«...Οι εκάστοτε θεοί δε γκρεμίζονται
για νάρθουν άλλοι καλύτεροι,
αλλά γιατί πια αυτοί πάληωσαν, τρίφτηκαν,
απόμειναν στημένες λεμονόκουπες.
Μ’ ένα λόγο δε θαυματουργούν πια.»
Προκλητική, πεισματάρα, επαναστάτρια, ελεύθερη, γυναίκα, Γαλάτεια! Διαφωνεί κανείς;
Η Γαλάτεια Καζαντζάκη αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση στα ελληνικά γράμματα. Είναι μια συγγραφέας, μια γυναίκα, που τόλμησε να πει και να κάνει πολλά σε καιρούς δύσκολους, ανάμεσα σε ανθρώπους συντηρητικούς. Με δυο λέξεις θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε σαν την Απόλυτη Γυναίκα. Μια γυναίκα που κατάφερε να επιβάλει τους δικούς της κανόνες μέσα σ’ ένα αντροκρατούμενο κόσμο, μέσα σε μια τυφλή κοινωνία. Μια γυναίκα που πολεμήθηκε πολύ, και που παρεξηγήθηκε πολύ, ακόμη κι από τις γυναίκες. Κι αυτό, επειδή τόλμησε να απομυθοποιήσει το Νίκο Καζαντζάκη, αλλά και να προκαλέσει τα ήθη της εποχής.
Ο απλός άνθρωπος, αυτός είναι ο ήρωας των έργων της Γαλάτειας, και όπως η ίδια υποστηρίζει: «Ο τεχνίτης, πρέπει να λέει με το έργο του κάθε στιγμή στο λαό του: Είμαι δικός σου. Σάρκα από τη σάρκα σου. Κι αν υπάρχει κάτι που με κάνει διαφορετικό είναι γιατί μπορώ να σου δώσω την αιωνιότητα. Να τραγουδήσω τις χαρές σου. Να φτερώσω τις ελπίδες σου. Να πω σ’ όλο τον κόσμο το μόχτο και τον αγώνα της ζωής σου». Η συγγραφέας μιλά στο λαό, γράφει για το λαό. Με τη γραφίδα της προσπαθεί να εξυψώσει τις γυναίκες, αλλά και να τιμήσει τους καλούς άντρες. Μπαίνει στο πετσί των ηρώων της, νιώθει τους πόνους και τις ανασφάλειές τους, τους δίνει κουράγιο, τους δικαιώνει, τους παρηγορεί. Τα λόγια της, απλά κι ανθρώπινα, αναβλύζουν μέσα από μια ζεστή ψυχή.
για νάρθουν άλλοι καλύτεροι,
αλλά γιατί πια αυτοί πάληωσαν, τρίφτηκαν,
απόμειναν στημένες λεμονόκουπες.
Μ’ ένα λόγο δε θαυματουργούν πια.»
Προκλητική, πεισματάρα, επαναστάτρια, ελεύθερη, γυναίκα, Γαλάτεια! Διαφωνεί κανείς;
Η Γαλάτεια Καζαντζάκη αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση στα ελληνικά γράμματα. Είναι μια συγγραφέας, μια γυναίκα, που τόλμησε να πει και να κάνει πολλά σε καιρούς δύσκολους, ανάμεσα σε ανθρώπους συντηρητικούς. Με δυο λέξεις θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε σαν την Απόλυτη Γυναίκα. Μια γυναίκα που κατάφερε να επιβάλει τους δικούς της κανόνες μέσα σ’ ένα αντροκρατούμενο κόσμο, μέσα σε μια τυφλή κοινωνία. Μια γυναίκα που πολεμήθηκε πολύ, και που παρεξηγήθηκε πολύ, ακόμη κι από τις γυναίκες. Κι αυτό, επειδή τόλμησε να απομυθοποιήσει το Νίκο Καζαντζάκη, αλλά και να προκαλέσει τα ήθη της εποχής.
Ο απλός άνθρωπος, αυτός είναι ο ήρωας των έργων της Γαλάτειας, και όπως η ίδια υποστηρίζει: «Ο τεχνίτης, πρέπει να λέει με το έργο του κάθε στιγμή στο λαό του: Είμαι δικός σου. Σάρκα από τη σάρκα σου. Κι αν υπάρχει κάτι που με κάνει διαφορετικό είναι γιατί μπορώ να σου δώσω την αιωνιότητα. Να τραγουδήσω τις χαρές σου. Να φτερώσω τις ελπίδες σου. Να πω σ’ όλο τον κόσμο το μόχτο και τον αγώνα της ζωής σου». Η συγγραφέας μιλά στο λαό, γράφει για το λαό. Με τη γραφίδα της προσπαθεί να εξυψώσει τις γυναίκες, αλλά και να τιμήσει τους καλούς άντρες. Μπαίνει στο πετσί των ηρώων της, νιώθει τους πόνους και τις ανασφάλειές τους, τους δίνει κουράγιο, τους δικαιώνει, τους παρηγορεί. Τα λόγια της, απλά κι ανθρώπινα, αναβλύζουν μέσα από μια ζεστή ψυχή.
Η ποιήτρια, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας Γαλάτεια Καζαντζάκη γεννήθηκε το 1886 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ήταν κόρη του λόγιου Στυλιανού Αλεξίου και αδελφή της πεζογράφου Ελλης Αλεξίου. Από το οικογενειακό της περιβάλλόν πήρε αξιόλογη μόρφωση και αρκετά νέα στράφηκε στη λογοτεχνία.
Ήταν είκοσι χρονών όταν άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα στον αθηναϊκό περιοδικό "Πινακοθήκη". Τα πρώτα έργα τα παρουσίαζε με το ψευδώνυμο "Λαλώ ντε Κάστρο". Μαθήτρια ακόμα του γυμνασίου γνώρισε τον συγγραφέα Καζαντζάκη Νίκο, με τον οποίο συνδέθηκε και παντρεύτηκε το 1911. Από τότε εμφανιζόταν στα περιοδικά της Αθήνας με το ψευδώνυμο "Πετρούλα Ψηλορείτη". Αργότερα χρησιμοποίησε το όνομα του Νίκου Καζαντζάκη και μ' εκείνο δημοσίευσε τα έργα της, ακόμα κι όταν χώρισε το 1924. Μετά την αποτυχία του πρώτου γάμου της παντρεύτηκε τον γνωστό λογοτέχνη Μάρκο Αυγέρη.
Η Γαλάτεια ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη του λόγου. Εγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, βιβλία παιδικά και σχολικά. Η πρώτη συλλογή διηγημάτων, "11π.μ - 1μ.μ", κυκλοφόρησε το 1927. Ακολούθησαν τα έργα οι "Κρίσιμες στιγμές", "Ο κόσμος που πεθαίνει και ο κόσμος που έρχεται". Στα τρία αυτά έργα βρίσκονται συγκεντρωμένα τα διηγήματα της, που ο αριθμός τους είναι αρκετά μεγάλος.
Το 1933 εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα "Γυναίκες" και το 1934 το μυθιστόρημα "Αντρες". Το 1957 κυκλοφόρησε το έργο της "Ανθρωποι και υπεράνθρωποι" που αναφέρεται στο Νίκο Καζαντζάκη και τον παρουσιάζει πολύ διαφορετικό από ότι τον ξέρει ο κόσμος. Οι κριτικοί πάντως έγραψαν ότι η συγγραφέας αδικεί στο έργο της τον πρώην άντρα της και τον παρουσιάζει κατώτερο από ότι ήταν. Αλλά μεγάλη αγάπη της Καζαντζάκη στάθηκε το θέατρο. Εγραψε είκοσι θεατρικά έργα, τα οποία συγκεντρώθηκαν σ' έναν τόμο με τίτλο "Αυλαία". Απ' αυτά γνωστά είναι τα : "Πληγωμένα πουλιά", "Εθνική Αντίσταση", "Εγερτήριο", "Ενώ το πλοίο ταξιδεύει", "Μέσα στη θύελλα", "Ο άρχοντας Μαυριανός και η αδελφή του", "Το γαλάζιο πουλί", "Ο θείος από την Βομβάη", "Η νύχτα του Αϊ - Γιάννη", " Όμορφος ηθικός κόσμος", "Μέσα στη θύελλα", "Τα λουστράκια" κ.α .
Τέλος έγραψε και δημοσίευσε πολλά έργα παιδικής λογοτεχνίας όπως τα εξής :"Ελληνικό Αλφαβητάριο", "Πατριδογραφία και πραγματογνωσία", "Μεγάλη Ελλάς", "Η καλή μητερούλα", "Το αρχοντόπουλο", "Ο στρατιώτης", "Παιδικό θέατρο", τα "Αναγνωστικά", για τη Β’, Γ’ και Δ’ τάξη του δημοτικού κ.α.
Η Γαλάτεια Καζαντζάκη πέθανε στην Αθήνα το 1962.
Ήταν είκοσι χρονών όταν άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα στον αθηναϊκό περιοδικό "Πινακοθήκη". Τα πρώτα έργα τα παρουσίαζε με το ψευδώνυμο "Λαλώ ντε Κάστρο". Μαθήτρια ακόμα του γυμνασίου γνώρισε τον συγγραφέα Καζαντζάκη Νίκο, με τον οποίο συνδέθηκε και παντρεύτηκε το 1911. Από τότε εμφανιζόταν στα περιοδικά της Αθήνας με το ψευδώνυμο "Πετρούλα Ψηλορείτη". Αργότερα χρησιμοποίησε το όνομα του Νίκου Καζαντζάκη και μ' εκείνο δημοσίευσε τα έργα της, ακόμα κι όταν χώρισε το 1924. Μετά την αποτυχία του πρώτου γάμου της παντρεύτηκε τον γνωστό λογοτέχνη Μάρκο Αυγέρη.
Η Γαλάτεια ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη του λόγου. Εγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα, βιβλία παιδικά και σχολικά. Η πρώτη συλλογή διηγημάτων, "11π.μ - 1μ.μ", κυκλοφόρησε το 1927. Ακολούθησαν τα έργα οι "Κρίσιμες στιγμές", "Ο κόσμος που πεθαίνει και ο κόσμος που έρχεται". Στα τρία αυτά έργα βρίσκονται συγκεντρωμένα τα διηγήματα της, που ο αριθμός τους είναι αρκετά μεγάλος.
Το 1933 εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα "Γυναίκες" και το 1934 το μυθιστόρημα "Αντρες". Το 1957 κυκλοφόρησε το έργο της "Ανθρωποι και υπεράνθρωποι" που αναφέρεται στο Νίκο Καζαντζάκη και τον παρουσιάζει πολύ διαφορετικό από ότι τον ξέρει ο κόσμος. Οι κριτικοί πάντως έγραψαν ότι η συγγραφέας αδικεί στο έργο της τον πρώην άντρα της και τον παρουσιάζει κατώτερο από ότι ήταν. Αλλά μεγάλη αγάπη της Καζαντζάκη στάθηκε το θέατρο. Εγραψε είκοσι θεατρικά έργα, τα οποία συγκεντρώθηκαν σ' έναν τόμο με τίτλο "Αυλαία". Απ' αυτά γνωστά είναι τα : "Πληγωμένα πουλιά", "Εθνική Αντίσταση", "Εγερτήριο", "Ενώ το πλοίο ταξιδεύει", "Μέσα στη θύελλα", "Ο άρχοντας Μαυριανός και η αδελφή του", "Το γαλάζιο πουλί", "Ο θείος από την Βομβάη", "Η νύχτα του Αϊ - Γιάννη", " Όμορφος ηθικός κόσμος", "Μέσα στη θύελλα", "Τα λουστράκια" κ.α .
Τέλος έγραψε και δημοσίευσε πολλά έργα παιδικής λογοτεχνίας όπως τα εξής :"Ελληνικό Αλφαβητάριο", "Πατριδογραφία και πραγματογνωσία", "Μεγάλη Ελλάς", "Η καλή μητερούλα", "Το αρχοντόπουλο", "Ο στρατιώτης", "Παιδικό θέατρο", τα "Αναγνωστικά", για τη Β’, Γ’ και Δ’ τάξη του δημοτικού κ.α.
Η Γαλάτεια Καζαντζάκη πέθανε στην Αθήνα το 1962.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου