Ναύπακτος: Νησί και κάστρο μαζί!

Η φουτουριστική γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου έφερε κοντά μας την καστροπολιτεία της Ρούμελης με τη βενετσιάνικη φινέτσα.

Κτισμένη σε μια καταπράσινη τοποθεσία, τη διακρίνεις από μακριά - από την απέναντι παραλία του Ρίου στην Πελοπόννησο. Τα γερασμένα τείχη του κάστρου της κατηφορίζουν έως την παραλία του Κορινθιακού και το βενετσιάνικο λιμανάκι της προσφέρει προστασία στα μικρά πλεούμενα των ντόπιων.

Από κοντά, η παραθαλάσσια καστροπολιτεία της Ρούμελης είναι ακόμη ωραιότερη. Η ομορφιά της όμως δεν είναι κραυγαλέα. Απολαμβάνοντας την πέτρινη αγκαλιά του κάστρου της, αποπνέει μια πρωτόγνωρη αίσθηση γαλήνης και ηρεμίας που θυμίζει άλλες εποχές. Είναι άλλωστε μια πόλη όπου το παρελθόν αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του παρόντος.
Λίγες πόλεις του ελλαδικού χώρου έχουν καταφέρει να περάσουν από την προϊστορική εποχή στη σύγχρονη, όπως η Ναύπακτος. Βυζαντινοί, Τούρκοι, Ενετοί, αν και προσωρινοί κατακτητές, φρόντισαν να αφήσουν ανεξίτηλη την υπογραφή τους. Τα διάσπαρτα μνημεία γεννούν την επιθυμία να γνωρίσεις την τρισχιλιετή ιστορική διαδρομή της πόλης.
Ζωντανή παραμένει εδώ η ατμόσφαιρα της γειτονιάς, όπως τη βίωνε σε παλιότερες εποχές η Ελλάδα. Σπίτια φιλόξενα με πόρτες ανοιχτές, παιδιά που παίζουν στα σοκάκια, αυλές που μοσχοβολούν από το αγιόκλημα και το γιασεμί, άνθρωποι ζεστοί και φιλόξενοι. Τη Ναύπακτο, την ανακαλύπτεις περπατώντας την. Οσο πιο ψηλά σκαρφαλώνεις τόσο οι εκπλήξεις μεγαλώνουν. Από τις καφετέριες του λόφου απλώνεται στα πόδια σου σαν περίτεχνο περιδέραιο με φόντο τη γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου, το σύγχρονο τεχνολογικό θαύμα που έφερε τη Ναύπακτο πιο κοντά στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Λίγο ψηλότερα, η πύλη του κάστρου οδηγεί σ’ έναν χώρο φορτωμένο με ιστορικές μνήμες και ηρωικά κατορθώματα. Αρκετά πιο ψηλά, στην κορυφή του λόφου, στο ψηλότερο σημείο του κάστρου, το θέαμα γίνεται συναρπαστικό. Φαίνεται εύκολο να ανοίξεις τα χέρια σου και να κλείσεις όλη την πόλη σε μια αγκαλιά. Το βλέμμα όμως συνεχίζει να ταξιδεύει, πέρα ως πέρα μέσα στη θάλασσα. Εκεί που συγκρούστηκαν Ευρωπαίοι και Οθωμανοί, σε μια από τις πιο λυσσαλέες ναυμαχίες της παγκόσμιας Ιστορίας. Ο στόλος της Ιερής Χριστιανικής Συμμαχίας κέρδισε μια καθοριστικής σημασίας νίκη, βάζοντας «φρένο» στον επεκτατισμό των Τούρκων.
Μεταξύ των τραυματιών ήταν ο Ισπανός συγγραφέας του «Δον Κιχώτη», Μιχαήλ Θερβάντες, που έχασε το αριστερό του χέρι. Το ημερολόγιο έδειχνε τότε 7 Οκτωβρίου του 1571 και η Ναύπακτος περνούσε στην Ιστορία...
Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ.

Η Ναύπακτος έμεινε στην ιστορία από την ομώνυμη ναυμαχία (7/10/1571). Αντίπαλοι τέθηκαν ο τουρκικός στόλος με 300 πλοία και ο στόλος της τριπλής χριστιανικής συμμαχίας (Ισπανίας, Βενετίας και Παπικού κράτους) με 200 πλοία. Αρχηγός της ναυτικής σταυροφορίας ήταν ο Δον Χουάν ντε Αούστρια. Υπήρξε από τις αιματηρότερες της παγκόσμιας ναυτικής ιστορίας. Οι νεκροί -και από τις δυο πλευρές- έφτασαν τους 30.000, οι περισσότεροι ήταν Τούρκοι. Με αυτήν τη νίκη τους, οι Ευρωπαίοι κατάφεραν να ανακόψουν την επεκτατική πολιτική της Οθωμανικής αυτοκρατορίας προς την Ευρώπη.
ΤΟΠΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ.

Με το Διάταγμα της 31-8-1949 (ΦΕΚ 202 τ. Α’) η Ναύπακτος χαρακτηρίσθηκε τουριστική πόλη. Επίσης, με την Φ. 31\5434\3888 από 18-2-1973, απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού, η πόλη χαρακτηρίσθηκε ως τόπος ιστορικός και ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Εχουν καταγραφεί συνολικά 185 ιστορικά μνημεία και κτίρια.
FAST INFO.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ:

Η κλασική διαδρομή από Αθήνα είναι από την Εθνική οδό Αθηνών - Κορίνθου - Πατρών. Μετά τη γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου, η Ναύπακτος απέχει 9 χλμ.
Από Θεσσαλο­νίκη, θα προσεγγίσετε τη Ναύπακτο οδηγώντας στην Εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Αθήνας μέχρι τις Θερμο­πύ­λες. Κατόπιν ακολουθείτε τη διαδρομή μέσω Μπράλου, Αμφισσας, Γαλαξιδίου και Ιτέας.
ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΛΙΕΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ:

Από την εποχή των Πελασγών, η Ναύπακτος προστατευόταν με κάστρο, που περιοριζόταν όμως στην κορυφή του λόφου. Οι Ενετοί ήταν εκείνοι που έδωσαν τη τελική σημερινή μορφή του κάστρου. Οταν κατέλαβαν την πόλη (1407), έκτισαν ψηλότερα και επιβλητικότερα τείχη, δημιουργώντας πέντε αμυντικές ζώνες - διαζώματα, πρόσθεσαν πύργους (συνολικά 25) και οχύρωσαν το λιμάνι.
Επί των ημερών τους (1407-1499), το κάστρο ήταν το μοναδικό στην Ευρώπη με πέντε αμυντικά διαζώματα που ξεκινούσαν από το λιμάνι και κατέληγαν στην κορυφή του λόφου.
Το πρώτο διάζωμα είναι στο παλιό λιμάνι που μοιάζει με πέταλο. Το δεύτερο αμυντικό διάζωμα φέρει την ονομασία Βεζίρ Τζαμί. Εδώ απλώνονται οι γειτονιές της παλιάς πόλης. Λιθόστρωτα καλντερίμια, παλιά αρχοντικά, κρήνες, πέτρινες κατοικίες Σουλιωτών καπεταναίων, τούρκικα χαμάμ και το αναστηλωμένο σπίτι του Τζαβέλα βρίσκονται εδώ. Στα σύνορα του πρώτου με το δεύτερο διάζωμα υψώνεται και το πέτρινο ρολόι της Ναυπάκτου, που κτίστηκε το 1914.
Πριν συνεχίσετε την ανάβασή σας στα επόμενα διαζώματα του κάστρου, μπορείτε να κάνετε μια στάση στις καφετέριες που υπάρχουν και να απολαύσετε τη θέα της Ναυπάκτου και των παραλιών της, του Κορινθιακού κόλπου και του ορεινού ανάγλυφου της Βόρειας Πελοποννήσου.
Στο τρίτο διάζωμα ξεχωρίζουν η αποθήκη πυρομαχικών και ένας τεράστιος ορθογώνιος πύργος. Κατοικίες εδώ δεν υπάρχουν, όπως άλλωστε και στο επόμενο -τέταρτο- διάζωμα, που έχει υπόγειες δεξαμενές νερού, τεχνητές στοές και στρατώνες. Θα δείτε επίσης το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία και ένα παρακείμενο βυζαντινό παρεκκλήσι. Οι ανασκαφές που έγιναν εδώ από την αείμνηστη αρχαιολόγο Φραγκίσκα Κεφαλλονίτου ανέδειξαν μια παλαιοχριστιανική Βασιλική και ένα τζαμί.
Το πέμπτο διάζωμα βρίσκεται 200 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, είναι πνιγμένο μέσα στα πεύκα και χωρίζεται σε δύο επίπεδα: το πρώτο, εκτός από την υπόγεια δεξαμενή νερού έχει δύο μεγάλες στοές που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες των στρατιωτών. Στο δεύτερο επίπεδο ξεχωρίζει μια -περιτριγυρισμένη από στιβαρά τείχη- μικρή πλατεία, η οποία θεωρείται το υψηλότερο σημείο του κάστρου, που οι Τούρκοι αποκαλούσαν Ιτς Καλέ.
Σήμερα, παρά τις καταστροφές και φθορές που έχει υποστεί, το κάστρο της Ναυπάκτου αποτελεί ιστορικό σημείο αναφοράς για την πόλη και ένα από τα πιο σημαντικά και καλοδιατηρημένα παραδείγματα φρουριακής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.
(Το κάστρο είναι ανοιχτό από Τρίτη-Κυριακή. Δευτέρα κλειστό. Ωρες λειτουργίας 08.30-14.30. Είσοδος ελεύθερη. Τηλ. επικοινωνίας: 26340 27240)
FAST INFO
Η ΠΑΠΑΧΑ­ΡΑ­ΛΑΜΠΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ:

Λειτουργεί από το 1960 σε διώροφο νεοκλασικό που κτίσθηκε με δαπάνη του ευεργέτη της πόλης Δημη­τρίου Παπαχα­ρα­λάμπους. Στο βιβλιοστάσιό της υπάρχουν 60.000 τόμοι. Στον πρώτο όροφο υπάρχει παιδικό τμήμα με πλούσια συλλογή παιδικών βιβλίων, παιχνιδιών και εκπαιδευτικών ταινιών. (Ανοι­κτό Δευτέρα-Παρα­σκευή 07.00-14.30. Τετάρτη 07.00-19.00. Σάββατο 07.00-13.30. Τηλ.: 26340 27388, )
ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ «ΝΙΚ. Ε. ΦΑΡΜΑΚΗ» :

Η μία αίθουσα περιέχει πολύτιμα εκθέματα του απελευθερωτικού αγώνα της οικογένειας Φαρμάκη (1821) και η άλλη είναι αφιερωμένη στον πόλεμο του ‘40. (Ανοι­κτό από Δευτέ­ρα έως Παρασ­κευή 10.00-13.00. Τηλ. 26340 23690-1, 6946021445).
Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ ΒΛΑΧΟ­ΓΙΑΝΝΗ :

Σ’ ένα μικρό κτίριο, δίπλα στην Παπαχαρα­λά­μπειο βιβλιοθήκη, εκτίθεται η συλλογή του λογοτέχνη και ιστορικού Γιάν­νη Βλαχο­γιάννη. Θα δείτε προσωπικά είδη, σπάνια βιβλία, εφημερίδες, φωτογραφίες και περιοδικά, τα οποία αναφέρονται στη ζωή και το έργο του διακεκριμένου πνευματικού άνδρα της Ναυπάκτου.
ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ:

Με τη λειτουργία της γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου (στις 12 Αυγούστου του 2004), ο αριθμός των επισκεπτών και των παραθεριστών από την Αθήνα, το Μεσολόγγι, την Πάτρα και την υπόλοιπη Πελοπόννησο αυξήθηκε κατακόρυφα. Πλέον η Ναύπακτος είναι πιο κοντά, ενώ η αποπεράτωση της Ιονίας Οδού θα κάνει και τους κατοίκους της Δυτικής Ελλάδας να επισκέπτονται πιο συχνά τη Ναύπακτο.
Ανάλογη αύξηση παρατηρείται και στην ανοικοδόμηση κυρίως στις περιοχές του Κάτω Πλατανίτη και της Παλαιοπαναγιάς, από Πατρινούς. Δεν χωρά αμφιβολία ότι η γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου άλλαξε άρδην τη ζωή της πόλης...
Η γνωριμία με τη Ναύπακτο ξεκινά πάντα από το παλιό λιμάνι, εκεί όπου χτυπά η καρδιά της πόλης. Μοιάζει με μια ασφαλή, ολοστρόγγυλη αγκαλιά με άνοιγμα περίπου 35 μ. ανάμεσα στον ανατολικό και τον δυτικό βραχίονα και έκλεινε παλιά με μια χοντρή αλυσίδα. Στη μια και στην άλλη άκρη ορθώνονται δυο μικροί βενετσιάνικοι πύργοι και ανάμεσά τους λικνίζονται λίγα χρωματιστά πλεούμενα. Η αναστήλωση των κτιρίων και η δημιουργία μικρών καλαίσθητων καφέ ομόρφυνε κατά πολύ αυτό το ιστορικό κομμάτι της πόλης.
Στον ανατολικό πυργίσκο θα δείτε τον ναυτικό φάρο και κοντά του το Φετιχιέ Τζαμί (λειτουργεί ως αρχαιολογικός χώρος). Στον δυτικό βραχίονα υπάρχει ο ανδριάντας του πυρπολητή Γιώργου Ανεμογιάννη, που θανατώθηκε εδώ από τους Τούρκους (1821). Ανατολικά και δυτικά του λιμανιού ξεκινούν οι δύο παραλίες της πόλης (Ψανή και Γρίμποβο), όπου μπορείτε να χαρείτε το μπάνιο σας.
Εκτός όμως από το κάστρο και τον χώρο του λιμανιού, υπάρχουν κι άλλες «γωνιές» της πόλης που περιμένουν να τις ανακαλύψετε. Στην πλατεία του λιμανιού, με τα δυο τεράστια πλατάνια, θα πιείτε καφέ δίπλα στην προτομή του Σουλιώτη στρατηγού Νότη Μπότσαρη. Μετά μπορείτε να περπατήσετε στον παλιό εμπορικό πεζόδρομο Στενοπάζαρο (οδός Κανάβου), με τα καταστήματα.
Η κίνηση στο σημείο αυτό της πόλης είναι διαρκής, καθώς αποτελεί το αγαπημένο στέκι της νεολαίας.
Στο τέλος του Στενοπάζαρου βρίσκεται ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου της πόλης. Σε κοντινή απόσταση είναι το Δημαρχείο και ακριβώς απέναντι το αρχοντικό του λογοτέχνη Γεωργίου Αθανασιάδη-Νόβα με τους εντυπωσιακούς ανθόκηπους. Γεύση από τη παλιά Ναύπακτο προσφέρει και η πλατεία Τζαβελαίων, με τα άφθονα τρεχούμενα νερά, τα πλατάνια, τις χασαποταβέρνες και τα μικρομάγαζα.
ΟΙ ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ:

Η ΨΑΝΗ.

Το τσιμεντένιο φράγμα των πολυκατοικιών που ορθώνονται ακριβώς πίσω από την πλήρως οργανωμένη παραλία της Ψανής δεν είναι και το ιδανικότερο σκηνικό για μπάνιο. Το γεγονός όμως ότι η Ψανή έχει βραβευτεί με γαλάζια σημαία είναι αρκετό για να την προτιμούν χιλιάδες ντόπιοι και ξένοι παραθεριστές το καλοκαίρι. Καθαρή ακρογιαλιά, χλιαρά αβαθή νερά, ό,τι πρέπει για οικογένειες με μικρά παιδιά. Τις άλλες εποχές του χρόνου προσφέρεται για περιπάτους στον παραλιακό δρόμο με τα πλατάνια.
Με μήκος μόλις 1 χλμ., η Ψανή είναι η μεγαλύτερη παραλία της πόλης. Απλώνεται από το δυτικό τείχος του παλιού λιμανιού μέχρι τις εγκαταστάσεις με τις νεροτσουλήθρες και προσφέρει ωραία θέα του Κορινθιακού και της γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου. Ταβέρνες, καφετέριες και μπαρ βρίσκονται εδώ μπερδεμένα ανάμεσα στα ξενοδοχεία της παραλιακής ζώνης.
ΤΟ ΓΡΙΜΠΟΒΟ.

Το όνομά της στα σλαβικά σημαίνει περιοχή με πολλά νερά. Σε μήκος είναι περίπου 200 μ. μικρότερη από την Ψανή και βρίσκεται ανατολικά του παλαιού λιμανιού. Απλώστε τη πετσέτα στα βότσαλα και βουτήξτε στα κρυστάλλινα νερά του Γρίμποβου, της δεύτερης μεγάλης παραλίας της Ναυπάκτου.
Στα δυτικά της παραλίας υπάρχει μια λιμνούλα με πάπιες και κύκνους, που δείχνουν εξαιρετικά δείγματα εξοικείωσης με τους περαστικούς. Πάμπολλα ουζερί, καφετέριες και ταβέρνες σας καρτερούν να καθίσετε κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια. Μετά τις απλωτές δροσιάς, ακολουθούν πάντα οι γαστρονομικές «βουτιές».
Στην ανατολική πλευρά της παραλίας βρίσκεται η γειτονιά της Αφροδίτης, όπου μπορείτε να δείτε τη βρύση της αγάπης. Ενας τοπικός μύθος ήθελε τη θεά Αφροδίτη να λούζεται εδώ.
Ολες οι ανύπαντρες και οι χήρες έρχονταν στην πηγή, ευελπιστώντας πως τα ευλογημένα νερά της θα τις βοηθούσαν να βρουν ταίρι. Οι δυσανάγνωστες αρχαίες ελληνικές επιγραφές που υπάρχουν πάνω σ’ έναν βράχο, δίπλα στην πηγή, εικάζεται ότι ανήκουν στο ιερό του Ασκληπιού που βρισκόταν εδώ.
Ο ΣΥΝΕΤΑΙ­ΡΙΣΜΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ.

Στο κτίριο «Ναυπακτία» λειτουργεί εκθετήριο-πωλητήριο του «Συνεταιρισμού Γυναικών Ναυπάκτου» (τηλ. 26340 24254, 6932195682). Στα ράφια θα βρείτε ζυμαρικά, γλυκά του κουταλιού, ποτά και μαρμελάδες, όλα φτιαγμένα με αγνά υλικά και παραδοσιακές συνταγές. Στο ίδιο κτίριο στεγάζεται και το Κέντρο Πληροφόρησης Επισκεπτών.
FAST INFO
Ο ΠΥΡΓΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗ.

Ο «Πύργος Μπότσαρη» είναι ένα επιβλητικό οικοδόμημα με δυο πύργους. Κτί­στη­κε σε δύο φάσεις (τον 15ο και τον 16ο αιώνα) και χρησιμοποιήθηκε κυρίως για τη στέγαση των εκάστοτε ηγεμόνων της πόλης. Μετά την απελευθέρωση της Ναυπάκτου, το 1829, τον πύργο αγόρασε ο Σουλιώτης στρατηγός Νότης Μπότσα­ρης. Σήμερα ανήκει στον Νότη Δη­μητρίου Μπότσαρη και φιλοξενεί έκθεση αντιγράφων από πίνακες, χάρτες και σχεδιάσματα που έχουν σχέση με τη ναυμαχία της Ναυπάκτου. (Ο πύργος είναι ανοικτός καθημερινά 09.00 - 13.00, τηλ. 26340 29779).
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ.

Ο Μιχαήλ Θερβάντες είχε πολεμήσει στη ναυμαχία ως αξιωματικός στο πλοίο «Μαρκη­σία». Στη δυτική πλευρά του λιμανιού, το μικρό πάρκο έχει το όνομα του Ισπανού συγγραφέα και ο ανδριάντας του υποδέχεται τους επισκέπτες. Θα δείτε επίσης τις μαρμάρινες πλάκες - αφιερώματα στους μαχητές της ναυμαχίας, από τις πρεσβείες της Ισπανίας, της Κροατίας, τις πόλεις της Βενετίας και της αυστριακής Ρά­γκεν­σμπουρ­γκ (γενέτειρα του αρχιναύαρχου Δον Χουάν).
ΑΠΟ ΤΗ ΝΑΥΠΑΚΤΟ ΣΤΟΝ ΜΑΡΑΘΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΙΖΟΝΙΑ.

Απεριόριστη θέα στον Κορινθιακό κόλπο, κατάφυτα τοπία, παραθαλάσσιοι οικισμοί και ωραίες παραλίες με καθάρια νερά σας περιμένουν κατά μήκος αυτής της παράκτιας διαδρομής, δυτικά της Ναυπάκτου. Πολλοί έρχονται εδώ και τα Σαββατοκύριακα του χειμώνα για να φάνε ψαράκι στις ταβέρνες.
Ξεκινάτε από τη περιοχή του Γρίμποβο και οδηγείτε στην εθνική οδό προς Ιτέα. Μετά 4,2 χλμ. περνάτε τη γέφυρα του Μόρνου και στα 7,5 χλμ. η δεξιά διακλάδωση οδηγεί μετά 2 χλμ. στη δημοφιλή αμμουδερή παραλία της Χιλιαδούς.
Επιστρέφετε στην εθνική και ύστερα από 4,4 χλμ. φτάνετε στο ύψος της παραλίας Σκάλωμα. Εχετε προσπεράσει την παραλία Παραθάλασσο και τον οικισμό Μοναστηράκι.
Η βοτσαλωτή παραλία Σκάλωμα απέχει μόλις 1 χλμ. από την εθνική οδό και αξίζει να κάνετε μια μικρή παράκαμψη, προκειμένου να δείτε μια από τις πιο όμορφες παραλίες του Κορινθιακού κόλπου. Περπατήστε στον πλακόστρωτο παραλιακό, επισκεφθείτε το μικρό λιμανάκι, και αν ο καιρός είναι κατάλληλος δροσιστείτε στα νερά του Κορινθιακού.
«Η Γιορτή του Ψαρά»Επιστρέφοντας στην εθνική οδό, 1 χλμ. μετά βρίσκετε τον δρόμο που οδηγεί δεξιά στη βοτσαλωτή παραλία του Μαραθιά. Εδώ απλώνεται ένας σύγχρονος παραθαλάσσιος οικισμός, κτισμένος σε μια μικρή πεδιάδα με οπωροφόρα και πλατάνια. Κάθε Μάρτιο ή Απρίλιο διοργανώνεται στον Μαραθιά η «Γιορτή του Ψαρά», όπου ψήνονται και προσφέρονται -μαζί με κρασί- ψάρια και σαρδέλες.
Βγαίνετε και πάλι στην εθνική οδό με κατεύθυνση την Ιτέα. Στα 4,7 χλμ. από τη διασταύρωση του Μαραθιά βλέπετε από ψηλά την παραλία Σεργούλας, που έχει ψιλό βότσαλο και πράσινα νερά. Στα 7,8 χλμ., κάνει την εμφάνισή του το νησάκι Τριζόνια, που απέχει ελάχιστα από τις ακτές της Φωκίδας. Σύντομα θα δείτε τις εξόδους για Ελαία, Δαφνοχώρι, Σπηλιά και Χάνια.
Στα Χάνια σας περιμένει το καΐκι που θα σας μεταφέρει στο νησί Τριζόνια, που μοιάζει να «ξέμεινε» στη δεκαετία του ‘70.
ΜΕ ΧΡΩΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ.

Το Μοναστηράκι απλώνει τις γειτονιές του αμφιθεατρικά πάνω στον Κορινθιακό, περίπου 8 χλμ. ανατολικά της Ναυπάκτου. Με διττή αρχιτεκτονική «προσωπικότητα» -ορεινή και ταυτόχρονα παραθαλάσσια- θεωρείται το ωραιότερο χωριό της Φωκίδας. Και όχι άδικα, αφού τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια του χωριού με τα κόκκινα και γαλάζια παράθυρα, τα πλακόστρωτα σοκάκια και οι κεραμοσκεπές που μισοκρύβονται ανάμεσα σε ελιές, ευκαλύπτους και πεύκα, σας δημιουργούν την αίσθηση πως βρίσκεστε στο Πήλιο ή στα ορεινά της Πελοποννήσου. Αλλά ταυτόχρονα, η θάλασσα που σφιχταγκαλιάζει τα πέτρινα θεμέλια του χωριού, δημιουργεί αναπόφευκτα νησιώτικους συνειρμούς.
Το Μοναστηράκι κτίστηκε το 1907. Η εκκλησία του Ευαγγελιστή Μάρκου, με το ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο και το ρολόι στο καμπαναριό, είναι κατά την παράδοση κτισμένη εκεί όπου υπήρχε παλαιό μικρό μοναστήρι από το οποίο πιθανόν πήρε και το όνομά του ο οικισμός.
Παρά το γεγονός ότι κηρύχθηκε με βασιλικό διάταγμα και υπουργική απόφαση «περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», αρκετοί ήταν εκείνοι που αυθαιρέτησαν, κτίζοντας καινούργια σπίτια ανάμεσα στα παλιά, πέτρινα διώροφα. Τα τελευταία χρόνια, το Μοναστηράκι -με 250 μόνιμους κατοίκους- έχει αναδειχθεί σ’ έναν ελκυστικό τουριστικό προορισμό για όλο και περισσότερους, ευκατάστατους, οικογενειάρχες, κυρίως Αθηναίους και Πατρινούς, που συνωστίζονται στο λιμανάκι του με τις ταβέρνες και στον πλακόστρωτο παραλιακό πεζόδρομο.
ΤΟ ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΣΙΟ .

Λίγο έξω από το Μοναστηράκι, μια οργανωμένη παραλία με ομπρέλες και ξαπλώστρες έχει στηθεί σε μια μακρόστενη λωρίδα γης με ψιλό βότσαλο, στο Παραθάλασσο. Πρόκειται ίσως για την πιο ωραία παραλία του Κορινθιακού και -σύμφωνα με τα λεγόμενα των ντόπιων- τα νερά εδώ είναι τόσο καθαρά που μπορεί κανείς να διαβάσει... εφημερίδα στον πάτο. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: τα νερά -ακόμα και τον Αύγουστο- είναι παγωμένα. Η χαμηλή θερμοκρασία της θάλασσας στο Παραθάλασσο οφείλεται μάλλον σε νερά που αναβλύζουν μέσα από την ίδια τη γη και προέρχονται από τις απολήξεις της Πίνδου.
ΤΑ ΤΡΙΖΟΝΙΑ.

Το καΐκι που θα σας μεταφέρει από τα Χάνια στο κοντινό νησάκι Τριζόνια, εκτελεί δίχως αμφιβολία χρέη... χρονομηχανής. Σε λιγότερο από 10’ θα αποβιβαστείτε σ’ ένα μικρό καταφύγιο γαλήνης και ηρεμίας, που διατηρεί ανόθευτη την αύρα περασμένων δεκαετιών και κρύβει θαλασσινά τοπία που θα σας ξαφνιάσουν ευχάριστα.
Τα 3.000 στρέμματα του νησιού πρωτοκατοικήθηκαν πριν από την τουρκοκρατία. Το 1928, περίπου 100 οικογένειες κατοικούσαν εδώ, αλλά εξαιτίας του μεταναστευτικού κύματος της δεκαετίας του 1940, οι μόνιμοι κάτοικοι σήμερα είναι μόλις 60-70, ενώ παιδιά δεν υπάρχουν πια.
Στα Τριζόνια μπορείτε να χαλαρώσετε περπατώντας στο πευκόφυτο δασάκι κοντά στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (κτισμένη το 1955), να εξερευνήσετε τους δασωμένους χωματόδρομους ή να φάτε φρέσκο ψάρι στις τέσσερις ταβέρνες του νησιού.
Σ’ αυτά, μπορείτε να προσθέσετε 2-3 παραλίες για μπάνιο προς τα ανατολικά ή τα νότια (Πούντα, Ασπρα και Κόκκινα Χαλίκια), όπου πάτε πεζή ή με βάρκα. Το νησί διαθέτει σύγχρονη μαρίνα 150 θέσεων στην ανατολική πλευρά του. Φτιάχτηκε πριν από 10 χρόνια και αποτελεί ένα προσφιλές «καταφύγιο» όσων ταξιδεύουν με τα σκάφη τους στην περιοχή.
FAST INFO
ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΡΙΖΟΝΙΑ:

Από τα Χάνια προς τα Τριζόνια εκτελούνται τακτικά ημερήσια δρομολόγια. Γενικά, στο νησί δεν επιτρέπονται αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες. Τα αφήνετε στο πάρκινγκ του λιμανιού και περνάτε με καΐκι (εισιτήριο 1 ευρώ το άτομο). Τηλέφωνο επικοινωνίας για δρομολόγια: 6947898123, 6973041581, 6932209439)
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΤΟΙΚΟΣ.

Επί τουρκοκρατίας, υπήρχε στα Τριζόνια λοιμοκαθαρτήριο, ενώ μετά το 1821, το νησί πέρασε στη δικαιοδοσία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ο πρώτος Ελληνας που ήρθε στα Τριζόνια και κατοίκησε μαζί με τους λίγους τσοπάνηδες που υπήρχανστο νησί ήταν ο Σταματογιάννης, αδερφός της κυρα-Φροσύνης.

********************

Κείμενο: Κωνσταντίνος Μητσάκης

Φωτογραφίες: Γιάννης Ντρενογιάννης, Κωνσταντίνος Μητσάκης

***************

Αναδημοσίευση από εδώ: Ναύπακτος: Νησί και κάστρο μαζί