3/4/13

Σλοβενία, η νέα Κύπρος;


Συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 1,9% το 2013 προβλέπει η Κεντρική Τράπεζα της Σλοβενίας (Banka Slovenije), σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται στην τελευταία της έκθεση για τις μακροοικονομικές τάσεις. Η Banka Slovenije εκτιμά ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα επιτευχθεί το 2014, αν και ο ρυθμός ανόδου αναμένεται να διαμορφωθεί στο 0,5%. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης το 2013 και το 2014 θα εξαρτηθεί, σε μεγάλο βαθμό όμως, από τις ενέργειες του κράτους, δήλωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Μάρκο Κράνιετς, υπογραμμίζοντας την ξεκάθαρη - όπως είπε - ανάγκη για τη σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασης. Ο ίδιος τόνισε ότι, η επαλήθευση των προβλέψεων της Κεντρικής Τράπεζας για την ανάκαμψη της οικονομίας το 2014 θα εξαρτηθεί από την πορεία του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος και πολύ περισσότερο από την εσωτερική πολιτική που ασκείται.
Ο Κράνιετς απέρριψε κατηγορηματικά την κριτική που ασκείται στην Κεντρική Τράπεζα σε σχέση με το ρόλο της, υπογραμμίζοντας ότι η Banka Slovenije ανταποκρίνεται, πλήρως, στον θεσμικό της ρόλο και εποπτεύει το τραπεζικό σύστημα με όλες της τις δυνάμεις.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το επίπεδο "μόλυνσης" του τραπεζικού συστήματος στη Σλοβενία δεν είναι υψηλότερο σε σχέση με άλλες περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης.
Επανέλαβε ότι οι απώλειες του τραπεζικού συστήματος είναι αποτέλεσμα της πιστωτικής πολιτικής πριν από την εκδήλωση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, όταν, όπως είπε, "ένα κύμα αισιοδοξίας οδήγησε σε εξαιρετικά ταχείς ρυθμούς επέκτασης του όγκου των δανείων".
Η Banka Slovenije δεν είναι σε θέση να απαγορεύσει στις τράπεζες να δώσουν δάνεια, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κράνιετς.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του τμήματος αναλύσεων της Κεντρικής Τράπεζας Ντάμιαν Κοζαμέρνικ επεσήμανε ότι η αβεβαιότητα σε σχέση με τον υψηλό ρυθμό ανεργίας μπορεί να διαρκέσει για αρκετό διάστημα. Αυτός είναι ο λόγος - πρόσθεσε - για τον οποίο η εγχώρια κατανάλωση δεν αναμένεται να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη πριν το 2015.
Η Banka Slovenije προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 2,3% το 2013, στο 1,4% το 2014 και στο 1,6% το 2015.
Η πρόβλεψη της Κεντρικής Τράπεζας για την ανάπτυξη του ΑΕΠ ταυτίζεται μ' αυτήν του Ινστιτούτου Μακροοικονομικής Ανάλυσης και Ανάπτυξης (IMAD). Εξάλλου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και η Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπουν συρρίκνωση 2% της σλοβενικής οικονομίας το 2013, ενώ ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) προβλέπει, φέτος, μείωση 2,1% του ΑΕΠ.
Ταυτόχρονα σύμφωνα με δημοσκόπηση οικονομολόγων  στο Reuters η Κροατία έχει σοβαρές πιθανότητες να ζητήσει εξωτερικό δανεισμό- όπως και η Ισπανία- προκειμένου να σώσουν τις οικονομίες τους: οι οικονομολόγοι προβλέπουν πως η Κύπρος δεν θα είναι η τελευταία χώρα που προσφεύγει στο μηχανισμό στήριξης της τρόικας.
Ειδικότερα από τους 48 οικονομολόγους που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση οι 36 εκτίμησαν ότι μετά την Κύπρο θα ακολουθήσει και άλλη χώρα η οποία κατά τους 16, θα είναι η Ισπανία και για άλλους 16, η Σλοβενία.
Ειδικά για τη Σλοβενία εκτιμάται ότι απαιτούνται 1 δισεκ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα ενώ η νέα κεντροαριστερή κυβέρνηση χρειάζεται περίπου 3 δισ. ευρώ για να καλύψει το δημοσιονομικό έλλειμμα, χρήματα τα οποία δύσκολα θα καταφέρει να συγκεντρώσει από φόρους και τράπεζες, ανέφερε ο οικονομολόγος Μάικλ Ρομπερτς.
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι για μικρές οικονομίες όπως αυτές της Κύπρου, της Σλοβενίας και της Ελλάδας είναι καλύτερα να αποχωρήσουν από την Ευρωζώνη, να αποκτήσουν δικό τους νόμισμα και να το υποτιμήσουν έναντι του ευρώ και του δολαρίου ώστε να μπορέσουν να ανακάμψουν μέσω φτηνών εξαγωγών στις διεθνείς αγορές.
“Ή μήπως είναι καλύτερα να συνεχίσουν με τη πτώση του βιοτικού επιπέδου κάτω από από τη “φτέρνα” της επίφοβης Τρόικα;” διερωτάται.
Η Σλοβενία δεν είναι Κύπρος και δεν έχει ανάγκη διεθνούς βοήθειας, απαντά ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας, Μάρκο Κράνιετς.
Η Σλοβενία αναφέρεται συχνά ως ένας από τους "αδύναμους κρίκους" στην ευρωζώνη, κυρίως μετά την έγκριση του σχεδίου παροχής βοήθειας στην Κύπρο. Ωστόσο ο Κράνιετς, μιλώντας στο σλοβενικό πρακτορείο STA, τόνισε ότι η χώρα "δεν είναι σε κατάσταση τέτοια ώστε να χρειάζεται να ζητήσει διεθνή βοήθεια".
Δεν είναι ακόμη ...ακόμη, συμπληρώνουν οι οικονομικοί αναλυτές: το ζήτημα είναι πόσο καιρό θα αντέξει!
Όταν η Σλοβενία το 2007 έμπαινε στην ευρωζώνη, είχε τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης σε αυτή, ενώ οι περίπου δύο εκατομμύρια Σλοβένοι απολάμβαναν ένα από τα υψηλότερα βιοτικά επίπεδα σε όλη την (ανατολική) Ευρώπη.
Περίπου έξι χρόνια μετά, η σλοβενική οικονομία μαστίζεται από βαθιά ύφεση, η χώρα δεν έχει πρόσβαση στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές, ενώ η κυβερνητική προσπάθεια επικεντρώνεται, παρά τις περιοδικές επίσημες διαψεύσεις, στην αποτροπή της υποβολής αιτήματος για εξωτερικό δανεισμό από την γνωστή τρόικα. Η οικονομική κρίση σε όλη την Ευρώπη, έπληξε καίρια μια οικονομία στηριγμένη στις εξαγωγές οχημάτων και ανταλλακτικών τους, φαρμάκων, οικιακών ειδών κ.ά., αναδεικνύοντας, ταυτοχρόνως, τον βραδύ ρυθμό των μεταρρυθμίσεων και των ανακατατάξεων στους κόλπους ενός καλά “βολεμένου” πολιτικού προσωπικού.
Όπως και στην Ισπανία, κατά της διάρκεια της οικονομικής έκρηξης ο τραπεζικός τομέας της Σλοβενίας "αναπτύχθηκε πολύ επιθετικά, με σημαντικά δάνεια προς στην κτηματομεσητική αγορά", εξηγεί ο Τίμοθι Ας, επικεφαλής του τμήματος αναπτυσσόμενων αγορών της λονδρέζικης τράπεζας Standard.
Όμως, αυτή η αγορά χτυπήθηκε ιδιαίτερα από την κρίση αφήνοντας τρύπες στους προϋπολογισμούς των τραπεζών, οι οποίες στη συγκεκριμένη περίπτωση, αντίθετα με άλλες ανατολικές χώρες, έχουν ως κύριο μέτοχο τους το Κράτος. Οι κατά πλειοψηφία κρατικές σλοβενικές τράπεζες είναι πλέον αντιμέτωπες με σωρεία “τοξικών” δανείων, τα οποία ισούνται σχεδόν στο 19% του σλοβενικού ΑΕΠ. Οι δανειολήπτες που τα δάνειά τους “κοκκίνισαν” με την κρίση είναι κυρίως οι κατασκευαστικές εταιρείες μετά το σκάσιμο, το 2009, της φούσκας στην αγορά ακινήτων.
Όταν οι τράπεζες της Σλοβενίας, "είχαν ανάγκη να ανακεφαλαιοποιηθούν ήδη από το 2012 " συνεχίζει ο Ας, "το κόστος της διαδικασίας βάρυνε το Κράτος", ως μια μικροσκοπική εκδοχή της "περίπτωσης της Ιρλανδίας".
Μέχρι στιγμής, η Σλοβενία δεν έχει ζητήσει τη βοήθεια της Ευρώπης σαν το Δουβλίνο, καθώς μέχρι πρόσφατα υπήρχαν ελπίδες η χώρα να τα καταφέρει μόνη της και να λύσει ανεξάρτητη τα προβλήματα της, με πολιτική βούληση και σταθερότητα.
"Η Σλοβενία βρίσκεται σε δυσμενή κατάσταση όπως άλλες χώρες της Ε.Ε., ιδιαίτερα στην ευρωζώνη", εξηγεί ο Μακς Τατζνικαρ, ένας από τους κορυφαίους σλοβένιους οικονομολόγους: "Ακολουθούμε μια οικονομική πολιτική αποτυχημένη εξ ολοκλήρου, την οποία υπαγορεύουν οι Βρυξέλλες. Τα μέτρα λιτότητας δεν απέδωσαν καρπούς στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία αλλά ούτε κι εδώ. Θα ήμουν αισιόδοξος, αλλά μόνο αν αλλάζαμε ριζικά την οικονομική μας πολιτική".
Αλλά, οι αυστηρές πολιτικές και οι άγριες αλλαγές με σκοπό τη μείωση του χρέους, έχουν απομονώσει την κυβέρνηση και την έχουν βάλει στο στόχαστρο όχι μόνο εξαιτίας της λιτότητας, αλλά εξαιτίας και φορολογικών σκανδάλων που αποκαλύφθηκαν από την εθνική επιτροπή ενάντια στη διαφθορά και περιλαμβάνουν και την αρχηγό της αντιπολίτευσης.
Ως αποτέλεσμα ήταν να εκδηλωθεί στις 8 Φεβρουαρίου η μεγαλύτερη κίνηση διαμαρτυρίας που έχει γνωρίσει η χώρα με τη συμμετοχή μόνο στη Λουμπλιάνα, 20 χιλιάδων διαδηλωτών -αριθμός σημαντικός για μια χώρα 2 εκατομμυρίων κατοίκων- οι οποίοι διαμαρτύρονταν ήδη από τον Νοέμβριο ενάντια "στις πολιτικές ελίτ", ενάντια στη "διάχυτη διαφθορά" και ενάντια "στα μέτρα λιτότητας".
Ο πρωθυπουργός Γιάνεζ Γιάνσα, χαρακτήρισε του διαδηλωτές "αριστερούς φασίστες" και δήλωσε με πεποίθηση: "Μετά από μένα ο γκρεμός", καθώς αν πέσει η κυβέρνηση, "η Σλοβενία θα καταλήξει στην ακυβερνησία η οποία μοιραία θα φέρει την πτώχευση".
Ωστόσο, τα λόγια του είναι αμφίβολο αν θα σταματήσουν τα συλλαλητήρια και τις απεργίες.  Όπως επίσης είναι αμφίβολο αν ο Γιάνσα θα μπορέσει να παραμείνει στην εξουσία έχοντας με το μέρος του μόνο το ένα τρίτο των βουλευτών και μόλις το 20 τοις εκατό των ψηφοφόρων του οι οποίοι τον ψήφισαν στις περασμένες εκλογές καθώς ονειρευόντουσαν να μοιάσουν στην Αυστρία, όπως ακριβώς και οι Έλληνες ψηφοφόροι το 2009 ονειρευόντουσαν να μοιάσουν στην Δανία. Για μια ακόμη φορά, σε μια ακόμη χώρα της Ευρώπης η ιστορία επαναλαμβάνεται!

Δεν υπάρχουν σχόλια: