Η φάρμα των μνημονιακών...

Στο εμβληματικό έργο του Τζορτζ Όργουελ, "Η φάρμα των ζώων", οι καθιερωμένες 7 εντολές που διέπουν τη συμβίωση τροποποιούνται από τα γουρούνια σταδιακά και απροειδοποίητα, σπρώχνοντας την κάποτε επαναστατημένη κοινότητα σε μια αυταρχική και καταπιεστική παραζάλη. Όπως στο βιβλίο του Όργουελ η ολοκλήρωση της αντιδραστικής μετάλλαξης γίνεται όταν τα γουρούνια συμμετέχουν σε διαβουλεύσεις με αφέντες σε γειτονικές φάρμες, ανάλογα και το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα του δεύτερου Μνημονίου φτάνει σε ένα αντιδημοκρατικό κρεσέντο την ώρα που οι τύχες της χώρας και του λαού της βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση στα «ανακτοβούλια της Ευρώπης», όπως λεγόταν κάποτε. Η ίδια η ψήφιση των μέτρων αλλά και η μέθοδος επιβολής τους αποκαλύπτουν σε μεγάλο βαθμό το τέλος της αστικής δημοκρατίας όπως τη γνωρίζαμε.

του Γιώργου Λαουτάρη,

αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Πριν".

Η ίδια η κυβέρνηση Παπαδήμου, προϊόν επιβολής από μια ήδη απονομιμοποιημένη κυβέρνηση, συνιστά από μόνη της ένα πολιτικό εξάμβλωμα, σε χαρακτηριστική απόσταση από τη λαϊκή θέληση. Η Βουλή που εκλέχθηκε τον Οκτώβριο του 2009 κάτω από ριζικά διαφορετικές συνθήκες βρίσκεται μετά την ψήφιση των μέτρων του 2010 σε καταφανή αντίφαση με τη λαϊκή εντολή που διατυπώθηκε τότε. Το κοινοβούλιο μοιάζει πολύ περισσότερο με κυνο-βούλιο (ας σημειωθεί πως στη Φάρμα των ζώων τα σκυλιά ήταν οι προστάτες των γουρουνιών) από τη στιγμή που λειτουργεί κάτω από ένα διαρκή πολιτικό εκβιασμό. Τα κείμενα προς ψήφιση έρχονται καθ’ υπαγόρευση, από μια αόρατη, υπέρτατη και απρόσβλητη αρχή (όπως ήταν ο Υψηλάντης για λόγους μυστικότητας πριν την Επανάσταση) με τη μορφή του «πακέτου» που δεν επιδέχεται τροποποιήσεις ούτε στη στίξη. Τα ίδια τα πολιτικά κόμματα λειτουργούν υπό ένα ειδικό καθεστώς αναστολής των δημοκρατικών αρχών, αφού οι βουλευτές κλήθηκαν από τους αρχηγούς τους να ψηφίσουν κόντρα στα κατατεθειμένα πολιτικά προγράμματα χωρίς να έχει προηγηθεί καμία εσωκομματική δημοκρατική διαδικασία κατάθεσης απόψεων στη βάση ή στην κορυφή, επί ποινή διαγραφής. Στην περίπτωση της Νέας Δημοκρατίας μάλιστα, ο εκβιασμός του προέδρου της ήταν ακόμη πιο σκληρός, αφού απείλησε με αποκλεισμό των βουλευτών από τα επόμενα ψηφοδέλτια.

Αν στην κορυφή του πολιτικού εποικοδομήματος ο εκβιασμός είναι λεκτικός και ηθικός, στη βάση του, σε αυτούς που η αστική ιδεολογία αποκαλεί πολίτες, παίρνει υλικές και σκληρές μορφές αυταρχισμού και απολυταρχίας, που μάλλον τους καθιστούν υπηκόους. Καταρχάς, η χώρα λειτουργεί υπό ένα συγκαλυμμένο στρατιωτικό καθεστώς, όπου το δικαίωμα της διαδήλωσης ή ακόμα και της συνάθροισης βρίσκεται υπό περιορισμό από ένστολους φρουρούς της τάξης. Το ξύλο και η αλόγιστη χρήση χημικών, οι προληπτικές συλλήψεις και οι προσαγωγές στο σωρό δείχνουν τη μόνιμη ροπή του πολιτικού συστήματος προς την απροκάλυπτη, ωμή βία. Η διαπιστωμένη και διαρκής δράση μηχανισμών της ασφάλειας μέσα στους διαδηλωτές και τις οργανώσεις τους είναι άλλη μια αποκαλυπτική πλευρά του φαινομένου αυτού. Επιπρόσθετα, η αξιοποίηση και ο εμπλουτισμός του αντιδραστικού νομικού πλαισίου για την καταστολή δείχνει ότι το καθεστώς θωρακίζεται πυρετωδώς: Ο «κουκολονόμος» της Δεξιάς που επρόκειτο να καταργήσει το ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο αξιοποιείται σε κάθε πορεία αλλά άμεσα πρόκειται να εμπλουτιστεί. Το νέο νομικό πλαίσιο για τη διεξαγωγή (ή μάλλον την απαγόρευση) των διαδηλώσεων βρίσκεται έτοιμο στο συρτάρι της κυβέρνησης, μετά τις καταστροφές της Κυριακής 12 Φεβρουαρίου. Ειδική πλευρά του της αντιδραστικής ροπής του συστήματος εξουσίας είναι η ιδεολογική χειραγώγηση και ο έλεγχος της ενημέρωσης.

Η αστική δημοκρατία αυτοκαταργείται. Ποτέ άλλοτε τόσοι καθηγητές συνταγματικού δικαίου δεν κατήγγειλαν «εκτροπή από τη συνταγματική, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή νομιμότητα», χωρίς έστω μια τυπική διάψευση, όπως έγινε με τη δήλωση των Α. Δημητρόπουλου, Γ. Κασιμάτη, Γ. Κατρούγκαλου, Η. Νικολόπουλου και Κ. Χρυσόγονου. Στο ειδικό άλλωστε καθεστώς της χώρας, η νομιμότητα είναι α λα καρτ. Όπως σε πολλά θρίλερ το καταδιωκόμενο υποψήφιο θύμα πέφτει σε τραγικό αδιέξοδο όταν συνειδητοποιεί ότι ο αστυνομικός που κάλεσε για βοήθεια είναι ο μεταμφιεσμένος δολοφόνος, έτσι και όσοι επικαλούνται την αστική νομιμότητα «αδειάζονται» όταν αποκαλύπτεται το μέγεθος του εκφυλισμού της. Για όσες φωνές ιεραρχούσαν ως πρώτο επιχείρημα το 2010 ότι η πρώτη δανειακή σύμβαση με το ΔΝΤ δεν πέρασε από τη Βουλή με ενισχυμένη πλειοψηφία, ήρθε η δραματική διάψευση την προπερασμένη Κυριακή, όταν η δεύτερη σκληρότερη σύμβαση και τα μέτρα που τη συνοδεύουν ψηφίστηκαν από τα δύο τρίτα των βουλευτών. Αντίστοιχα, όσοι εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας για το πρώτο Μνημόνιο, πήραν αυτή την εβδομάδα ως απάντηση τις 145 σελίδες από την Ολομέλεια του ΣτΕ που έκρινε τις τότε διατάξεις συνταγματικές, νόμιμες και σύμφωνες με τις διεθνείς συμβάσεις και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Με άλλα λόγια, ειδικά σε εποχές όπως η σημερινή, η πολιτική εξουσία δεν περιορίζεται από τους νόμους, αλλά τους φτιάχνει στις διαστάσεις των επιδιώξεών της.