To τελευταίο «αντίο» είπε στους Έλληνες ο κορυφαίος καραγκιοζοπαίχτης, Ευγένιος Σπαθάρης.
Έφυγε το βράδυ του Σαββάτου 9/5/2009 από τη ζωή, στα 85 του χρόνια, ο κορυφαίος καραγκιοζοπαίχτης και δάσκαλος Ευγένιος Σπαθάρης.
Έφυγε το βράδυ του Σαββάτου 9/5/2009 από τη ζωή, στα 85 του χρόνια, ο κορυφαίος καραγκιοζοπαίχτης και δάσκαλος Ευγένιος Σπαθάρης.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης του Σωτηρίου, ψυχή του Καραγκιόζη και γενικότερα του θεάτρου Σκιών γεννήθηκε στην Κηφισιά τον Ιανουάριο του 1924.
Μετά τις σπουδές του άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και ιδιαίτερα με τους ήρωες του θεάτρου σκιών, από τους πρωτοπόρους του οποίου, ήταν ο πατέρας του. Ξεκίνησε την πορεία του δίνοντας ο ίδιος παραστάσεις αρχικά στη διάρκεια της κατοχής, σε θέατρα της Αθήνας, σε Πρεσβείες, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη κ.α. Τα πρώτα χρόνια, από το 1942 που ξεκίνησε και από το 1945 έως το 1950 ο Ευγένιος Σπαθάρης έπαιζε σε υπαίθρια αυτοσχέδια θέατρα, σε πλατείες, πεζοδρόμια και κινηματογράφους. Ο Διάκος, ο Κολοκοτρώνης, ο Κατσαντώνης έγιναν οι πρωταγωνιστές του στα χρόνια της Κατοχής σε έργα ηρωϊκά, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να οδηγηθεί στην Κομαντατούρ. Είναι χαρακτηριστικό πως για να τον αφήσουν, αναγκάστηκε να δώσει δυο παραστάσεις για τον Φρούραρχο. Τις φιγούρες τις έφτιαχνε μόνος του, από χαρτόνι κούτας και μπακαλόχαρτο. Πίσω από το πανί είχε μαζί του ένα ή δύο βοηθούς που βαστούσαν τις φιγούρες, τον τραγουδιστή που γνώριζε όλα τα τραγούδια της υπαίθρου, τα παραδοσιακά και το "τουρκάκι" , τον τραγουδιστή δηλαδή που γνώριζε τους αμανέδες και τα τούρκικα. Η έντονη δραστηριότητα του απλώνεται γρήγορα στο εξωτερικό, την Αμερική, τον Καναδά, την Κούβα (1953). Από τότε και για τις επόμενες δεκαετίες ταξιδεύει συνεχώς, γυρνώντας δύο φορές ολόκληρο τον κόσμο δίνοντας πληθώρα παραστάσεων, συμμετέχοντας σε διεθνή φεστιβάλ και συνέδρια ειδικά για το θέατρο σκιών. Τη δεύτερη μάλιστα φορά που εμφανίστηκε στο Κρεμλίνο του έφεραν ένα πανί 22(!) μέτρων ζητώντας του να παίξει πίσω από αυτό. Δεν το δέχτηκε. Οι 5.000 ρώσοι απόλαυσαν τον Καραγκιόζη πίσω από το πανί των 2,5 μέτρων. Παρουσίασε πολλά έργα με ήρωα τον Καραγκιόζη, και με ηθοποιούς, στο Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος, στο «Ελληνικό Χορόδραμα», στο Θέατρο Χατζώκου, (Θεσσαλονίκη), στο Θέατρο Συντεχνίας κ.α. με τις παραστάσεις «Το ταξίδι», «Το καταραμένο φίδι», «Ο δικτάτωρας», «Ο Αλέκος με τα κυδώνια» κ.α. Κυκλοφόρησε περίπου 15 έργα σε δίσκους και το 1980 άρχιζε να παίζει στη τηλεόραση.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης ήταν μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του Ινστιτούτου Παγκοσμίου Θεάτρου (της ΟΥΝΕΣΚΟ ενώ έκανε περιοδείες σε πολλές χώρες. Αλλά και ως ζωγράφος έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές στην Αθήνα, Ζυρίχη, Παρίσι και Νέα Υόρκη.
Τιμήθηκε με Βραβείο Ρώμης (1962), με το Α' Μετάλλιο του Πρίγκιπα του Μοντ, Α' Βραβείο Πολωνίας (1978), Α' Μετάλλιο Τοσκανίνι (Ιταλία) το 1978 κ.ά. Τέλος το 2007 τιμήθηκε ιδιαίτερα από το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού για την μεγάλη του προσφορά στο καλλιτεχνικό αυτό είδος για το οποίο του αναγνωρίστηκε ο τίτλος του μεγάλου δασκάλου.
Το 1991 ιδρύθηκε το Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών Δήμου Αμαρουσίου, το οποίο λειτουργεί συστηματικά από το 1996, με στόχο την προβολή του θεάτρου σκιών και του καραγκιόζη. Αξιοσημείωτη είναι η συνεργασία του με το Διονύση Σαββόπουλο.
Ζωγραφικά λαϊκά έργα του παρουσιάστηκαν σε γκαλερί της Αθήνας ενώ ταξίδεψε τον καραγκιόζη στα πέρατα του κόσμου και απέσπασε πολλές διακρίσεις.
Μετά τις σπουδές του άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και ιδιαίτερα με τους ήρωες του θεάτρου σκιών, από τους πρωτοπόρους του οποίου, ήταν ο πατέρας του. Ξεκίνησε την πορεία του δίνοντας ο ίδιος παραστάσεις αρχικά στη διάρκεια της κατοχής, σε θέατρα της Αθήνας, σε Πρεσβείες, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη κ.α. Τα πρώτα χρόνια, από το 1942 που ξεκίνησε και από το 1945 έως το 1950 ο Ευγένιος Σπαθάρης έπαιζε σε υπαίθρια αυτοσχέδια θέατρα, σε πλατείες, πεζοδρόμια και κινηματογράφους. Ο Διάκος, ο Κολοκοτρώνης, ο Κατσαντώνης έγιναν οι πρωταγωνιστές του στα χρόνια της Κατοχής σε έργα ηρωϊκά, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να οδηγηθεί στην Κομαντατούρ. Είναι χαρακτηριστικό πως για να τον αφήσουν, αναγκάστηκε να δώσει δυο παραστάσεις για τον Φρούραρχο. Τις φιγούρες τις έφτιαχνε μόνος του, από χαρτόνι κούτας και μπακαλόχαρτο. Πίσω από το πανί είχε μαζί του ένα ή δύο βοηθούς που βαστούσαν τις φιγούρες, τον τραγουδιστή που γνώριζε όλα τα τραγούδια της υπαίθρου, τα παραδοσιακά και το "τουρκάκι" , τον τραγουδιστή δηλαδή που γνώριζε τους αμανέδες και τα τούρκικα. Η έντονη δραστηριότητα του απλώνεται γρήγορα στο εξωτερικό, την Αμερική, τον Καναδά, την Κούβα (1953). Από τότε και για τις επόμενες δεκαετίες ταξιδεύει συνεχώς, γυρνώντας δύο φορές ολόκληρο τον κόσμο δίνοντας πληθώρα παραστάσεων, συμμετέχοντας σε διεθνή φεστιβάλ και συνέδρια ειδικά για το θέατρο σκιών. Τη δεύτερη μάλιστα φορά που εμφανίστηκε στο Κρεμλίνο του έφεραν ένα πανί 22(!) μέτρων ζητώντας του να παίξει πίσω από αυτό. Δεν το δέχτηκε. Οι 5.000 ρώσοι απόλαυσαν τον Καραγκιόζη πίσω από το πανί των 2,5 μέτρων. Παρουσίασε πολλά έργα με ήρωα τον Καραγκιόζη, και με ηθοποιούς, στο Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος, στο «Ελληνικό Χορόδραμα», στο Θέατρο Χατζώκου, (Θεσσαλονίκη), στο Θέατρο Συντεχνίας κ.α. με τις παραστάσεις «Το ταξίδι», «Το καταραμένο φίδι», «Ο δικτάτωρας», «Ο Αλέκος με τα κυδώνια» κ.α. Κυκλοφόρησε περίπου 15 έργα σε δίσκους και το 1980 άρχιζε να παίζει στη τηλεόραση.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης ήταν μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του Ινστιτούτου Παγκοσμίου Θεάτρου (της ΟΥΝΕΣΚΟ ενώ έκανε περιοδείες σε πολλές χώρες. Αλλά και ως ζωγράφος έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές στην Αθήνα, Ζυρίχη, Παρίσι και Νέα Υόρκη.
Τιμήθηκε με Βραβείο Ρώμης (1962), με το Α' Μετάλλιο του Πρίγκιπα του Μοντ, Α' Βραβείο Πολωνίας (1978), Α' Μετάλλιο Τοσκανίνι (Ιταλία) το 1978 κ.ά. Τέλος το 2007 τιμήθηκε ιδιαίτερα από το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού για την μεγάλη του προσφορά στο καλλιτεχνικό αυτό είδος για το οποίο του αναγνωρίστηκε ο τίτλος του μεγάλου δασκάλου.
Το 1991 ιδρύθηκε το Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών Δήμου Αμαρουσίου, το οποίο λειτουργεί συστηματικά από το 1996, με στόχο την προβολή του θεάτρου σκιών και του καραγκιόζη. Αξιοσημείωτη είναι η συνεργασία του με το Διονύση Σαββόπουλο.
Ζωγραφικά λαϊκά έργα του παρουσιάστηκαν σε γκαλερί της Αθήνας ενώ ταξίδεψε τον καραγκιόζη στα πέρατα του κόσμου και απέσπασε πολλές διακρίσεις.
Στις 6 Μαΐου του 2009 και ενώ βρισκόταν στο Ινστιτούτο Γκαίτε Αθηνών για να παραστεί σε εκδήλωση προς τιμήν του, έχασε την ισορροπία του και έπεσε από σκάλες, με αποτέλεσμα να υποστεί πολλά κατάγματα και να δημιουργηθεί σοβαρό αιμάτωμα στον εγκέφαλο, με την κατάστασή του να χαρακτηρίζεται κρίσιμη. Τελικά, στις 9 Μαΐου, ύστερα από τρεις μέρες νοσηλείας απεβίωσε, σε ηλικία 85 ετών.
"Θα έπρεπε να φτιάξουν ένα άγαλμα του Καραγκιόζη. Όλη η Ελλάδα θεατρίστηκε μαζί του. Οι άνθρωποι με αυτόν έμαθαν να γελούν και να ονειρεύονται" έλεγε ο Ευγένιος Σπαθάρης.
Δυστυχώς ο Μεγάλος Καραγκιοζοπαίχτης μας άφησε για πάντα... Τι να κάνουμε με τους Καραγκιόζηδες που μας έχουν καθήσει στην πλάτη....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου