Η αφόρητη ανία, η οποία συνόδευσε αυτή την προεκλογική περίοδο, βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία τόσο με τη σοβαρότητα της οικονομικής κρίσης όσο και με τις εξελίξεις σε πολλούς τομείς που θα ακολουθήσουν τις εκλογές. Η έλλειψη αγωνίας για την έκβασή τους -δεδομένου ότι σχεδόν οι πάντες προεξοφλούν πλέον νίκη του ΠΑΣΟΚ με ισχνή αυτοδυναμία- δεν αρκεί για να δικαιολογήσει αυτή την απάθεια των πολιτών.
Κανένας ψηφοφόρος δεν ελπίζει τίποτα μεγάλο από τις μεθαυριανές εκλογές.
Οι πολίτες δικαιολογημένα αισθάνονται ότι καλούνται όχι να εκλέξουν πρωθυπουργό, αλλά να επικυρώσουν με την ψήφο τους την ουσιαστικά ειλημμένη από τον ίδιον τον Κώστα Καραμανλή απόφαση να παραχωρήσει την εξουσία στον Γιώργο Παπανδρέου. Πλην των πιστών οπαδών του, κανένας αμφιταλαντευόμενος δεν μπορεί να ψηφίσει ποτέ υπέρ της επανεκλογής ενός πρωθυπουργού που παράτησε οικειοθελώς τη διακυβέρνηση της χώρας. Φυσιολογικά, λοιπόν, η ΝΔ θα περιοριστεί στον σκληρό πυρήνα του 36% - 38% της Δεξιάς. Εννοείται ότι το ποσοστό αυτό δεν επαρκεί σε καμιά περίπτωση για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Ο Γιώργος Παπανδρέου, από την άλλη, δεν κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα ισχυρό ρεύμα, να εμπνεύσει στον λαό ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον. Θα νικήσει όμως και μάλιστα με ισχνή αυτοδυναμία, για δύο λόγους τουλάχιστον.
Πρώτον, επειδή ο κόσμος πιστεύει ότι η «χώρα πρέπει να κυβερνηθεί», άρα αφού ο Καραμανλής ούτε θέλει ούτε μπορεί να κυβερνήσει, δεν υπάρχει άλλη κυβερνητική επιλογή από τον Γ. Παπανδρέου.
Δεύτερον, επειδή η τελευταία φάση της καραμανλικής διακυβέρνησης ήταν τόσο κακή, ώστε τεράστιο τμήμα του πληθυσμού ενδόμυχα να ελπίζει ότι «δεν μπορεί, κάτι καλύτερο θα κάνει ο Παπανδρέου, έστω και κάτι ελάχιστο».
Μειωμένες είναι οι προσδοκίες και στον χώρο της Αριστεράς. Μαράθηκαν οι ελπίδες για κάποιο πέταγμα σε νέους ορίζοντες. Ο ΣΥΡΙΖΑ παλεύει απλώς για την κοινοβουλευτική του επιβίωση, ίσα να ξεπεράσει το 3%. Το ΚΚΕ αμύνεται για να έχει τις λιγότερες δυνατές απώλειες από το 8% των προηγούμενων εκλογών. Οσο για το ΛΑΟΣ, θα αρκεστεί στα ψίχουλα διαρροών προς τα δεξιά της ΝΔ, που αυτή τη φορά δεν ευνοούνται από το συνολικό πολιτικό κλίμα της αποφυγής συντριβής από το ΠΑΣΟΚ.
Εκλογές χωρίς ελπίδες και προσδοκίες, λοιπόν, σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Τρελή χαρά και αγωνία επικρατεί μόνο σε εκείνους τους κύκλους του ΠΑΣΟΚ που ελπίζουν ότι θα συγκαταλέγονται μεταξύ των υπουργών και των κρατικών λειτουργών της νέας κυβέρνησης.
Πρώτον, επειδή ο κόσμος πιστεύει ότι η «χώρα πρέπει να κυβερνηθεί», άρα αφού ο Καραμανλής ούτε θέλει ούτε μπορεί να κυβερνήσει, δεν υπάρχει άλλη κυβερνητική επιλογή από τον Γ. Παπανδρέου.
Δεύτερον, επειδή η τελευταία φάση της καραμανλικής διακυβέρνησης ήταν τόσο κακή, ώστε τεράστιο τμήμα του πληθυσμού ενδόμυχα να ελπίζει ότι «δεν μπορεί, κάτι καλύτερο θα κάνει ο Παπανδρέου, έστω και κάτι ελάχιστο».
Μειωμένες είναι οι προσδοκίες και στον χώρο της Αριστεράς. Μαράθηκαν οι ελπίδες για κάποιο πέταγμα σε νέους ορίζοντες. Ο ΣΥΡΙΖΑ παλεύει απλώς για την κοινοβουλευτική του επιβίωση, ίσα να ξεπεράσει το 3%. Το ΚΚΕ αμύνεται για να έχει τις λιγότερες δυνατές απώλειες από το 8% των προηγούμενων εκλογών. Οσο για το ΛΑΟΣ, θα αρκεστεί στα ψίχουλα διαρροών προς τα δεξιά της ΝΔ, που αυτή τη φορά δεν ευνοούνται από το συνολικό πολιτικό κλίμα της αποφυγής συντριβής από το ΠΑΣΟΚ.
Εκλογές χωρίς ελπίδες και προσδοκίες, λοιπόν, σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Τρελή χαρά και αγωνία επικρατεί μόνο σε εκείνους τους κύκλους του ΠΑΣΟΚ που ελπίζουν ότι θα συγκαταλέγονται μεταξύ των υπουργών και των κρατικών λειτουργών της νέας κυβέρνησης.
Αυτή η αποστασιοποίηση του κόσμου μπορεί να εξηγείται και να δείχνει την απογοήτευση των ψηφοφόρων από τα πεπραγμένα των δύο κομμάτων εξουσίας τις περιόδους που κυβέρνησαν τη χώρα, δεν προοιωνίζεται όμως τίποτα καλό. Σήμερα κυριαρχεί προεκλογική ραθυμία, μετά τις εκλογές όμως οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες σε πολλά μέτωπα. Αλίμονο αν οι πολιτικές επιλογές γίνουν χωρίς την άμεση παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα!
Το θετικό της οικονομικής κρίσης είναι ότι καθιστά εξόφθαλμη την πραγματική εικόνα της χώρας, διαλύοντας χρόνιες ψευδαισθήσεις και υποκριτικές πρακτικές. Οπως και να βαφτεί ο χάρτης της Ελλάδος και μετά τα επινίκια του πρώτου και τις δηλώσεις μετανοίας των χαμένων στις εκλογές, η ίδια επόμενη ημέρα θα ξεκινήσει για όλους μας, γιατί σίγουρα θαύματα δεν γίνονται, και ειδικά όταν πρώτο ζητούμενο είναι η οικονομία. Συρρίκνωση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, υψηλά ελλείμματα και ανεργία, προβλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τη χώρα μας, στην ετήσια έκθεσή του για τις οικονομικές προοπτικές των χωρών-μελών του. Στην έκθεση γίνεται - για πρώτη φορά μετά από χρόνια - πρόβλεψη για μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2,5% φέτος. Αυτή θα έχει αποτέλεσμα αρνητική ανάπτυξη 0,8% φέτος και 0,1% το 2010. Η ανεργία θα διαμορφωθεί στο 9,5% φέτος και 10,5% στο τέλος του 2010. Στην έκθεση προβλέπεται ότι η εφαρμογή των μέτρων του περασμένου Ιουλίου θα έχει αποτέλεσμα έλλειμμα στο 6,4% του ΑΕΠ και στο 7,1% του ΑΕΠ το 2010. Η συρρίκνωση θα γίνει αιτία για τη μείωση του ισοζυγίου τρεχουσών στο 9% του ΑΕΠ και για συγκράτηση του πληθωρισμού κάτω από το 2%. Εξάλου διακηρυγμένος στόχος των κυβερνήσεων των 27 κρατών - μελών της ΕΕ, όπως αποτυπώθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Ιούνη, είναι να αξιοποιηθεί η οικονομική κρίση ως ευκαιρία για να απαλλαγούν από τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων, από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, από τα συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης, κ.ο.κ. Οπως χαρακτηριστικά αναφερόταν στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής ζήτημα πρώτης προτεραιότητας είναι "η προετοιμασία των αγορών εργασίας για τη μελλοντική ανάκαμψη, μέσω της δημιουργίας φιλικού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα...".
Ο Γιώργος Παπανδρέου είπε και επαναλαμβάνει πως υπάρχουν χρήματα για παροχές, αν ψάξεις και θες να τα βρεις. Ε, αφού το είπε ο πρόεδρος και αυριανός πρωθυπουργός, γιατί να μην το λένε και οι υποψήφιοι του κόμματος; Έτσι οι πιο τολμηροί υπόσχονται ανάκαμψη της οικονομίας σε 100 μέρες! Είναι να ανατριχιάζει κανείς με όσα ακούγονται. Είναι εξωφρενικό και κυρίως επικίνδυνο να κρύβεις το μέγεθος των δυσκολιών και να μην προετοιμάζεις την ελληνική κοινωνία για τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που υπάρχουν μπροστά της. Αν ο κ. Παπανδρέου νομίζει πως η κυβερνητική εξουσία σήμερα είναι όπως τα προηγούμενα χρόνια, μια απλή διαχειριστική διαιτησία, είναι βαθιά νυχτωμένος. Το ίδιο νόμιζε και ο Καραμανλής, αλλά του έσκασε η φούσκα του νεοφιλελευθερισμού και τώρα πάει άκλαυτος.
Εδώ δεν πρόκειται μόνο ή κυρίως για τα εφιαλτικά νούμερα του ελλείμματος και του δημοσίου χρέους. Δεν πρόκειται για την ασφυξία στην αγορά με τις ακάλυπτες επιταγές και την τεράστια φούσκα των μεταχρονολογημένων που φτάνει το ενάμισι ΑΕΠ. Δεν πρόκειται για τους ανείσπρακτους φόρους και τα φέσια στα ασφαλιστικά ταμεία. Δεν πρόκειται για κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων και δικαιωμάτων.
Μπροστά μας έχουμε μια οικονομία φθίνουσα, χωρίς δυναμισμό, χωρίς προσανατολισμό, βαθύτατα ελλειμματική, χωρίς ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και παραγωγική δυναμική.
-Έναν δημόσιο τομέα ξέφραγο αμπέλι, υποδοχέα των ρουσφετιών του πελατειακού κράτους που συντηρούν τα κόμματα της εξουσίας. Διάφορες νησίδες, στα πανεπιστήμια, στα νοσοκομεία, στην πυροσβεστική και κάποιες άλλες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, απλά σώζουν τα προσχήματα σαν κάτι δέντρα που κρύβουν το δάσος.
-Έναν ιδιωτικό τομέα, που τα καλύτερα κομμάτια του εξαγοράζονται από διάφορες πολυεθνικές και επενδυτικά σχήματα. Επενδύσεις που απλά εκμεταλλεύονται την εσωτερική αγορά. Επενδύσεις που σε λίγες περιπτώσεις δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Έναν ιδιωτικό τομέα, που αξιοποιεί πολιτικά την οικονομική του δύναμη κερδίζοντας διαρκώς όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην άσκηση της πολιτικής των διαχειριστών. Έτσι δεν φοβάται να εφαρμόζει πολιτικές καρτέλ και να θωρακίζει τον τομέα δραστηριότητάς του από άλλους που φιλοδοξούν να μπουν και αυτοί στα χωράφια τους. Τελικά η δημοκρατία στο επιχειρείν είναι ένας μύθος που τον υπόσχονται οι... προοδευτικοί της εξουσίας.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα με ελλειμματικό ισοζύγιο που ισορροπεί από τα έσοδα του τουρισμού και της ναυτιλίας. Είναι μια χώρα που τα τελευταία χρόνια διατήρησε το όποιο καταναλωτικό επίπεδο καταφεύγοντας στον δανεισμό. Μια χώρα που σπατάλησε τεράστια ποσά εθνικών και κοινοτικών πόρων σε υποδομές πολλές από τις οποίες ήταν πολυτελείς και αχρείαστες, χωρίς να έχει ή να δημιουργεί οικονομία ικανή να επωφεληθεί και να τις αξιοποιήσει. Μια οικονομία χωρίς σχέδιο, οργάνωση και όραμα.
Τα ΜΜΕ θεώρησαν είδηση βόμβα το επικείμενο λουκέτο στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου 1.500 εργαζόμενοι θα μείνουν χωρίς δουλειά. Πλην όμως η ναυπηγική βιομηχανία στην Ελλάδα έχει τελειώσει εδώ και 10 χρόνια, αλλά κανείς δεν είχε το θάρρος να το πει. Έκαναν οι εκσυγχρονιστές ένα deal με τους Γερμανούς για να κατασκευάσουν εδώ τις παραγγελίες που τους αναθέσαμε για το πολεμικό μας ναυτικό και κάποια βαγόνια για το μετρό και μετέθεσαν το πρόβλημα στον επόμενο. Και το πρόβλημα έσκασε λίγο πριν εκπνεύσει η θητεία του κ. Καραμανλή. Το ερώτημα όμως είναι αν μπορεί η Ελλάδα να έχει ποιοτική και κυρίως ανταγωνιστική ναυπηγική βιομηχανία. Η λογική απάντηση είναι όχι, δεν μπορεί. Δεν μπόρεσε ούτε η Ισπανία, όπου μόνο στα ναυπηγεία του Κάδιξ χάθηκαν 7.000 θέσεις εργασίας. Μπορεί ασφαλώς η Κίνα, η οποία παράλληλα με το συμβόλαιο ναυπήγησης κλείνει και συμφωνίες πακέτο για το εμπόριό της. Μπορεί και η Κορέα, μπορεί και η Ιαπωνία. Μπορούν και άλλες χώρες που έχουν ειδικευτεί σε ιδιαίτερους τύπους σκαφών. Μπορεί η Ελλάδα να είναι βαμβακοπαραγωγός; Όχι, δεν μπορεί, διότι δεν είναι ούτε και πρόκειται να γίνει τόσο ανταγωνιστική όσο η Αίγυπτος. Κάπως έτσι δεν εξελίχθηκαν τα πράγματα με την παραγωγή μεταξιού; Διανοείται κανείς σήμερα να ανταγωνιστεί την Κίνα;
Αν προσπαθήσει κανείς να θυμηθεί το σκηνικό των ευρωεκλογών και να το συσχετίσει με το σημερινό των εθνικών εκλογών μάλλον θα πιστέψει ότι βρίσκεται σε διαφορετική χώρα. Το ΠΑΣΟΚ με το σύνθημα "σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα", που επί ημέρες κυριάρχησε στην προεκλογική περίοδο των ευρωεκλογών στόχευε στο κοινό της αριστεράς. Με αριστερή ρητορική τέτοια που είχε χρόνια να χρησιμοποιήσει το ΠΑΣΟΚ, στόχευε κυρίως στη δημοσκοπική έκρηξη του ΣΥΡΙΖΑ, που αμφισβητούσε την ηγεμονία του στον χώρο της κεντροαριστεράς και κατά συνέπεια "ψαλίδιζε" την προοπτική του ως κόμματος εξουσίας.
Στις Ευρωεκλογές το ΠΑΣΟΚ κέρδισε αυτή την πρώτη μάχη αξιοποιώντας όχι μόνο την αριστερή ρητορική του αλλά και τα πολλά λάθη τακτικής του ΣΥΡΙΖΑ. Η τακτική του ΠΑΣΟΚ πριν από τις ευρωεκλογές αμφισβητήθηκε στο εσωτερικό του αλλά και από τα φιλικά του συγκροτήματα τύπου. Ωστόσο η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν υπαναχώρησε από την τακτική της "αριστερής στροφής" αλλά την επέβαλε χωρίς δεύτερο λόγο στα στελέχη του καταφέρνοντας να "επαναπατρίσει" σχεδόν όλη τη δεξαμενή ψήφων στα αριστερά του.
Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα όμως το ΠΑΣΟΚ άρχισε την επιχείρηση μετάλλαξής του. Το σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα έγινε απλώς νοικοκύρεμα! Στόχος αυτή τη φορά ήταν όχι η δεξαμενή της αριστεράς αλλά ο λεγόμενος μεσαίος χώρος. Το ΠΑΣΟΚ συμπεριφέρεται πλέον ως κλασικό κόμμα εξουσίας, ως κυβέρνηση εν αναμονή, γνωρίζοντας ότι για να επιστρέψει στη διακυβέρνηση της χώρας πρέπει πρώτα να κερδίσει την εμπιστοσύνη της μεσαίας τάξης, η οποία υπό το φάσμα της κρίσης φοβάται ότι θα γίνει... κατώτερη.
Η προσδοκία της κοινωνικής ανόδου ή έστω της διατήρησης των κεκτημένων αποτελούν τα πολιτικά κριτήρια με τα οποία επιλέγει η μεσαία τάξη το τι θα ψηφίσει. Και εδώ έγκειται το θεμελιώδες λάθος της Ν.Δ. Στην προσπάθειά της να πείσει ότι αποφάσισε να κυβερνήσει επέλεξε σκληρή οικονομική πολιτική με επώδυνα μέτρα ευελπιστώντας ότι η μεσαία τάξη θα σκεφθεί με όρους προοπτικής, επιλέγοντας "υπευθυνότητα και σοβαρότητα". Ωστόσο και τις δύο αυτές έννοιες έχει φροντίσει να τις ευτελίσει κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής της θητείας. Επιπροσθέτως η Ν.Δ. με την πρότασή της για τη διαχείριση της κρίσης μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε νεοφιλελεύθερο κόμμα και κατά συνέπεια επιφέρει η ίδια πλήγμα στη λαϊκότητά της όσο και στην αξιοπιστία της. Η Ν.Δ. ήρθε ξανά στα πράγματα όταν έπεισε τους ψηφοφόρους και κυρίως τη μεσαία τάξη ότι είναι λαϊκό και όχι νεοφιλελεύθερο κόμμα. Ταυτόχρονα η απομυθοποίηση του Καραμανλή, που αποδείχθηκε ελλιποβαρής στις κρίσιμες αποφάσεις στερεί από την κεντροδεξιά ένα σημαντικό της όπλο.
Μιά από τις διαφορές των κεντροδεξιών από τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα ήταν η αντιπαράθεσή τους για τη φορολογία. Κεντροδεξιά σήμαινε έμμεσοι φόροι, σοσιαλδημοκρατία άμεσοι φόροι. Τα δεξιά κόμματα κατηγορούσαν τα σοσιαλδημοκρατικά ότι θα επιβάλλουν νέους φόρους όταν έρθουν στην εξουσία προκειμένου να κάνουν κοινωνική πολιτική. Και τα σοσιαλδημοκρατικά κατηγορούσαν τα κεντροδεξιά ότι αντί να αυξήσουν τους άμεσους φόρους στα υψηλά εισοδήματα και τις επιχειρήσεις επέβαλαν άδικους έμμεσους φόρους σε είδη ευρείας κατανάλωσης επιβαρύνοντας τα λαϊκά στρώματα. Ακόμη κι αν παρακάμψουμε για λόγους χώρου, το τι συνεπάγεται αυτό για την υπεράσπιση των δημοσίων αγαθών, η διαφορά αυτή ήταν υπαρκτή και συνήθως, με ελάχιστες εξαιρέσεις άλλοτε στις σκανδιναβικές και άλλοτε στις μεσογειακές χώρες, καταδίκαζε τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην αντιπολίτευση.
Αυτό μέχρι την εποχή Μπλερ στη Βρετανία, που σηματοδότησε την αλλαγή πλεύσης για τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Ο Μπλερ μπορεί μεν να έβαλε τέλος στην κυριαρχία των θατσερικών και να αποτέλεσε ένα νέο παράδειγμα για τη σοσιαλδημοκρατία στην πραγματικότητα όμως "πάντρεψε" τις δυο εκδοχές, φιλελεύθερη και σοσιαλδημοκρατική, σε μια νέα δεξιά εκδοχή της σοσιαλδημοκρατίας. Όσο κι αν θάμπωσε αρκετούς για μια περίοδο τώρα όλοι κατανοούν ότι έχει τεράστιες ευθύνες για το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, τις συνέπειες της οποίας ζούμε σήμερα. Ίσως αυτός είναι ο λόγος, που παραμένει σκοπίμως ασαφής η οικονομική πολιτική, που διακηρύττει το ΠΑΣΟΚ. Του αρκεί να περάσει στο εκλογικό σώμα ότι ακόμη και σε περίοδο βαθιάς κρίσης αυτό είναι το "καλό" και η Ν.Δ. η "κακή". Ο λογαριασμός πληρώνεται πάντα μετεκλογικά...
Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα όμως το ΠΑΣΟΚ άρχισε την επιχείρηση μετάλλαξής του. Το σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα έγινε απλώς νοικοκύρεμα! Στόχος αυτή τη φορά ήταν όχι η δεξαμενή της αριστεράς αλλά ο λεγόμενος μεσαίος χώρος. Το ΠΑΣΟΚ συμπεριφέρεται πλέον ως κλασικό κόμμα εξουσίας, ως κυβέρνηση εν αναμονή, γνωρίζοντας ότι για να επιστρέψει στη διακυβέρνηση της χώρας πρέπει πρώτα να κερδίσει την εμπιστοσύνη της μεσαίας τάξης, η οποία υπό το φάσμα της κρίσης φοβάται ότι θα γίνει... κατώτερη.
Η προσδοκία της κοινωνικής ανόδου ή έστω της διατήρησης των κεκτημένων αποτελούν τα πολιτικά κριτήρια με τα οποία επιλέγει η μεσαία τάξη το τι θα ψηφίσει. Και εδώ έγκειται το θεμελιώδες λάθος της Ν.Δ. Στην προσπάθειά της να πείσει ότι αποφάσισε να κυβερνήσει επέλεξε σκληρή οικονομική πολιτική με επώδυνα μέτρα ευελπιστώντας ότι η μεσαία τάξη θα σκεφθεί με όρους προοπτικής, επιλέγοντας "υπευθυνότητα και σοβαρότητα". Ωστόσο και τις δύο αυτές έννοιες έχει φροντίσει να τις ευτελίσει κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής της θητείας. Επιπροσθέτως η Ν.Δ. με την πρότασή της για τη διαχείριση της κρίσης μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε νεοφιλελεύθερο κόμμα και κατά συνέπεια επιφέρει η ίδια πλήγμα στη λαϊκότητά της όσο και στην αξιοπιστία της. Η Ν.Δ. ήρθε ξανά στα πράγματα όταν έπεισε τους ψηφοφόρους και κυρίως τη μεσαία τάξη ότι είναι λαϊκό και όχι νεοφιλελεύθερο κόμμα. Ταυτόχρονα η απομυθοποίηση του Καραμανλή, που αποδείχθηκε ελλιποβαρής στις κρίσιμες αποφάσεις στερεί από την κεντροδεξιά ένα σημαντικό της όπλο.
Μιά από τις διαφορές των κεντροδεξιών από τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα ήταν η αντιπαράθεσή τους για τη φορολογία. Κεντροδεξιά σήμαινε έμμεσοι φόροι, σοσιαλδημοκρατία άμεσοι φόροι. Τα δεξιά κόμματα κατηγορούσαν τα σοσιαλδημοκρατικά ότι θα επιβάλλουν νέους φόρους όταν έρθουν στην εξουσία προκειμένου να κάνουν κοινωνική πολιτική. Και τα σοσιαλδημοκρατικά κατηγορούσαν τα κεντροδεξιά ότι αντί να αυξήσουν τους άμεσους φόρους στα υψηλά εισοδήματα και τις επιχειρήσεις επέβαλαν άδικους έμμεσους φόρους σε είδη ευρείας κατανάλωσης επιβαρύνοντας τα λαϊκά στρώματα. Ακόμη κι αν παρακάμψουμε για λόγους χώρου, το τι συνεπάγεται αυτό για την υπεράσπιση των δημοσίων αγαθών, η διαφορά αυτή ήταν υπαρκτή και συνήθως, με ελάχιστες εξαιρέσεις άλλοτε στις σκανδιναβικές και άλλοτε στις μεσογειακές χώρες, καταδίκαζε τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην αντιπολίτευση.
Αυτό μέχρι την εποχή Μπλερ στη Βρετανία, που σηματοδότησε την αλλαγή πλεύσης για τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Ο Μπλερ μπορεί μεν να έβαλε τέλος στην κυριαρχία των θατσερικών και να αποτέλεσε ένα νέο παράδειγμα για τη σοσιαλδημοκρατία στην πραγματικότητα όμως "πάντρεψε" τις δυο εκδοχές, φιλελεύθερη και σοσιαλδημοκρατική, σε μια νέα δεξιά εκδοχή της σοσιαλδημοκρατίας. Όσο κι αν θάμπωσε αρκετούς για μια περίοδο τώρα όλοι κατανοούν ότι έχει τεράστιες ευθύνες για το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, τις συνέπειες της οποίας ζούμε σήμερα. Ίσως αυτός είναι ο λόγος, που παραμένει σκοπίμως ασαφής η οικονομική πολιτική, που διακηρύττει το ΠΑΣΟΚ. Του αρκεί να περάσει στο εκλογικό σώμα ότι ακόμη και σε περίοδο βαθιάς κρίσης αυτό είναι το "καλό" και η Ν.Δ. η "κακή". Ο λογαριασμός πληρώνεται πάντα μετεκλογικά...
Ο Γ. Παπανδρέου επιδιώκει τώρα παντοδυναμία και όχι απλά αυτοδυναμία. Με τη συναίνεση του Κ. Καραμανλή προωθεί εκλογικό σύστημα για δύο αρχηγικές παρατάξεις, προσπερνά το ΠΑΣΟΚ και επιδιώκει να περιθωριοποιήσει την αριστερά και την κοινωνία.
Αποκαλυπτική των πολιτικών σχεδίων του υπήρξε η διακαναλική συνέντευξη που έδωσε χθες. Επέμεινε στις ασάφειες για το οικονομικό πρόγραμμα, προαναγγέλλοντας μάλιστα ότι σήμερα θα ανέβει... συνοπτικό πρόγραμμα στο Ίντερνετ. Ζήτησε "ισχυρή αυτοδυναμία", δηλαδή παντοδυναμία, δείχνοντας δείγματα αλαζονείας με τις προγραμματικές υπεκφυγές του.
Την ίδια ώρα, προωθεί τη μετάλλαξη του πολιτικού συστήματος από τον δικομματικό στον μονοπολικό αρχηγισμό. Σε ανοιχτή γραμμή με τον Κ. Καραμανλή προωθεί κατά προτεραιότητα την αλλαγή του εκλογικού συστήματος μεταφέροντας το "γερμανικό μοντέλο" με πολλές μονοεδρικές περιφέρειες. Με το σύστημα αυτό επιβάλλεται η παράκαμψη των οργανωμένων κομμάτων, η ενίσχυση της παντοκρατορίας του αρχηγού, ενώ επιδιώκεται η περιθωριοποίηση της αριστεράς και η υποβάθμιση των κοινωνικών διεργασιών. Επίσης, ο κ. Παπανδρέου εξήγγειλε χθες τη συγκρότηση οιονεί προεδρικού μοντέλου διακυβέρνησης, όπου οι πρωθυπουργικοί σύμβουλοι θα ελέγχουν τους υπουργούς.Ένα μοντέλο που παραπέμπει στο προεδρικό και όχι στο κοινοβουλευτικό, έστω πρωθυπουργοκεντρικό, που ισχύει συνταγματικά στη χώρα μας μετά την αναθεώρηση του πατρός Παπανδρέου το 1985. Έχει ανάγκη αυτή την αλλαγή ο κ. Παπανδρέου ώστε να αναπληρώσει την έλλειψη διοικητικών ικανοτήτων του; Το πιθανότερο είναι να ζήσουμε το προοίμιο της μετάλλαξης σε ένα μοντέλο τύπου Αμερικής ή Γαλλίας. Ή, ενδιαμέσως, το αγγλοκαναδικό μοντέλο, όπου η προεδρική υφή μόλις και κρύπτεται κάτω από την ισχυρή παράδοση κοινοβουλευτισμού.
Η μετάβαση στο προεδρικό μοντέλο είναι επιλογή και του Κ. Καραμανλή, όπως άφησε να εννοηθεί στη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Καραμανλής και Παπανδρέου ανοίγουν διαύλους συναίνεσης για την ανατροπή του πολιτικού συστήματος. Καταφεύγουν ανοιχτά στο προεδρικό μοντέλο για να διασώσουν τον αρχηγισμό, μεταβάλλοντάς τον από δικομματικό σε διπολικό. Με την καθοριστική συνδρομή του νέου εκλογικού συστήματος που απεργάζονται.
Αποκαλυπτική των πολιτικών σχεδίων του υπήρξε η διακαναλική συνέντευξη που έδωσε χθες. Επέμεινε στις ασάφειες για το οικονομικό πρόγραμμα, προαναγγέλλοντας μάλιστα ότι σήμερα θα ανέβει... συνοπτικό πρόγραμμα στο Ίντερνετ. Ζήτησε "ισχυρή αυτοδυναμία", δηλαδή παντοδυναμία, δείχνοντας δείγματα αλαζονείας με τις προγραμματικές υπεκφυγές του.
Την ίδια ώρα, προωθεί τη μετάλλαξη του πολιτικού συστήματος από τον δικομματικό στον μονοπολικό αρχηγισμό. Σε ανοιχτή γραμμή με τον Κ. Καραμανλή προωθεί κατά προτεραιότητα την αλλαγή του εκλογικού συστήματος μεταφέροντας το "γερμανικό μοντέλο" με πολλές μονοεδρικές περιφέρειες. Με το σύστημα αυτό επιβάλλεται η παράκαμψη των οργανωμένων κομμάτων, η ενίσχυση της παντοκρατορίας του αρχηγού, ενώ επιδιώκεται η περιθωριοποίηση της αριστεράς και η υποβάθμιση των κοινωνικών διεργασιών. Επίσης, ο κ. Παπανδρέου εξήγγειλε χθες τη συγκρότηση οιονεί προεδρικού μοντέλου διακυβέρνησης, όπου οι πρωθυπουργικοί σύμβουλοι θα ελέγχουν τους υπουργούς.Ένα μοντέλο που παραπέμπει στο προεδρικό και όχι στο κοινοβουλευτικό, έστω πρωθυπουργοκεντρικό, που ισχύει συνταγματικά στη χώρα μας μετά την αναθεώρηση του πατρός Παπανδρέου το 1985. Έχει ανάγκη αυτή την αλλαγή ο κ. Παπανδρέου ώστε να αναπληρώσει την έλλειψη διοικητικών ικανοτήτων του; Το πιθανότερο είναι να ζήσουμε το προοίμιο της μετάλλαξης σε ένα μοντέλο τύπου Αμερικής ή Γαλλίας. Ή, ενδιαμέσως, το αγγλοκαναδικό μοντέλο, όπου η προεδρική υφή μόλις και κρύπτεται κάτω από την ισχυρή παράδοση κοινοβουλευτισμού.
Η μετάβαση στο προεδρικό μοντέλο είναι επιλογή και του Κ. Καραμανλή, όπως άφησε να εννοηθεί στη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Καραμανλής και Παπανδρέου ανοίγουν διαύλους συναίνεσης για την ανατροπή του πολιτικού συστήματος. Καταφεύγουν ανοιχτά στο προεδρικό μοντέλο για να διασώσουν τον αρχηγισμό, μεταβάλλοντάς τον από δικομματικό σε διπολικό. Με την καθοριστική συνδρομή του νέου εκλογικού συστήματος που απεργάζονται.
Μπορεί στην οικονομία να μη θέλουν να εμφανιστούν προεκλογικά ότι λένε τα ίδια, αλλά στο θέμα της αλλαγής του πολιτικού συστήματος Καραμανλής και Παπανδρέου ομονοούν και συναινούν. Προφανώς γιατί συμπίπτουν και οι επιδιώξεις τους ως προς την ακολουθητέα οικονομική και κοινωνική πολιτική.
Ετσι, λοιπόν, ένα από τα μεγάλα θέματα των ημερών είναι το πόσο ...μικρή θα είναι η κυβέρνηση.
Ολιγομελές και ευέλικτο σχήμα υπόσχεται το ΠΑΣΟΚ, χωρίς πολλούς υπουργούς και με τους «άριστους» να βρίσκονται στις επιτελικές καρέκλες.
Εξίσου μικρό κυβερνητικό σχήμα υπόσχεται και η Νέα Δημοκρατία, που δηλώνει πως έμαθε από τις λάθος επιλογές προσώπων και τώρα θα κάνει υπουργούς όλους τους τίμιους και αξιόπιστους.
Εμείς, ως ...καλόπιστοι άνθρωποι που είμαστε, δεχόμαστε ότι και οι δύο τους μπορούν να κυβερνήσουν ακόμη και με τριμελές υπουργικό συμβούλιο. Ακόμη καλύτερα μπορούν να κυβερνήσουν ο Καραμανλής ή ο Παπανδρέου μόνοι τους.
Ελα όμως που το θέμα είναι ...πώς θα κυβερνήσουν. Δηλαδή, με ποια πολιτική. Οσο μικρά κι αν είναι τα κυβερνητικά σχήματα είναι βέβαιο πως θα είναι ...μεγάλη η καταιγίδα των αντιλαϊκών μέτρων.
Αλλωστε, όποιος κι αν γίνει πρωθυπουργός είναι βέβαιο πως δε θα νιώσει ποτέ μόνος του. Μαζί του θα είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση, το ΝΑΤΟ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο ΟΟΣΑ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, ο ΣΕΒ κι όλοι οι υπόλοιποι ...«καλοί του φίλοι»!
Προσθέστε τους βιομήχανους, τους εφοπλιστές, τους τραπεζίτες, τις πολυεθνικές, τους «διεθνείς επενδυτές», τους οικονομικούς οίκους παγκόσμιας εμβέλειας, τους κατασκευαστές, τις πετρελαϊκές εταιρείες, τους εμπόρους όπλων, τους ιδιοκτήτες Μέσων Ενημέρωσης...
Τελικά, στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να είναι ...μικρό το κυβερνητικό σχήμα. Μάλλον πολλοί μαζεύονται. Και το χειρότερο: Ολοι εναντίον μας...
Αρα, καλό είναι να ...μαζευόμαστε σιγά σιγά κι εμείς. Εργαζόμενοι, νέοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικρομεσαίοι, αγρότες, άνεργοι... Σίγουρα μπορούμε να αποδειχθούμε πιο πολλοί και στα σίγουρα πιο δυνατοί.
Ολιγομελές και ευέλικτο σχήμα υπόσχεται το ΠΑΣΟΚ, χωρίς πολλούς υπουργούς και με τους «άριστους» να βρίσκονται στις επιτελικές καρέκλες.
Εξίσου μικρό κυβερνητικό σχήμα υπόσχεται και η Νέα Δημοκρατία, που δηλώνει πως έμαθε από τις λάθος επιλογές προσώπων και τώρα θα κάνει υπουργούς όλους τους τίμιους και αξιόπιστους.
Εμείς, ως ...καλόπιστοι άνθρωποι που είμαστε, δεχόμαστε ότι και οι δύο τους μπορούν να κυβερνήσουν ακόμη και με τριμελές υπουργικό συμβούλιο. Ακόμη καλύτερα μπορούν να κυβερνήσουν ο Καραμανλής ή ο Παπανδρέου μόνοι τους.
Ελα όμως που το θέμα είναι ...πώς θα κυβερνήσουν. Δηλαδή, με ποια πολιτική. Οσο μικρά κι αν είναι τα κυβερνητικά σχήματα είναι βέβαιο πως θα είναι ...μεγάλη η καταιγίδα των αντιλαϊκών μέτρων.
Αλλωστε, όποιος κι αν γίνει πρωθυπουργός είναι βέβαιο πως δε θα νιώσει ποτέ μόνος του. Μαζί του θα είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση, το ΝΑΤΟ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο ΟΟΣΑ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, ο ΣΕΒ κι όλοι οι υπόλοιποι ...«καλοί του φίλοι»!
Προσθέστε τους βιομήχανους, τους εφοπλιστές, τους τραπεζίτες, τις πολυεθνικές, τους «διεθνείς επενδυτές», τους οικονομικούς οίκους παγκόσμιας εμβέλειας, τους κατασκευαστές, τις πετρελαϊκές εταιρείες, τους εμπόρους όπλων, τους ιδιοκτήτες Μέσων Ενημέρωσης...
Τελικά, στην πραγματικότητα είναι αδύνατο να είναι ...μικρό το κυβερνητικό σχήμα. Μάλλον πολλοί μαζεύονται. Και το χειρότερο: Ολοι εναντίον μας...
Αρα, καλό είναι να ...μαζευόμαστε σιγά σιγά κι εμείς. Εργαζόμενοι, νέοι, μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικρομεσαίοι, αγρότες, άνεργοι... Σίγουρα μπορούμε να αποδειχθούμε πιο πολλοί και στα σίγουρα πιο δυνατοί.
Σε λίγα 24ωρα ανοίγουν οι κάλπες. Χρόνος λίγος, μα αρκετός για να βγάλει η κάλπη ελπιδοφόρο για το λαό αποτέλεσμα. Από εμάς εξαρτάται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου