Γαλλο-γερμανική ρήξη...

Της Ναταλίας Δαφνή,

αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Ημερησία».  

Οι δημοπρασίες κρατικών ομολόγων σε Ισπανία και Γαλλία χθες, με ιστορικά υψηλό κόστος δανεισμού -παρά τις συνεχιζόμενες αγορές τίτλων από την ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά- αντικατοπτρίζουν τους φόβους των επενδυτών για διάχυση της κρίσης χρέους στο σκληρό πυρήνα της Ευρωζώνης. Η Ισπανία πλήρωσε το υψηλότερο επιτόκιο από το 1997 -στο 6,95%- για να πουλήσει δεκαετή ομόλογα 3,6 δισ. ευρώ, και η Γαλλία είδε τη διαφορά στις αποδόσεις των επιτοκίων του δεκαετούς κρατικού ομολόγου της έναντι του γερμανικού Bund να ξεπερνά τις 200 μονάδες βάσης, για πρώτη φορά από την υιοθέτηση του ευρώ.

Αναλυτές της Citigroup παρατηρούσαν σε σημείωμά τους πως ο αγώνας εκδοτών, όπως της Ιταλίας και της Ισπανίας να διατηρήσουν την πρόσβασή τους στις αγορές έχει φθάσει σε «κρίσιμη φάση».  Όπως επισημαίνει ο οικονομολόγος της Citigroup κ. Willem Buiter, ο κίνδυνος χρεοκοπίας στην ευρωζώνη είναι άμεσος και η Ευρώπη έχει ελάχιστα χρονικά περιθώριο. «Ο χρόνος τελειώνει», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά και υποστηριζει ότι «έχουμε ίσως μερικούς μήνες στην καλύτερη περίπτωση, που μπορεί να είναι εβδομάδες, ακόμη και μέρες, προτού υπάρξει πραγματικός κίνδυνος μίας μη απαραίτητης κατά τα άλλα χρεοκοπίας χώρας, όπως η Ισπανία ή η Ιταλία. Κάτι που θα αποτελούσε μια χρηματοοικονομική καταστροφή, η οποία θα παρέσυρε ολόκληρο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα αλλά και την Βόρεια Αμερική. Γι’ αυτό πρέπει να δράσουν τώρα», επισημαίνει χαρακτηριστικά.Υπό την απειλή να χάσει την ύψιστη πιστοληπτική της αξιολόγηση «ΑΑΑ», η Γαλλία άσκησε νέες πιέσεις για το ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει η ΕΚΤ στην επίλυση του προβλήματος, ανεβάζοντας τους τόνους στην αντιπαράθεση Παρισιού-Βερολίνου, με την Αγκέλα Μέρκελ να επιμένει στην τροποποίηση των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και στην ανάγκη τήρησης της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Τηλεγράφημα του Reuter's, επικαλούμενο πηγές των Βρυξελλών ανέφερε χθες πως η ΕΚΤ είναι έτοιμη να δείξει ευελιξία όσον αφορά στην απάντησή της στην κρίση, παρά τις αντιδράσεις που προβάλλει η ομάδα των Γερμανών εντός της τραπέζης. «Εάν οι πολιτικοί πιστεύουν πως η ΕΚΤ μπορεί να επιλύσει τη κρίση χρέους, απατώνται», είπε κατηγορηματικά η κ. Μέρκελ. Και επαναλαμβάνοντας το άκρως ανησυχητικό σχόλιό της πως «η κρίση δεν έχει ακόμη τελειώσει, αλλά έχει ενταχθεί σε νέα φάση», κάλεσε και τα μη κράτη-μέλη της Ευρωζώνης να συνταχθούν μαζί της στην κατεύθυνση της τροποποίησης των Ευρωπαϊκών Συνθηκών - παρά «τη σθεναρή αντίδραση χωρών, όπως της Βρετανίας». Η δήλωσή της ήρθε μόλις μια ημέρα πριν από τη συνάντησή της -σήμερα- στο Βερολίνο, με το Βρετανό πρωθυπουργό Ντέηβιντ Κάμερον.

Σκόπελος.
Ενας τρόπος για να ξεπεραστεί ο γερμανικός «σκόπελος», θα ήταν το σενάριο που κυκλοφόρησε χθες περί σχεδίου δανεισμού του ΔΝΤ από την ΕΚΤ, το οποίο θα παρέκαμπτε τους νομικούς περιορισμούς της ΕΚΤ. Η τράπεζα μπορεί να δρα στη δευτερογενή αγορά, αλλά δεν έχει τη δικαιοδοσία να χρηματοδοτεί άμεσα τις κυβερνήσεις. Στη συνέχεια, το ΔΝΤ θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει το Μηχανισμό Στήριξης EFSF, ο οποίος θα κατέληγε να αγοράζει κρατικά ομόλογα. Επιπλέον, εάν το ΔΝΤ δρούσε μεμονωμένα (δανειζόμενο από την ΕΚΤ) ενδεχομένως να ήταν σε θέση να προσελκύσει κεφάλαια και από την Κίνα και άλλες αναδυόμενες οικονομίες, που εμφανίζονται επιφυλακτικές να δεσμεύσουν κεφάλαια στον EFSF. Η παραίτηση αργά προχθές το βράδυ του διευθυντή του ΔΝΤ για την Ευρώπη, Αντόνιο Μπόργκες και η αντικατάστασή του από το Ρεζά Μογκαντάμ, ίσως ευνοούσε αυτήν την εξέλιξη, με τον τελευταίο να έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό του Ταμείου με την αναγνώριση της ολοένα μεγαλύτερης σπουδαιότητας των αναδυόμενων κρατών στην παγκόσμια οικονομική κονίστρα.

Κλίμα.
Το ήδη «άσχημο» κλίμα των τελευταίων ημερών καταβαράθρωσε προχθές το βράδυ η Fitch, υποστηρίζοντας πως η κρίση στην Ευρωζώνη επιδεινώνει τις προοπτικές των αμερικανικών τραπεζών. Οι τραπεζικοί δείκτες ανά τον κόσμο δέχθηκαν μεγάλες πιέσεις, με τους επενδυτές να βλέπουν τώρα να πλησιάζει η απειλή της διάχυσης της κρίσης και στη Γαλλία, με την Ιταλία και την Ισπανία να αισθάνονται ήδη κοντά την «ανάσα» του ΔΝΤ. Σε πολύ υψηλά επίπεδα εκτινάχθηκαν χθες οι αποδόσεις και των δεκαετών ομολόγων του Βελγίου και της Αυστρίας, με τους αναλυτές και ορισμένα κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Ισπανία, να επισημαίνουν την ανάγκη να δράσει η ΕΚΤ ως δανειστής ύστατης ανάγκης, προχωρώντας σε μια μορφή ποσοτικής νομισματικής χαλάρωσης (QE)- όπως το έχουν πράξει ήδη η Fed και η Τράπεζα της Αγγλίας. Η θέση της Δανίας, όπως εκφράστηκε από τη νέα πρωθυπουργό της χώρας Χέλε Θόρνινγκ-Σμιντ ύστερα από τη συνάντησή της με την κ. Μέρκελ στο Βερολίνο, είναι πως πρώτη προτεραιότητα οφείλει να είναι η άμεση επίλυση της κρίσης και όχι η αλλαγή των Συνθηκών.

Τις έντονες ανησυχίες των επενδυτών για το πού οδεύει η Ευρωζώνη ενέτεινε και η πρόταση από μέλη της κυβέρνησης της Φινλανδίας να συσταθεί ένας «σκληρός πυρήνας» από τις χώρες με αξιολόγηση ΑΑΑ, οι οποίες θα έπρεπε να έχουν μεγαλύτερο λόγο στη λήψη αποφάσεων απ΄ό,τι συμβαίνει σήμερα.