Τα ...οικονομικά των Αιολικών!

Αυτές τις ημέρες συνεδριάζει η Επιτροπή του Βρετανικού Κοινοβουλίου για την  Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή (Energy and Climate Change Committee), με θέμα "Τα οικονομικά της Αιολικής Ενέργειας". Από αυτή την συνεδρίαση αναδημοσιεύουμε την εισήγηση του Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου Gordon Hughes, σε μετάφραση και ελεύθερη απόδοση από τον "Αρχαιοπτέρυγα". Ολόκληρη την εισήγηση μπορείτε να την διαβάσετε στο πρωτότυπό της, στην ιστοσελίδα της Οργάνωσης "Global Warming Policy Foundation".  

1. Τα οικονομικά της αιολικής (και ηλιακής) ενέργειας βασίζονται σε δύο χαρακτηριστικά:  (α) το υψηλό αρχικό κόστος και το χαμηλό λειτουργικό κόστος και (β) η παραγωγή ρεύματος δεν είναι αδιάλειπτη και είναι τυχαία.

2.  Τα δύο παραπάνω χαρακτηριστικά δεν επηρεάζουν αρνητικά την λειτουργία ενός δικτύου όταν τα εγκατεστημένα αιολικά MW (αριθμός Α/Γ) είναι μικρότερα από το 10% της συνολικής ισχύος σε ώρα αιχμής, αλλά επιβάλουν αυξανόμενο κόστος στο σύστημα όσο το ποσοστό αιολικής ισχύος πλησιάζει την ελάχιστη ζήτηση (βάσης).  (Στην Ελλάδα το πρώτο από τα δύο νούμερα είναι περίπου 900 αιολικά μεγαβάτ, και περίπου 4.000 αιολικά μεγαβάτ. Ήδη έχουμε περί τα 1.700 αιολικά MW).

3. Όταν φυσάει, η προτιμησιακή και υποχρεωτική χρήση της αιολικής ενέργειας, και το χαμηλό λειτουργικό κόστος των αιολικών, τους επιτρέπει μεν να εκτοπίσουν άλλες συμβατικές μορφές ηλεκτροπαραγωγής, αλλά επιβάλει υψηλότερα κόστη στις άλλες μορφές ηλεκτροπαραγωγής. Είναι ακριβό και αναποτελεσματικό για ανθρακικές ή πυρηνικές μονάδες να αυξομειώνουν φορτίο για να ακολουθούν τις μεταβολές του αέρα.

4. Μία συνέπεια των αιολικών, ακόμα κι αν το κόστος τους ανα μεγαβατώρα είναι ανταγωνιστικό, είναι ότι η ύπαρξή τους αυξάνει το επενδυτικό ρίσκο και κόστος κεφαλαίου των συμβατικών μονάδων και επομένως το κόστος ηλεκτροδότησης της χώρας (αφού τα αιολικά είναι εξ ορισμού συμπληρωματικά, και δεν υποκαθιστούν ποτέ και πουθενά συμβατική ηλεκτροπαραγωγή).

5. Ένας τρόπος να μειωθεί η ζημιά των αιολικών στην συμβατική ηλεκτροπαραγωγή θα ήταν να μπει πλαφόν στην εκάστοτε αιολική ισχύ, αλλά αυτό θα μείωνε την ήδη χαμηλή διαθεσιμότητα (load factor) των αιολικών και θα αντιδρούσαν οι αιολικοί παραγωγοί, ή θα απαιτούσαν ακόμα υψηλότερες ταρίφες.

6.  Η αναπόφευκτη αυτή αρνητική επίδραση των αιολικών στο υπόλοιπο ηλεκτροδοτικό σύστημα θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί σαν externality που θα έπρεπε να επιβαρύνει τα αιολικά, αντί να επιβαρύνει τον καταναλωτή και τους ηλεκτροπαραγωγούς.

7. Μερικές αγορές εκτός Ευρώπης έχουν βρει τρόπους αντιμετώπισης της μη αδιάλειπτης πηγής ηλεκτροδότησης, ειδικά στα Υ/Η.  Ο πιο διαφανής τρόπος είναι μακροχρόνια συμβόλαια παροχής προβλέψιμης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι αιολικοί θα έπρεπε στις συμβατικές τους υποχρεώσεις να έχουν συμπεριλάβει το κόστος αποθήκευσης ή και εφεδρείας. (Να δω την Κυβέρνηση να προτείνει τέτοια στους Κοπελουζομυτιληναίοπεριστέρηδες, και να δω κόστος ανά μεγαβατώρα, χαχαχαάαχα -- η Μέρκελ κάτι ψελλίζει ωστόσο περί "market").

8.  Οι ενθουσιώδεις υποστηρικτές των αιολικών  λένε ότι το πρόβλημα της μη αδιάλειπτης και τυχαίας αιολικής ηλεκτροπαραγωγής μπορεί να μειωθεί (α) με αντλησιοταμίευση, υδρογόνο κλπ  (β) με πολλές διασυνδέσεις και (γ) με τιμολογιακούς μηχανισμούς που να ενθαρρύνουν κατανάλωση σε ώρες που φυσάει. Τα οικονομικά αυτών των λύεων δεν είναι ελκυστικά. Αν ήταν, θα είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί.

9.  Σε 20 ή 30 χρόνια, ενδέχεται να υπάρχουν νέες τέτοιες τεχνολογίες. Ως το 2030 ωστόσο είναι πολύ φθηνότερο να μεταφέρεται και να αποθηκεύεται το φυσικό αέριο, και να χρησιμοποιούνται σχετικά φτηνές τουρμπίνες ανοιχτού κύκλου (κάτι σαν κινητήρες αεροπλάνου) για εφεδρεία.  Ωστόσο αυτές δεν είναι ενεργειακά αποτελεσματικές - και εκπέμπουν αντίστοιχα περισσότερο CO2  (σε αντίθεση με τις διπλού κύκλου, που όμως δεν προσφέρονται για αιολική εφεδρεία).

10.  Δεν είναι σαφές (από το άρθρο) πόσο εφεδρεία θα έπρεπε να υπάρχει για τα αιολικά. Εκτιμώ ότι δεν έχει πάψει να ισχύει το συμπέρασμα της Ε.ΟΝ ότι όσο πιο πολλά αιολικά έχει το σύστημα, τόσο μικρότερο ποσοστό συμβατικής ηλεκτροδότησης μπορούν να υποκαταστήσουν. Τα αιολικά από μόνα τους δεν υποκαθιστούν τίποτα, και επομένως κλείσιμο συμβατικών μονάδων συνεπάγεται μονάδες αερίου. (Αν υπάρχει αέριο, βλ. όμως #11 και #12, παρακάτω).

11. Για τους αγγλικούς στόχους για ΑΠΕ, μέχρι το 2020 θα χρειαστούν 36 αιολικά GW, συν 21 GW απλές αλλά αναποτελεσματικές μονάδες αερίου, συν καλώδια και διασυνδέσεις. Αυτά θα κοστίσουν περίπου £124 δις. Η ίδια ηλεκτροπαραγωγή μόνο με μονάδες αερίου κλειστού ή διπλού κύκλου θα κόστιζε £13 δις. (£124 δις, έναντι £13 δις!).

12. Τα αιολικά έχουν κόστος συντήρησης και λειτουργίας αλλά δεν έχουν κόστος καυσίμου. Επομένως έχουν κάποια εξοικονόμηση (για την Αγγλία), περί τα £200 εκατομ. ετησίως. Αυτό είναι ιδιαίτερα πενιχρό ποσό για την πρόσθετη επένδυση  των £110 δις!  ( 200/110.000 = 0,18%).

13. Υπάρχει σημαντικό ρίσκο ότι οι εκπομπές CO2 θα είναι μεγαλύτερες με αιολικά+αέριο από ότι με σκέτο αέριο.

14.  Με τις πιο ευνοϊκές παραδοχές τα αιολικά θα μειώσουν CO2  μέχρι το 2020, με κόστος όμως περί τις £415 τον τόνο CO2, όταν η τιμή του ήταν €25 και τώρα πέρί τα €7-8...

15. Τα αιολικά είναι εξαιρετικά ακριβός και αναποτελεσματικός τρόπος μείωσης CO2. Η επένδυση σε μονάδες αερίου διπλού  κύκλου είναι προτιμότερη (αν πρέπει να φύγει κανείς από κάρβουνο, κι αν έχει αέριο). Η σύγκριση αιολικών με ανθρακικές μονάδες είναι λανθασμένη και παραπλανητική.

16.  Σε περίληψη η ηλεκτροπαραγωγή από αιολικά επιβάλει βαριά κόστη στο σύστημα που δεν επωμίζονται οι αιολικοί (οι ΑΠΕτεώνες). Οι αιολικοί θα έπρεπε να πληρώνουν το κόστος εφεδρείας και τις επιβαρύνσεις μεταφοράς και δικτύου.  Μόνο τότε θα φανεί το πραγματικό τους κόστος. (Βέβαια ο Κοπελούζος έκανε εταιρία "λόμπινγκ" για ακριβώς το αντίθετο...)