ.6925) – Αχλαδόκαστρο (Χ.6923) και Ανατολικώς των Γεφυρών (Χ.675225) και (Χ.695215) ως και προς Γεφύρας Κοτσάλου (Χ.735225) – (Χ.765235) προς αναχαίτησιν των εκ Θέρμου, Ναυπάκτου και Άνω Χώρας ενισχύσεων.
3. Προθέσεις Περιοχής.
Άμυνα Συγκροτήματος Πλατάνου. Κίνησις τμημάτων εκ των κατευθύνσεων Θέρμου, Άνω Χώρας και Παληόπυργου.
4. Αποστολαί.
α) Συγκροτήματος Πλατάνου: Η υφισταμένη δι’ Α.Π.27/13.1.48 δ/γής περιοχής: Άμυνα του κατωκημένου τόπου και έλεγχος της γύρω περιοχής.
β) Τριλοχίας 6 Τ.Χ. κίνησις εν τη κατευθύνσει Άνω Χώρας – Πόδος-Αγ.Τριάς – Πλάτανος.
γ) Τριλοχίας Παπαδοπούλου (Α.Λ.Φ.Α.συν 2 Λ.ΚΒΕΜ): Να κινηθή εκ Θέρμου επί των κατευθύνσεων α) Γέφυρα (Χ.675225)-Διασελάκι (Χ.6925) – Ψωριάρη (Χ.7226) και β) Γέφυρα (Χ.688218)-Αχλαδόκαστρον (Χ.7023)-Αλωνάκι (Χ.7224).
5. Εκτέλεσις:
17.1.48:
α) Συγκρότημα Πλατάνου υποστάν σφοδρά επίθεσιν εξ όλων των πέριξ σημείων την 06.00 ώραν, ηναγκάσθη να συμπτύξη τα μεμακρυσμένα φυλάκιά του και να περιορίση την γραμμήν αμύνης του εις την παρυφήν του χωρίου.
β) Προωθήθη εξ Αγρινίου εις Θέρμον ο Επιτελάρχης της περιοχής Ανχης Βλάσσης Πέτρος και ανέλαβε την διοίκησιν του εκεί συγκροτήματος με την εντολή να συγκρωτήση τριλοχίαν εκ του ΑΛΦΑ κινηθέντος από Αγρίνιον και εκ δυο λόχων ΚΒΕΜ παρεχομένου εις τούτον δικαιώματος να χρησιμοποιήση και δύναμιν εξ Άνω Προστοβά. Εν αναμονή ΑΛΦΑ και λόχου ΚΒΕΜ εξ Άνω Προστοβά προωθήθη είς λόχος ΚΒΕΜ υπό τον Λοχαγόν Παπαδοπούλου προς Γέφυραν (Χ.675225).
γ) Το εις την άνω Γέφυραν απόσπασμα Χωρ/κής και διμοιρία εκ του λόχου ΚΒΕΜ Άνω Χρυσοβίτσης απεσύρθησαν από πρωϊνών ωρών εκ του ανατολικώς της γεφύρας, άνευ κρούσεως, υψώματος, περιορισθέντα εις τα υψώματα δυτικώς γεφύρας, λόγω πληροφοριών ότι συμμορίται κατέλαβον Αχλαδόκαστρον και Διασελάκι.
δ) Την 12.30 προωθήθη ο ουλαμός ΚΕΤ εκ Θέρμου μέχρι Άνω Χρυσοβίτσης.
ε) Την 15ην ώραν αφίχθη εξ Αγρινίου ο ουλαμός 102 ΣΠΠ όστις ταχθείς αμέσως ήρχισε βάλλων κατά υψ.Ψωριάρη και Αλωνάκι.
στ) Περί την 16ην η σχηματισθείσα Τριλοχία ευρίσκετο δυτικώς γεφυρών επί υψ. (Χ.6821). Πρώτη απόπειρα διαβάσεως των γεφυρών την 1810 ώραν απέτυχε, συναντήσασα αντιστάσεις συμμοριτών κατεχόντων δεσποζούσας θέσεις Ανατολικώς των Γεφυρών Ευήνου ποταμού.
ζ) Κατόπιν επανειλημμένων διαταγών του Τ.Σ. Α΄ΣΣ, Τ.Σ. 86 Περιοχής, 86ης περιοχής και Συγκροτήματος Θέρμου η προσπάθεια επανελήφθη περί ώραν 23ην επιτευχθέντος μικρού προγεφυρώματος, όπερ όμως εγκατελείφθη λόγω πιέσεως των συμμοριτών.
η) Η τριλοχία 6 Τ.Χ.κινηθείσα από μεσημβρίας εξ Άνω Χώρας έφθασε εσπερινάς ώρας νοτίως Αγ.Τριάδος ένθα διενυκτέρευσε. Συνήντησε αντιστάσεις βορείως Κοτσάλου ποταμού.
θ) Διλοχία 630 Τ.Π. προωθηθείσα εκ Ναυπάκτου διενυκτέρευσε εις Παληόπυργον.
ι) Λόχος 9ου Τ.Ε.μετεστάθμευσεν από Αγίου Βλασίου εις Αγρίνιον.
ια) Η αεροπορία επενέβη εις τον αγώνα επιτυχώς.
Νύκτα 17-18.1.48:
α) Μετά μικράν ανάπαυλαν περί 21ην ώραν η επίθεσις κατά της φρουράς του Πλατάνου επανελήφθη. Το συγκρότημα Κόρκα κρατεί τας θέσεις του σταθερώς.
β) Τριλοχία Παπαδοπούλου συμπτυχθέντος του προγεφυρώματος, όπερ επέτυχε να δημιουργήση προς στιγμήν, παραμένει εν αδρανεία.
γ) Τριλοχία 6 Τ.Χ.παραμένει ομοίως αδρανής νοτίως Αγ.Τριάδος (Χ.7723).
δ) Το πυρ/κόν υποστηρίζει το συγκρότημα Πλατάνου βάλλον κατά υψωμάτων Ψωριάρη και Αλωνάκι περιοδικώς τη αιτήσει του Συγκροτήματος.
ε) Η αεροπορία επενέβη διά 3 εξόδων λίαν επιτυχώς βομβαρδίσασα και πολυβολήσασα θέσεις συμμοριτών περί τον Πλάτανον.
18.1.48:
α) Η πίεσις των συμμοριτών εξακολουθεί κατά του συγκροτήματος Πλατάνου. Την 22.30 η πίεσις ηλλατώθη. Εχθρός εγκατέλειψε υψ.Αλωνάκι.
β) Διλοχία 630 Τ.Π.προωθήθη από Σύμον προς Πλάτανον ανατρέψασα συναντηθείσας αντιστάσεις εις Γέφυραν (Χ.735225) εισήλθε κωμόπολιν περί 19ην ώραν.
γ) Ετέρα διλοχία (λόχος 630 Τ.Π.συν Λ ΚΕΕΜ) προωθήθη εκ Ναυπάκτου εις Σύμου
δ) Τριλοχία Παπαδοπούλου παρά την παρασχεθείσαν υποστήριξιν πυρ/κού και ουλαμού τεθωρακισμένων δεν διέβει τας γεφύρας Ευήνου παραμένουσα εις υψώματα δυτικώς τούτων. Αφηρέθη Δ/σις ανατεθείσα εις Υπλγόν Χαζάπην.
ε) Τριλοχία 6 Τ.Χ. παραμένει αδρανής εις την αυτήν θέσιν.
Νύκτα 18-19:
Ο εχθρός υπεχώρησε υπό την κάλυψιν ισχυρών προφυλακών προς Βορράν. Καταδίωξις δεν εγένετο διότι ουδέν τμήμα ευρίσκετο επί τόπου εκ των κινηθέντων προς Πλάτανον.
19.1.48:
α) Τριλοχία Χαζάπη κινηθείσα από πρωΐας διέβη την γέφυραν Ευήνου (Χ.688218) και προωθήθη άνευ αντιστάσεως μέχρι Αχλαδοκάστρου.
β) Τριλοχία 6 Τ.Χ.παρά την διαταγήν όπως ενωθή μετά τμημάτων Πλατάνου αναστραφείσα ετράπη προς Παλαιόπυργον (Χ.7613).
γ) Τριλοχία (λόχος 630 Τ. – λόχος ΚΒΕΚ) εκ Σύμου προωθήθη εις Πλάτανο
δ) Συγκρότημα Πλατάνου από 0700 ώρας απηλάγει πάσης πιέσεως των συμμοριτών τραπέντων προς Β.
6. Απώλειαι: Ως συνημμένος πίναξ.
Σ υ μ π ε ρ ά σ μ α τ α:
1) Παρά την υπεροχήν του εχθρού εις αριθμόν και πυρά πεζικού η Φρουρά του Πλατάνου κατώρθωσε ν’ αντιμετωπίση τας επί 48ωρον επιθέσεις των συμμοριτών κυρίως χάρις εις την ικανότητα και ανδρείαν των Δ/τού συγκροτήματος Τχου Κόρκα, Δ/τού της Διλοχίας Ο.Κ. Τχου Γαλιώτου Π. και το ψυχικό σθένος και ηρωϊσμόν των αξκών και οπλιτών του συγκροτήματος.
2) Αι αποσταλείσαι υπό της περιοχής ενισχύσεις κατ’ αρχάς 2 Τριλοχίαι (μια εξ Άνω Χώρας και ετέρα εκ Θέρμου) δεν ηδυνήθησαν να επιτύχουν τους αντικειμενικούς των σκοπούς και να βοηθήσουν τους αμυνομένους εις Πλάτανον, αφ’ ενός μεν διότι οι συμμορίται είχον καταλάβει ισχυρά επίκαιρα σημεία δεσπόζοντα γεφυρών προς απαγόρευσιν αφίξεως ενισχύσεων, αφ’ ετέρου δε λόγω της απειρίας του Δ/τού των τμημάτων τούτων και το ανεκπαίδευτον των οπλιτών εις επιχειρήσεις τοιαύτης φύσεως (βιαία διάβασις ποταμού). Ούτω εις μεν την εκ Θέρμου κινηθείσα Τριλοχίαν παρετηρήθη ότι δεν εξεμεταλλεύθη αύτη την δημιουργίαν προγεφυρώματος από της νυκτός 17 – 18, αλλ’ απέσυρε το προγεφύρωμα διά τον φόβον εξοντώσεώς του υπό των συμμοριτών. Δεν είχεν οργανωθή ισχυρά βάσις πυρός καίτοι υπήρχον τα μέσα. Η δε Τριλοχία 6 Τ. Χωρ/κής ουδεμία προσπάθειαν διαβάσεως του Κοτσάλου ποταμού εσημείωσε, αδρανήσασα επί 24 και πλέον ώρας, ανεστράφη δε τελικώς παρά την αποστολήν της και ετράπη εξ Αγ.Τριάδος προς Παλαιόπυργον.
3) Η περιοχή δεν ενημερώνετο επί της πορείας των τμημάτων ενισχύσεως αφ’ ενός μεν λόγω συγχύσεως, ήτις επικράτησε εις την Τριλοχίαν Παπαδοπούλου και των αλληλοσυγκρουομένων πληροφοριών αίτινες αβασανίστως διεβιβάζοντο, αφ’ ετέρου δε λόγω ελλείψεως επαρκών μέσων διαβιβάσεως της Τριλοχίας 6 Τ.Χ (διέθετε μόνον ασυρμάτους Νο 18).
4) Η Διλοχία 630 Τ.Π.υπό τον Τχη Ρούφον παρ’ όλον ότι εκινήθη εκ Σύμου την μεσημβρίαν της 18ης αφίκετο την 19ην ώραν της αυτής εις Πλάτανον, ανατρέψας ευκόλως τας αντιστάσεις ας συνήντησε, υπό τα αυτά μειονεκτήματα εδάφους και εχθρικών αντιστάσεων, υφ’ α αι δύο προαναφερθείσαι τριλοχίαι. Εάν είχεν κινηθή ολόκληρον το Τάγμα ασφαλώς η νύκτα θα ήτο ενεργητική και ουχί αδρανής.
Αποτελέσματα: Αναπτέρωσις του ηθικού του Στρατού και του πληθυσμού όπερ είχεν αισθητώς καταπέσει λόγω των τελευταίων επιτυχιών των συμμοριτών και ιδίως εις Πεντάκορφον. Σοβαρώταται απώλειαι των Συμμοριτών εξακριβωθέντες νεκροί 65 και πολυάριθμοι τραυματίαι παραληφθέντες.
Π α ρ α τ η ρ ή σ ε ι ς:
1) Αι προβλεφθείσαι υπό της περιοχής κινήσεις τμημάτων ενισχύσεως ανεκόπησαν λόγω προβλέψεως των συμμοριτών, οίτινες κατέλαβον τας γεφύρας του Ευήνου και Κοτσάλου ποταμού πριν ή τα τμήματα κινηθώσι.
2) Το απόσπασμα Χωρ/κής και Διμοιρία Πεζικού επί της Γεφύρας Ευήνου (Χ.675225) εγκατέλειψε άνευ πιέσεως τα ανατολικά υψώματα της γεφύρας περιορισθείσα εις τα Δυτικώς ταύτης.
Ούτω υφιστάμενον προγεφύρωμα εγκατελήφθη άνευ πιέσεως του εχθρού.
3) Η διαγωγή της Τριλοχίας Παπαδοπούλου υπήρξεν χλιαρά διακρινομένη από διστακτικότητα παρά τας κατ’ επανάληψιν διαταγάς και παρενέσεις. Η διστακτικότης αύτη οφείλεται κατά πρώτον λόγον εις έλλειψιν εμπιστοσύνης επί των οπλιτών μη εχόντων υποστή εκπαίδευσιν πλήρη και κατά δεύτερον η ανικανότης του Λοχαγού Παπαδοπούλου.
4) Δεν επετεύχθη πλήρης συνεργασία των επιχειρούντων την διάβασιν των γεφυρών τμημάτων μετά τοιούτων βάσεων πυρός (ουλαμός 102 ΣΠΠ, ουλαμός ΚΕΤ, λόχος Πεζικού). Ούτω παρά την σχετικώς σοβαράν κατανάλωσιν πυρ/κών δεν κατέστη δυνατή καταστροφή ή τουλάχιστον εξουδετέρωσις των ανατολικώς των γεφυρών Ευήνου αντιστάσεων των Συμμοριτών.
5) Η διαγωγή της Τριλοχίας 6 Τ.Χ.υπήρξεν αχαρακτήριστος, διότι συναντήσασα αντίστασιν εις Αγ.Τριάδα αντί να επιτεθή ή παρακάμψη τας αντιστάσεις παρετήθη της προσπαθείας της και ήχθη εις Παλαιόπυργον χωρίς να λάβη σχετικήν διαταγήν.
Ι.ΣΩΤΗΡΙΟΥ
ΣΥΝΤ/ΡΧΗΣ
ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
—————————————-
Επισυναπτόμενος Πίναξ Απωλειών
Μάχης Πλατάνου 17-20.1.48
Η Μ Ε Τ Ε Ρ Ο Ι:
1. Νεκροί 12
2. Τραυματίαι 37
3. Αγνοούμενοι 24
Σ Υ Μ Μ Ο Ρ Ι Τ Α Ι:
1. Νεκροί 65
2. Τραυματίαι Πολλοί ανεξακρίβωτοι
Το Α1 Γραφείον.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΑΡΧΗΓΕΙΟΝ ΠΑΡΝΑΣΣΙΔΑΣ
ΕΠΙΤΕΛ-ΓΡΑΦΕΙΟ ΙΙΙ
Αριθ.Ε.Π.Ε.102
Δ Ι Α Τ Α Γ Η.
Κοινοποιούμε συνημμένα συμπεράσματα του Αρχηγείου Ρούμελης που μας κοινοποιήθηκαν με την υπ’ αριθ. Ε.Π.Ε 80/10-2-48 Διαταγή του, καθώς και Διαταγή και εκθέσεις επιχειρήσεων εναντίον του Πλατάνου Ναυπακτίας.
Παρακαλούμε αναλυθεί, κατά Τάγματα, σε όλα τα στελέχη.
Εν καιρώ αναφέρατε εκτέλεση.
Παραλήπτες:
Ι, ΙΙ, ΙΙΙ Τάγματα
Σ.Δ.Α.6-3-48
Ε Ρ Μ Η Σ
Για την ακρίβεια
Το ΙΙΙ Γραφείον
Τ.Σ.Υ.
—————————————
Απόρρητος – Προσωπική
ΔΗΜ.ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΑΡΧ.ΔΥΤ.ΣΤΕΡΕΑΣ
ΕΠΙΤΕΛ.ΓΡΑΦ.ΙΙΙ
Αριθ.Ε.Π.Ε 23
Δ Ι Α Τ Α Γ Η
Επιχείρησις Πλατάνου (Χάρτης Καρπενησίου 1: 100.000).
1. ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ. Να καταληφθή ο Πλάτανος και οι γύρω αυτού εστίες αντίστασης και να εκμεταλευθή στρατολογικά και επιμελητειακά.
2. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ. Ως το συνημμένο δελτίο πληροφοριών 15/1/48
3. ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ: Λόχοι Πεζικού 6, οπλ/λα 45, ομαδ.όλμοι 2, πολ/λα 2.
4. ΙΔΕΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ. Με τον κύριο όγκο των δυνάμεών μας και μέσων να ενεργήσουμε αιφνιδιαστικά και αποφασιστικά κατά της Κωμόπολης και να επιμείνουμε για την κατάληψη αυτής. Με ελαφρά τμήματα να καλύψουμε τις δυνάμεις της κυρίας προσπάθειας από εχθρικά τμήματα που ήθελαν κινηθεί από τις κατευθύνσεις: 1) Θέρμου – Πλατάνου. 2)Σύμης – Πλατάνου 3) Άνω Χώρας – Πλατάνου και ταυτοχρόνως να απαγορεύσουν τη διαφυγή του εχθρού προς Νότον.
ΔΙΑΤΑΞΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ.
1/ Ο λόχος Ρουμελιώτη ομάδες (10) δέκα αφού περάσει το ποτάμι στον πόρο Πλατανιά να επιτεθή στη Γενική κατεύθυνση Άη -Ταξιάρχης – Ψωριάρης – Πλάτανος, με πρώτο αντικειμενικό σκοπό την κατάληψη των αντιστάσεων της γραμμής Αλωνάκι – Ψωριάρη – Άη Σωτήρα, δηλαδή των υπ’ αριθ.12, 13 και 14 φυλακίων, δεύτερον και τελικόν αντικειμενικόν σκοπόν 7,8 και 11 αναγνωρισθείσας αντιστάσεις ως και εκείνες που ήθελον εμφανισθή στο μέτωπό του.
2/ Το ΙΙΙ Φ.Φ.Τάγμα συν όλμο και πολ/λο του ΙΙ Τάγματος θα στείλη μια διμοιρία (4 οπλ/λα) από βορράν για να επιτεθή στην κατεύθυνση Άη Γιώργη-Πλατάνου και με πρώτον αντικειμενικό σκοπό την κατάληψη του υπ’ αριθ. 15 φυλακίου και ενίσχυση του λόχου Ρουμελιώτη ο οποίος θα ενεργή δυτικότερα κατά της Αγίας Σωτήρας (14 φυλάκιο) και δεύτερον και τελικόν την κατάληψιν του υπ’ αριθ. 10 φυλακίου.
Με το υπόλοιπον του Τάγματός του να κινηθή από το χάνι Λιόλιου προς Πλάτανο για να επιτεθή από Α προς Δ και με πρώτον αντικειμενικόν σκοπόν την κατάληψιν των υπ’ αριθ.1 και 4 αντιστάσεων (αναγνωρισθέντων και του Νεκροταφείου) και δεύτερον αντικειμενικόν σκοπόν την κατάληψη της εκκλησίας στο Καμπαναριό της οποίας υπάρχει ίσως πολ/λο (φυλάκιο 3) και της οικίας Σέτα όπου μένει η διοίκηση και όποια άλλη αντίσταση ήθελε παρουσιασθή στο μέτωπό του.
3/ Το ΙΙΙ Τάγμα μείον 2 ομάδων και του όλμου του να διαβή το ποτάμι στον πόρο Πλατανιά και να κινηθή διά της Δυτ.Παρυφής του Πέρκου προς Άγιο Ταξιάρχη – Διασελάκι – Αχλαδόκαστρο, ούτως ώστε κατέχοντες τα υψώματα αυτών των χωριών (Διασελάκι και 1013) θα εμποδίση κάθε κίνηση του εχθρού από Θέρμο προς Πλάτανο ή διά της Γέφυρας Βάλτσας ή διά της Στράνωμας. Μια διμοιρία (4 οπλ/λα που να κινηθούν προς Αλωνάκι για κατάληψη πρώτον του φυλακίου Άη Ταξιάρχης (υπ’ αριθ. 9) και δεύτερον του φυλακίου 62) καθώς και όποια άλλη αντίσταση ήθελε παρουσιασθή στο μέτωπό του.
4/ Το ΙΙ Τάγμα θα καλύψη τον Πλάτανο και τις κατευθύνσεις Σίμη-Πλάτανος και Άνω Χώρα-Πλάτανος.
5/ Εφεδρεία του Αρχηγείου 2 ομάδες του ΙΙΙ Τάγματος και 1 του Ρουμελιώτη στο Σταθμό Διοίκησης του Αρχηγείου.
ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ.
1/ Ημέρα και ώρα έναρξης επίθεσης η πέμπτη (5) της 17/1/48.
2/ Να μη γίνουν λεηλασίες και πυρπολήσεις.
3/ Τα τάγματα να καταβάλλουν προσπάθεια ώστε τα τμήματά των να είναι κοντά στις αντιστάσεις εγκαίρως. (ένα τέταρτο προ της ώρας έναρξης).
4/ Τα τμήματα να καταβάλλουν προσπάθεια όπως διεισδύσουν στην κωμόπολη έστω και αν ακόμα ανθίστανται τα εξωτερικά φυλάκια (πρώτοι αντικειμενικοί σκοποί).
5/ Η ομάς κομάντος Ακρίτα να διατεθή από το ΙΙ Τάγμα στο ΙΙΙ Φ.Φ.Τάγμα για να μετάσχη στα τμήματα της διείσδυσης.
6/ Τα Τάγματα να μας υποβάλλουν αντίγραφα της διαταγής επιχείρησης.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ-ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΙΣ. Μεταξύ Αρχηγείου και τμημάτων διά συνδέσμων.
ΣΥΝ.ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ. Ο Α “Ψηλά τα χέρια” ο Β “δε βλέπω”. Κώδιξ φωτοβολίδες πράσινες – κατάληψη πρώτου αντικειμενικού σκοπού.
ΣΤΑΘΜΟΣ ΕΠΙΔΩΣΗΣ. Όπου τα Τάγματα νομίζουν Σ, Α, Α, στον Άξονα Προφ.Ηλίας, Πέρκου, Αγία Σωτήρα.
Σ.Δ.15/1/48
ΚΑΠΕΤΑΝ ΓΙΩΤΗΣ
Παραλ.ΙΙ, ΙΙΙ,ΙΙΙ Φ.Φ.και
Λόχος Ρουμελιώτη.
Κοινοποίηση
Α.Ρ (υ.τ)
Για την ακρίβεια
Το ΙΙΙ Γραφείο
ΔΗΜ.ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΑΡΧ.ΡΟΥΜΕΛΗΣ
Επιτελ.Γραφ.ΙΙΙ
Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α.
Πάνω στην επιχείρηση που ενήργησαν κατόπιν διαταγής μας εναντίον του Πλατάνου Ναυπακτίας, το Αρχ.Δυτ.Στερεάς με τμήματά του και με το ΙΙΙ Φ.Φ.
Η επιχείρησις που διεξήγαγε το Αρχ.Δυτ.Στερεάς εναντίον του Πλατάνου Ναυπακτίας ήταν λαθεμένη και σαν σχέδιο και συν ενέργεια γενικά.
Το βασικό σφάλμα που διέπραξε το Αρχηγείο Δυτ.Στερεάς, που σήμανε και την αποτυχία της επιχείρησης ήταν η διασπορά που έκανε το Αρχηγείο σε δευτερεύουσες προσπάθειες σε βάρος πάντα της κύριας αποστολής.
Η διαταγή του Αρχηγείου να επιτεθούν δυο λόχοι του ΙΙΙ Φ.Φ.και ένας λόχος του Ρουμελιώτη 180 περίπου ανδρών εναντίον εχθρού σε κατοικημένο τόπο που διέθετε 2 λόχους ΛΟΚ ένα λόχο Εθνοφρουράς και ένα της Ρίμινι, είναι ακατανόητη. Όμως ακατανόητη είναι και η διάθεση περισσοτέρων δυνάμεων (2 Τάγματα, ΙΙ και ΙΙΙ) σε δευτερεύουσες αποστολές. Τέτοια βασικά σφάλματα είναι τελείως απαράδεκτα.
Κατ’ επανάλειψη έχουμε τονίσει πως σε κάθε επιχείρηση πρέπει να ξεκαθαρίζουμε Διοικήσεις και στελέχη, ποιά είναι η κυρία αποστολή ή δευτερεύουσα και ότι πρέπει για την εκπλήρωση της κυρίας αποστολής να διαθέτουμε το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών μας, ενώ για τη δευτερεύουσα το μικρότερο.
Ακόμη και για εκπλήρωση της κυρίας αποστολής πρέπει να κατανέμουμε τις δυνάμεις μας σωστά, κάνοντας καλή διάκριση μεταξύ κύριας προσπάθειας και δευτερεύουσας.
Στην κύρια προσπάθεια πρέπει να διαθέτουμε το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών μας που προορίζονται για την εκπλήρωση της κύριας αποστολής. Ενώ στη δευτερεύουσα πρέπει να διαθέτουμε τις λιγώτερες (υπόλοιπες) απ’ αυτές που προορίζονται για την εκπλήρωση της κύριας αποστολής. Το ίδιο συμβαίνει για την εκπλήρωση της δευτερεύουσας αποστολής, δηλ.η καλή διάκριση μεταξύ κύριας και δευτερεύουσας αποστολής, η καλή κατανομή των δυνάμεων μεταξύ κύριας και δευτερεύουσας προσπάθειας και η προσαρμογή των δυνάμεων πάνω στο έδαφος (οι λίγες δυνάμεις θα προσαρμοσθούν σε έδαφος ισχυρό) αποτελούν τη βάση της διεξαγωγής μιας επιχείρησης.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το Αρχηγείο έπρεπε να ενεργήση ως εξής:
Α΄) Κύρια αποστολή. Κατάληψη του Πλατάνου. Δυνάμεις που έπρεπε να διατεθούν για την εκπλήρωση της κύριας αποστολής. Το ΙΙΙ Τάγμα, το ΙΙΙ Φ.Φ.και ο λόχος του Ρουμελιώτη. Οι δυνάμεις αυτές έπρεπε να κατανεμηθούν ως εξής, μεταξύ κυρίας και δευτερεύουσας προσπαθείας.
α΄) Κύρια προσπάθεια. Έπρεπε να διατεθούν το ΙΙΙ Τάγμα, ο λόχος του Ρουμελιώτη και 2 πολ/λα.
β΄) Δευτερεύουσα προσπάθεια. Έπρεπε να διατεθή το ΙΙΙ Φ.Φ.
Β΄) Δευτερεύουσα Αποστολή. Να εμποδιστή κίνησις εχθρού από Θέρμο – Σίμη – Άνω Χώρα. Δυνάμεις που έπρεπε να διατεθούν για την εκπλήρωση της δευτερεύουσας αποστολής. Το ΙΙ Τάγμα το οποίο έπρεπε να κατανεμηθεί μεταξύ κύριας και δευτερεύουσας προσπάθειας ως εξής.
Ανεξάρτητα απ’ την αδράνεια του Ρουμελιώτη για την οποία αντικατεστάθη και διετάχθησαν ανακρίσεις, το Αρχ. διέπραξε σφάλμα που ανέθεσε 1 μόνο λόχο σε μια τόσο σοβαρά αποστολή.
Έλειψε ο συντονισμός των ενεργειών των τμημάτων που αποτελεί βασικό παράγοντα για την επιτυχία κάθε επιχείρησης.
Στα λοιπά συμπεράσματα συμφωνούμε με το Αρχηγείο, στο σημείο της ανάγκης της εκπαίδευσης, πρέπει τα Αρχηγεία να καταβάλλουν εντόνους προσπαθείας για την εκπαίδευση των ανδρών. Η εκπαίδευση πρέπει κυρίως να περιστραφεί στη χρησιμοποίηση του οπλισμού, τη χρησιμοποίηση του εδάφους και στην καλή οργάνωση του εδάφους.
Τα συμπεράσματα ν’ αναλυθούν σε αχτίφ Στελεχών.
2/2/48
Παραλήπτες: Α.Φ.Φ.Δ.Σ.Παρ.
Ανεξ.Τάγμα Ευβοίας
Κοινοποίηση: Γεν.Αρχ. (υ.τ.α)
Για την ακρίβεια
Το ΙΙΙ Γραφείο
—————————————
ΔΗΜ.ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ.
ΑΡΧ.ΔΥΤ.ΣΤΕΡΕΑΣ.
Ε Κ Θ Ε Σ Η:
Επιχείρησης κατά της Κωμόπολης του Πλατάνου.
—————————————
Μετά την κατάληψη της Αράχωβας το Αρχηγείο προσανατόλισε τα τμήματά του προς τον Πλάτανο, αφ’ ενός μεν για την συγκέντρωση πληροφοριών και αφ’ ετέρου για την προστασία του λόχου που ασχολείτο με την συγκέντρωση των λαφύρων.
Μετά την συγκέντρωση των πληροφοριών και τη δοκιμή της διάβας του ποταμού εξέδωσε την υπ’ αριθ. ΕΠΕ 33/15-1-48 Διαταγή επιχείρησης.
Την προηγουμένη της εκτέλεσης της επιχείρησης 15/1/48 αντικατεστάθη το VI Τάγμα Εθνοφρουράς που γράφει το Δελτίο πληροφοριών της 15/1/48 από 2 λόχους ΛΟΚ από Τχη Γιαλιώτα, ένα λόχο της Εθνοφρουράς υπό τον Κ.Φατούρου και 1 λόχος Ρίμινι υπό Τχη Κόρκα.
Σύμφωνα με τη διαταγή της επιχείρησης τα τμήματα εκινήθησαν από τους χώρους κάλυψης τις απογευματινές ώρες της 16ης, αλλά λόγω του ανωμάλου του εδάφους και της βραδύτητας με την οποία διέβησαν το ποτάμι ωρισμένα τμήματα του ΙΙΙ Τάγματος δεν έφθασαν εγκαίρως το ΙΙΙ Τάγμα και διμοιρία Ρουμελιώτη (τμήμα θα ενεργούσε από τη δυτ.παρυφή του χωριού δηλ.η διμοιρία Ρουμελιώτη έφθασε στις 6 η ώρα της 17/1/48 κοντά στην αντίσταση των Αγίων Αποστόλων, ο δε λόχος του ΙΙΙ Τάγματος έφθασε και κατέλαβε τα Αλωνάκια την 9 και 30 ώρα.
Τα τμήματα που επιχείρησαν από τη Βορεία και Ανατολική πλευρά της κωμόπολης, είχαν φτάσει εγκαίρως στις θέσεις εφόδου και κατόρθωσαν να καταλάβουν δι’ αιφνιδιασμού τις πρώτες αντιστάσεις.
Μετά την κατάληψη των πρώτων αντικειμενικών σκοπών συνέχισαν ορμητικά τη προχώρησή τους και μέχρι της 9.30 ώρα είχαν καταλάβει όλες τις αντιστάσεις και έγιναν κύριοι της κωμόπολης.
Ο λόχος του ΙΙΙ Φ.Φ.Τάγματος που εισήλθε στην κωμόπολη παρέμεινε μέσα μέχρι το πρωί της 19/1/48 ο δε λόχος του ΙΙΙ Τάγματος (Ντάϊκου) παρέμεινε μέσα στην κωμόπολη μέχρι το απόγευμα της 19/1/48 οπότε διετάχθει να συμπτυχθή.
Το ΙΙΙ Τάγμα με δυο διμοιρίες καθήλωσε στον Αχλαδόκαμπο και Διασελάκι τη διλοχία Παπαδόπουλου ερχομένη από Θέρμου. Ολόκληρη την ημέρα τα αεροπλάνα πολυβολούσαν και δεν επέφεραν καμμία απώλεια.
Ο λόχος του ΙΙ Τάγματος αντιμετώπισε, ανέτρεψε και διέλυσε λόχο κινούμενο την 14.30-17.30 ώραν προς Πλάτανο, στα Ν.υψώματα Χώμερης.
Την 9.30 της 19/1/48 είχε φθάσει στην Αγία Τριάδα και εκινήθη προς Πλάτανο τριλοχία Χωρ/κής με 2 όλμους.
Την 10ην ώρα πληροφορήθηκε το Αρχηγείο διά ασυρμάτου ότι κινείται τμήμα πιθανώς τάγμα από νότον προς Πλάτανον. Περί την 16ην ώραν η τριλοχία Χωρ/κής κατόρθωσε να εισέλθει στον Πλάτανον από Ν.Α μέρος.
Προ της καταστάσεως αυτής το Αρχηγείο διέταξε για τη νύχτα της 20/1/48 σύμπτυξη των ταγμάτων β.του Ευήνου.
Η σύμπτυξη έγινε κανονικά.
Α π ο τ ε λ έ σ μ α τ α:
Απώλειες εχθρού – Νεκροί – Τραυματίες – Αιχμάλωτοι:
Αξ/κοί-Στρατιώτες: 1 και ο δήμιος της Περιοχής Τασμπάς.
Λάφυρα:
πολ/λα Μπρέντα 1
πολ/λα Μπρέντα 1
Πίατ 3
Βλήματα Πίατ 15
Σφαίρες 14 χιλιάδες
Βλήματα ατομ.όλμου 76
Βλήματα Αμερ. 12
όπλα 19
οπλ/λα Μπρεν 4
κουβέρτες 80
τηλέφωνα 3
αντίσκηνα ομαδικά 22 και πολλά άλλα είδη
Απώλειες δικές μας: 5 νεκροί και 2 τραυματίες.
Σ υ μ π ε ρ ά σ μ α τ α:
1) Κατά την επιχείρηση αυτή τα τμήματα ανταποκρίθηκαν στην αποστολή τους, εκτός από το λόχο Ρουμελιώτη, ο οποίος όχι μόνο δεν κατέβαλε προσπάθεια για την κατάληψη του αντικειμενικού σκοπού αλλά απεναντίας βεβαίωνε το Αρχηγείο με τις αναφορές του ότι επιχειρεί και έχει τις δυνατότητες να καταλάβει την αντίσταση αυτή.
2) Οι διμοιρίτες του λόχου αυτού όταν διετάχθησαν να κάνουν επίθεση για την κατάληψη της αντιστάσεως έφθασαν μέχρι της γραμμής εφόδου και επέστρεψαν.
3) Διμοιρίτης αναλαβών αποστολή πλευροκοπήσεως του εχθρού πριν εκπληρώσει ταύτη εκοιμήθη.
4) Παρετηρήθη στο λόχο αυτό αδιαφορία στην εκτέλεση της αποστολής και έλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης στις ομάδες του λόχου.
5) Η σύνδεση μεταξύ του λόχου και του Αρχ. Δ.Σ. δεν εγένετο κανονικά καθώς και μεταξύ των τμημάτων του λόχου παρ’ όλο ότι το Αρχηγείο δεν απείχε του λόχου πλέον των 0,45 λεπτών.
6) Παρετηρήθη έλλειψη προσανατολισμού στη καινούργια μας ταχτική δηλαδή τον πόλεμο εκ παρατάξεως ημέρα και νύχτα.
7) Χρήση των όλμων δεν έγινε επαρκής υπό του 1ου λόχου.
8) Τα πυρά μάλλον δεν ήτο πειθαρχημένα.
9) Χρειάζεται εκπαίδευση σ’ όλα τα μέσα.
10) Το ηθικό όλων των ανδρών πολύ καλό καθώς και των στελεχών όλων των τμημάτων εκτός από του 1ου λόχου.
11) Οργάνωσαν καλώς το έδαφος ώστε η αεροπορία δεν επέφερε καμμιά απώλεια καίτοι πολυβολούσε ολόκληρη τη μέρα συνεχώς.
12) Παρατηρήθηκε ότι υποτιμιέται σοβαρά το ζήτημα της σύνδεσης-αναγνώρισης των τμημάτων μεταξύ των και των Διοικήσεών των.
13) Δεν έχει γίνει πίστη και συνείδηση στα στελέχη. Η αποστολή πρέπει οπωσδήποτε να εκτελείται και ότι το μόνο περιθώριο που έχει η έννοιά της είναι το πώς θα εκτελεσθεί καλλύτερα.
14) Ο εχθρός είχε πολύ καλή αμυντική οργάνωση. Είχε υπεροχή σε άνδρες και μέσα πεζικό, πυρ/κό, αεροπορία. Ήτο καλώς γυμνασμένος και με ηθικό μάλλον καλό.
Σ.Δ. 15/1/48
Γ Ι Ω Τ Η Σ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου