1/4/14

Χύθηκε το γάλα;Πέθανε κι η αγελάδα!


Ήταν θέμα αρχής για μένα να μην ψηφίσω τη ρύθμιση για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δηλώνει στο Bloomberg ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ σχολιάζοντας τις φήμες που τον θέλουν να δημιουργεί δικό του κόμμα απαντά: «Είναι μόνο φήμες και οι φήμες την Πρωταπριλιά είναι πολύ επικίνδυνες».
Εξηγώντας τη στάση στην Βουλή την περασμένη Κυριακή σημειώνει ότι ψήφισε την πλειονότητα των ρυθμίσεων, αλλά ήταν θέμα αρχής να ψηφίσει κατά της ρύθμισης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
«Ο βασικός λόγος είναι πως μπορώ να καταλάβω ότι σε δύσκολες συνθήκες έπρεπε να ιδιωτικοποιήσουμε το χρέος των τραπεζών, αλλά να το κάνουμε νόμο, για να γίνει πολιτική είναι διαφορετικό θέμα. Ειδικά όταν οι έλληνες έχουν θυσιάσει τόσα πολλά. Είναι θέμα αρχής» είπε. 
Ο τέως πρωθυπουργός χαρακτήρισε το «όχι» του στο άρθρο περί ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζων ως «μια προσωπική, πολιτική ψήφο και μια κίνηση ώστε να δούμε κάποια πράγματα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και γενικά αναφορικά με την τραπεζική κρίση», προσθέτοντας πως ο ελληνικός λαός έχει υποστεί αρκετές θυσίες για τη σωτηρία και την στήριξη του πιστωτικού συστήματος. «Και πάλι θα καταψήφιζα», προσθέτει. «Θεωρώ ότι είναι υπερβολικό να ζητούμε να επωμιστεί νέα βάρη με την ανακεφαλαιοποίηση», αναφέρει, τασσόμενος πάντως υπέρ της ενίσχυσης των τραπεζών με ιδιωτικά κεφάλαια.
Σε ερώτηση εάν με την στάση του απείλησε την σταθερότητα της κυβέρνησης σημείωσε: «Δεν θα απειλούσα ούτε απείλησα την σταθερότητα της κυβέρνησης, ήταν προσωπική, πολιτική ψήφος, ήταν μια δήλωση για θέματα που πρέπει να δούμε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλη την Ευρώπη, γιατί έχουμε συστημικά προβλήματα στο θέμα των τραπεζών. Δεν έχουμε προχωρήσει αρκετά σε θέματα, όπως η τραπεζική ένωση, τα διαφορετικά επιτόκια μεταξύ των χωρών του κέντρου και της περιφέρειας.
» Και εξακολουθούμε να ζητάμε από τους πολίτες είτε είναι έλληνες είτε όχι να πληρώνουν για τα διασώσεις των τραπεζών. Αποτελεί συστημική αντίφαση. Δεν δημιουργεί την αίσθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης». 
Ερωτηθείς για το εάν θα απειληθεί η κυβερνητική σταθερότητα σε περίπτωση που ΝΔ και ΠαΣοΚ δεν πάνε καλά στις ευρωεκλογές, απάντησε ότι αντισυστημική ψήφος θα υπάρξει σε όλη την Ευρώπη.
Και πρόσθεσε: «Προσωπικά στήριζα την κυβέρνηση, έφτασα να παραιτηθώ από πρωθυπουργός για να δημιουργηθεί ένας κυβερνητικός συνασπισμός, οπότε είμαι υπέρ του να πετύχει η κυβέρνηση. Είμαστε στο τέλος και πιστεύω ότι κανείς δεν θα ήθελε να βάλει σε κίνδυνο το επιτυχές κλείσιμο του προγράμματος προσαρμογής»
Ο κ. Παπανδρέου ρωτήθηκε επίσης εάν κρίνει εφικτό το να ολοκληρώσει η παρούσα κυβέρνηση το πρόγραμμα και να μείνει στην εξουσία ως το 2016. 
«Πιστεύω ότι μπορεί. Εγώ θα εστίαζα περισσότερο στις διαρθρωτικές αλλαγές -και αυτό αποτελεί και την κριτική μου στην κυβέρνηση. Κάναμε ό,τι ήταν απαραίτητο για το δημοσιονομικό πρόβλημα, κανείς άλλος δεν πέτυχε αυτά που πετύχαμε εμείς, είχαμε ρεκόρ στην δημοσιονομική προσαρμογή, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, με τεράστιο πόνο και θυσίες. 
» Τώρα πρέπει να προχωρήσουμε στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, όπως το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα, να καταπολεμηθούν προβλήματα πελατειακού καπιταλισμού, που είναι ενδημικά σε κάποιες χώρες, πρέπει να δημιουργηθούν θεσμοί που θα ενισχύσουν τη διαφάνεια και θα δημιουργήσουν την αίσθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης.
» Ναι αυτός ο κυβερνητικός συνασπισμός μπορεί να κερδίσει την στήριξη των πολιτών εάν κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση».

Η αγελάδα που πέθανε από το πολύ άρμεγμα:
Η διάσωση των τραπεζών εις βάρος του έλληνα φορολογούμενου! 
Το 2011, η Ελληνική κυβέρνηση διαμόρφωσε το πρώτο θεσμικό πλαίσιο ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών με τη χορήγηση 50 δις € και στόχο την καταρχήν σταθεροποίησή τους και κατ” επέκταση την παροχή ρευστότητας στην οικονομία. Καίρια πλήγματα για τη ρευστότητα των τραπεζών ήταν η φυγή καταθέσεων στο εξωτερικό, οι επισφάλειες και το PSI.
Τα χρήματα της συμφωνίας για την ανακεφαλαιοποίηση (35 δις) κατευθύνθηκαν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και προστέθηκαν στα 10 υπάρχοντα δις του πρώτου μνημονίου.
Ως είθισται, το κράτος λαμβάνει ως οικονομικό αντάλλαγμα για τη χρηματοδότηση των τραπεζών μετοχές από τις τράπεζες. Δύο είναι τα είδη των μετοχών βάσει των οποίων προκύπτει μία οικονομική συμφωνία:
1) Κοινές μετοχές με δικαίωμα ψήφου / Ο κάτοχος, εν προκειμένω το ελληνικό κράτος, έχει δικαίωμα παρέμβασης στην πολιτικής της τράπεζας με δικαίωμα ψήφου στη συνέλευση των μετόχων της και χωρίς προτεραιότητα επαναγοράς τους από τους παλιούς μετόχους.
2) Προνομιούχες μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου / O κάτοχος δεν έχει το δικαίωμα παρέμβασης δια της ψήφου ενώ είναι εξαγοράσιμες με προτεραιότητα επαναγοράς τους από τους παλιούς μετόχους των τραπεζών.
Το "ηθικό" δίλημμα που προκύπτει στην επιλογή προνομιούχων μετοχών είναι το εξής: Αν το εγχείρημα με την ανακεφαλαιοποίηση επιτύχει, οι τράπεζες θα επαναγοράσουν τις μετοχές τους ενώ αν αποτύχει, τα χρήματα του ελληνικού κράτους θα χαθούν. Επί του πρακτέου, υπάρχει ρίσκο μόνο για τους χρηματοδότες.
Τι συνέβη τότε;  Ο  Γ. Παπανδρέου, μιλώντας στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, τόνισε ότι η ανακεφαλαιοποίηση πρέπει να γίνει «με κοινές, πραγματικές, και όχι με προνομιούχες μετοχές», συμπληρώνοντας: «Σε αυτήν τη θέση να εμμείνουμε». Mάλιστα, ο Παπανδρέου είχε επισημάνει ότι πρέπει να διασφαλιστούν οι κοινές μετοχές, ώστε να αποτραπεί το γεγονός να χρηματοδοτούν οι τράπεζες «φούσκες», όπως κάποια εκδοτικά συγκροτήματα, και όχι την πραγματική οικονομία.
Από την πλευρά του, ο αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος πέταξε, για άλλη μία φορά, την μπάλα στην εξέδρα, αρνούμενος να τοποθετηθεί καθαρά επί του θέματος. Η τοποθέτησή του, δε, κάλυψε όλα τα πιθανά «γούστα», αφού δήλωσε ότι προτιμά τις προνομιούχες, πρέπει όμως να εκδοθούν κοινές μετά ψήφου και να νομοθετήσει η βουλή για τον τρόπο με τον οποίο θα ασκεί τα δικαιώματά του το δημόσιο!  
Tελικά, ο Βενιζέλος κατέληξε και ξεκαθάρισε ότι οι κοινές μετοχές είναι προς όφελος του ελληνικού λαού λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ο ελληνικός λαός στηρίζει τις τράπεζες με 40 δισ. και ο ελληνικός λαός πρέπει να έχει την προσδοκία να ανανακτήσει αυτά τα λεφτά». Μάλιστα, ο Βενιζέλος υπερθεμάτισε υπέρ των κοινών μετοχών με κορώνες υπεράσπισης του ελληνικού λαού λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Αν δεν συμβεί αυτό και ο ελληνικός λαός αναλάβει το βάρος, τότε θα πρέπει κατά τον ίδιο να εκδοθούν κοινές μετοχές με δικαίωμα ψήφου. Πρέπει ο λαός να έχει στα χέρια του τα αντίστοιχα περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή αυτά που θα του επιτρέπουν να έχει οφέλη από την άνοδο της αξίας των μετοχών, και για να γίνει αυτό πρέπει οι μετοχές που θα έχει στα χέρια του να είναι της μεγαλύτερης δυνατής ποιότητας, δηλαδή κοινές μετοχές», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι αυτές "φυσικά" έχουν και δικαίωμα ψήφου. 
Ο Ευάγγ. Βενιζέλος δεν σταμάτησε σε αυτό το σημείο, αλλά επίσης συμπλήρωσε ότι τον τρόπο με τον οποίον θα ασκεί το δημόσιο τα δικαιώματά του ως μετόχου «θα τον συζητήσουμε και θα τον ρυθμίσουμε νομοθετικά», συμπληρώνοντας ότι για το θέμα αυτό θα πρέπει να αποφασίσουν οι αρχηγοί των κομμάτων και ο πρωθυπουργός. 
Το άρθρο 2, σελ 147, επιτρέπει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να παραιτηθεί από την άσκηση ή τη διάθεση των δικαιωμάτων προτίμησης που του αναλογούν ενώ παράλληλα προβλέπει τη δυνατότητα διάθεσης νέων μετοχών στον ιδιωτικό τομέα σε τιμή χαμηλότερη εκείνης στην οποία το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) απέκτησε τη συμμετοχή του σε μία τράπεζα!
Συνοψίζοντας, με την ψήφιση του νομοσχεδίου διασώζονται για ακόμη μία φορά οι τράπεζες, προχωρώντας σε ανακεφαλαιοποίηση με φθηνές μετοχές εις βάρος του δημοσίου και ο έλεγχος επανέρχεται πλήρως στους ιδιώτες.
Aς πάρουμε το παράδειγμα της eurobank/Τι ακριβώς χάνει το κράτος και ο έλληνας φορολογούμενος; 
Η πρώτη ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, με χρήματα του ΤΧΣ (5,8 δισ. ευρώ) έγινε σε τιμή 1,54 ευρώ ανά μετοχή (Ιούνιος 2013) και αν γινόταν εκ νέου σε αυτά τα επίπεδα, δεν υπήρχε περίπτωση να βρεθούν επενδυτές δεδομένου ότι η τιμή της μετοχής της σήμερα είναι 0,484 ευρώ.
Ετσι, θα έπρεπε το ΤΧΣ να καλύψει εκ νέου τις κεφαλαιακές ανάγκες της τράπεζας, ύψους 3 δισ. ευρώ, δηλαδή να διαθέσει συνολικά 8,8 δισ. ευρώ και να έχει ουσιαστικά το 100% της τράπεζας.
Κάτι τέτοιο θα μείωνε σημαντικά τα κεφάλαια που έχει συνολικά στη διάθεσή του το Ταμείο, αλλά και θα δυσχέραινε εξαιρετικά την προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της τράπεζας.
Υπολογίζεται ότι μέσω της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου:
- Επενδυτές οι οποίοι θα εισφέρουν συνολικά σχεδόν 3 δισ. ευρώ, θα αποκτήσουν  περίπου το 63% των μετοχών της Eurobank,
- Το ΤΧΣ, που έχει εισφέρει ήδη υπερδιπλάσια στην πρώτη ανακεφαλαιοποίηση (6,8 δισ. ευρώ), θα μείνει με 35%, εφ' όσον τελικά η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου καλυφθεί από ιδιώτες και το Ταμείο δεν υποχρεωθεί να συμμετάσχει.
Για να μπορέσει κάποια στιγμή να πάρει πίσω τα λεφτά του το Δημόσιο/ΤΧΣ, θα πρέπει  η κεφαλαιοποίηση της Eurobank να υπερβεί τα... 20(!) δισ. ευρώ (ώστε το 35% να αξίζει τουλάχιστον 6,8 δισ. που δόθηκαν για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση).
Είναι ένα σενάριο... χρηματιστηριακής και επιχειρηματικής φαντασίας, που δεν φαίνεται καθόλου ρεαλιστικό  ούτε σε βάθος χρόνου.
Αντίθετα, οι ιδιώτες που θα καλύψουν τώρα την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου σε χαμηλή τιμή, μπορούν να προσδοκούν βάσιμα πολύ υψηλές αποδόσεις. Η Fairfax που εμφανίζεται ως ένας από τους βασικούς υποψήφιους στρατηγικούς επενδυτές στη Eurobank, έχει ήδη ένα μέτρο του τι μπορεί να αποκομίσει από αυτή την επένδυση: Μπήκε στην ανακεφαλαιοποίηση της ιρλανδικής Bank of Ireland και σε δυόμιση χρόνια τριπλασίασε τα λεφτά της, πουλώντας ένα μεγάλο ποσοστό των μετοχών που απέκτησε μέσω της αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι την τιμή στην οποία θα γίνει η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου θα την καθορίσει το ίδιο το ΤΧΣ σε συνεργασία με διεθνείς επενδυτικούς οίκους, ώστε να ανταποκρίνεται στη δίκαιη αξία της Eurobank.
Επίσης, σύμφωνα με το σχετικό άρθρο του πολυνομοσχεδίου, «δεν επιτρέπεται η διάθεση νέων μετοχών στον ιδιωτικό τομέα σε τιμή κατώτερη της τιμής κάλυψης αυτών από το Ταμείο στο πλαίσιο της ίδιας έκδοσης». Αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση της Eurobank, μπορεί οι νέες μετοχές να διατεθούν χαμηλότερα ακόμη και από την τρέχουσα τιμή (0,484 ευρώ ανά μετοχή στο χθεσινό κλείσιμο), αρκεί το ΤΧΣ να αποκτήσει μετοχές στην ίδια τιμή με τους ιδιώτες.
Μάλιστα το ενδεχόμενο συμμετοχής του Ταμείου, στο ποσοστό που απαιτείται ώστε να καλυφθεί συνολικά το ποσό της αύξησης, είναι ένα ενδεχόμενο με το οποίο συμφωνεί και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Χοακίν Αλμούνια όπως προκύπτει από επιστολή του προς το υπουργείο Οικονομικών, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή κατά τη διαδικασία συζήτησης του πολυνομοσχεδίου.
Ο κίνδυνος του  bail-in!
Πάντως για την κυβέρνηση, το ΤΧΣ και την ΕΕ, το μείζον δεν είναι πόσα θα χάσει το Δημόσιο και τι θα κερδίσουν οι ιδιώτες επενδυτές. Το πρωτεύον είναι αν θα καλυφθεί πλήρως η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ώστε να μη χρειασθεί να γίνει κούρεμα των ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης που έχει εκδώσει η τράπεζα (bail-in). 
Επισημαίνεται ότι βάσει των νέων κανονισμών για τις διασώσεις-ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών, αν η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου δεν καλυφθεί πλήρως, πριν έρθει το ΤΧΣ  για να συμπληρώσει το απαιτούμενο ποσό,  πρέπει να προηγηθεί κούρεμα των ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης. 
Αυτό θα ήθελαν να το αποφύγουν πάση θυσία κυβέρνηση, ΕΕ και τραπεζίτες, διότι θα δημιουργούσε αρνητικό κλίμα,  δίνοντας τροφή για σεναριολογία σχετικά με τις ανακεφαλαιοποίησεις άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: